استان مازندران همواره با طبیعت زیبایش یاد می شود و مورد علاقه بسیاری از گردشگران و توریستان می باشد. اما علاوه بر طبیعت بکر و غذاهای محلی بی نظیرش، دارای آیین ها و مراسمات کهن و سنتی است که جاذبه های این استان سرسبز را دو چندان می کند. یکی از این آیین ها مراسم برف چال است که در گویش محلی ورف چال نامیده می شود و به معنای گودال برف می باشد. این مراسم در منطقه اسک وش شهرستان آمل و توسط اهالی روستاهای آب اسک، نیاک و … برگزار می شود. تاریخچه این مراسم مربوط به قرن نهم و دوره آل بویه می شود. در آن زمان مردم منطقه برای ذخیره سازی برف برای مصارف دام هایشان به دنبال مکانی بودند. اما به دلیل طبیعت کوهستانی منطقه هر جا را می کندند به سنگ می رسیدند تا اینکه سید حسن ولی که شخصی عارف و خیر بود از اهالی نیاک بود، آن جا می گذشت. وقتی او از ماجرا آگاه شد با عصایش روی زمین دایره ای کشید و آن مکان را برای حفر گودال مناسب اعلام کرد. دامداران نیز آن مکان را کندند و در کمال نا باوری به سنگ برخورد نکردند. از آن پس مردم هر ساله به احترام سید حسن و به خواست او که در این روز به قربانی و پخش غذا در بین مردم بپردازند، مراسمی برگزار می کنند. اعتقاد مردم به سید حسن در حدی است که عصایش را که از او به یادگار مانده و در کنار مرقدش در روستای نیاک نگهداری می شود را در آب می زنند و از آن آب می نوشند تا حاجتشان برآورده شود. مردم به قدری به سید حسن ولی اعتقاد و باور دارند که در مراسم برف چال در برخورد با هم از جمله ی «اجرتان با سید حسن ولی» استفاده می کنند.
مراسم در روز خاصی برگزار نمی شود و با توجه به آب و هوا و میزان برف در گودال، توسط بزرگترهای روستا در نیمه اول یا دوم اردیبهشت، روزی معین می شود. این آیین توسط مردان انجام می گیرد. شرکت کندگان برف یا یخ را از اطراف جمع آوری می کنند و به داخل گودال می ریزند. اهالی روستا بر این باورند که اگر کسی این کار را انجام ندهد دچار بد یمنی و اتفاقات ناگوار خواهد شد. بعد از پر شدن گودال نیز نماز جماعت خوانده می شود و بعد از آن نیز صرف ناهار که از نذری های مردم است، انجام می شود. خوراک معروف این روز نان و پنیر و گوشت است و زنان هم از روز قبل با آرد نذری و با آب چشمه واقع در نزدیکی آرامگاه سید حسن ولی، نان می‌پزند.
راه وردان
از دیگر آیین های این روز مراسم راه وردان است. روز قبل از اجرای مراسم برف چال، مادر و نزدیکان دختران نامزد کرده، تخم مرغ رنگی، شیرینی، رشته شیرین و هدایای را آماده می‌کنند و به خانه‌ی داماد می برند. در روز برگزاری مراسم برف چال داماد خوراکی‌ها را با خود می‌آورد، شرکت‌کنندگان میل کرده و برای خوشبختی داماد دعا می‌کنند.
