انواع غذاهای محلی سیستان و بلوچستان

استان سیستان و بلوچستان دارای فرهنگ خاص و تاریخی غنی است که در تمام زمینه‌ها ازجمله آشپزی می‌توان بازتاب آن را مشاهده نمود. از آنجایی که دامپروری به صورت گسترده‌ای در سیستان و بلوچستان رواج دارد، بنابراین شالوده‌ی اصلی غذاهای سیستانی را گوشت تشکیل می‌دهد. خرما نیز درکنار گوشت به صورت وسیعی درفرهنگ غذایی مردم استان قرار دارد. با وجود همسایه بودن با پاکستان و همینطور رفت و آمد بسیار با هندی‌ها، چاشنی‌های غذایی تند چندان در فرهنگ خورد و خوراک مردم این استان رواج پیدا نکره است.

کشک زرد

کشک زرد، یکی از غذاهای سنتی استان است که مردم زابل علاقه‌ی وافری به آن دارند.کشک زرد زابلی، در واقع نوعی فرآورده‌ی ماستی غلاتِ است که به‌طور سنتی در منطقه‌ی سیستان، طی سال‌های طولانی دستور تهیه‌ی آن ایجاد شده و به‌عنوان تغلیظ کننده به‌صورت سوپ غلیظ که قابلیت هضم بالایی هم دارد، طرفداران زیادی پیداکرده است. مواد اصلی این غذای خوشمزه و اصیل را کشک زرد، پیاز، آب یا آب گوشت تشکیل می‌دهند.

اوجیزک

اوجیزک را می‌توان در واقع همان آبگوشت محلی سیستان دانست که البته گوشت ندارد. این غذا تا حدودی شبیه اشکنه هم است. ادویه‌ی اصلی این غذا را آچار (نوعی ادویه محلی) تشکیل می‌دهد. این ادویه در انواع آبگوشت و خورش‌ها طعم خوبی ایجاد می‌کند. برای پخت اوجیزک به گوجه، روغن (ترجیحا روغن محلی)، پیاز، آب، سیب‌زمینی و آچار نیاز داریم. نوع دیگری از اوجیزک هم داریم که تخم‌مرغ به آن اضافه می‌کنند.

آبگوشت (زابلی)

آبگوشت را می‌توان جزو غذاهای مشهور و سنتی ایران دانست که طرفداران بی‌شماری هم دارد. آبگوشت سیستانی تقریبا مشابه آبگوشت‌های معمول ایرانی است با این تفاوت که طعم واقعی و اصیل آن را ادویه‌ی محلی این استان یعنی آچار می‌سازد. به‌جز آچار که استفاده از آن برای چشیدن طعم اصیل آبگوشت زابلی واجب است، گوشت، سیب‌زمینی، پیاز، زردچوبه، نمک، فلفل و رب گوجه‌فرنگی به همراه روغن محلی، دیگر مواد اصلی این غذای خوشمزه را تشکیل می‌دهند.

چنگال

بومی‌های عشایر این استان معمولا با غذای چنگال و دوغ از مهمانان خود پذیرایی می‌‌کنند. در ماه‌ مبارک رمضان این غذا که نوعی شیرینی هم به شمار می‌رود، زینت بخش سفره‌های افطار می‌شود. مواد اصلی چنگال را آرد، خرما و روغن حیوانی تشکیل می‌دهند.

تنورچه

تنورچه یا ترونچه، غذای سنتی و در واقع نوعی کباب مخصوص استان سیستان و بلوچستان است. همانطور که از نام آن مشخص است این کباب را در تنور طبخ می‌کنند. این کباب به دو شیوه‌ی متفاوت آماده می‌شود، یکی سیخ زدن گوشت گوسفند و در روش دیگر به شکل کامل کباب شده، که در هر دو روش نیاز به تنور است. کباب تنورچه را به تنهایی یا همراه با پلو سرو می‌کنند. این غذا را به شهر چابهار نسبت داده اند.

دوغ پا

دوغ پا یک نوع خورشت، از غذاهای سنتی و خوشمزه‌ی استان است که برای جا انداختن و پخت آن به جای آب از دوغ استفاده می‌کنند. همانطور که می‌دانید شیوه‌ی طبخ غذاها تا حد زیادی به فرهنگ و سنت هر منطقه باز می‌گردد. ریشه‌ی پخت دوغ پا نیز به رواج دامپروری در میان بلوچ‌ها مربوط است. این غذای سنتی را به زاهدان نسبت می‌دهند. ترکیبات اصلی دوغ پا شامل گوشت گوساله، لپه، پیاز خرد شده، دوغ محلی، روغن، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و زعفران می‌شود. این غذا را معمولا به همراه برنج کته سرو می‌کنند.

املت سوزی

املت سوزی یکی دیگر از غذاهای سنتی استان سیستان و بلوچستان است که با استفاده از گیاهِ سوزی تهیه می‌شود. البته می‌توان به جای سوزی از اسفناج هم استفاده کرد. اما مسلم است که به خوشمزگی سوزی نمی‌شود. محتویات اصلی این غذا را پیاز، سیب زمینی، تخم مرغ، سیر، نمک، فلفل و روغن تشکیل می‌دهد.

تباهگ

تباهگ یکی از اصیل‌ترین و بهترین غذاهای سنتی استان است که به‌خصوص در ماه رمضان و هنگام سحر در میان بلوچ‌ها طرفداران زیادی دارد. تباهگ معمولا با ترکیبی از برنج و گوشت خشک‌شده طبخ می‌شود که همین موضوع طعمی بی‌نظیر به آن می‌دهد. تباهگ در واقع غذای سنتی مردم مکران به شمار می‌رود، با این وجود در شهرهای نیک‌شهر، فنوج، قصرقند، لاشار و سرباز هم مصرف دارد. غذایی مشابه تباهگ در شمال کشور طبخ می‌شود که به‌جای گوشت قرمز از ماهی در آن استفاده می‌کنند.

لنجو

لنجو غذایی سنتی است که آن را ماهی آب پزهم می‌نامند. به خاطر وجود بندر در این استان، تهیه غذاهای دریایی رونق فراوانی دارد و ماهی به روش‌های لنجو با آب و لنجو با دوغ طبخ می‌شود. نام‌های دیگر این غذا ماهی دیگی و ماهی دوغی است. ترکیبات اصلی این غذا را پیاز، روغن، دوغ محلی، ماهی، زردچوبه، فلفل، نمک و آچار زابلی تشکیل می‌دهند.