مهم ترین بیماری های هلو و شلیل

از جمله مهم ترین بیماری های هلو و شلیل در باغات کشور سفیدک سطحی، لکه غربالی، شانکر باکتریایی، پوسیدگی مومیایی و پوسیدگی فوزاریومی هستند.

۰ 603 خواندن این مطلب 4 دقیقه زمان میبرد

از جمله مهم ترین بیماری های هلو و شلیل در باغات کشور سفیدک سطحی، لکه غربالی، شانکر باکتریایی، پوسیدگی مومیایی و پوسیدگی فوزاریومی هستند. در مطلب زیر روش شناسایی و راههای کنترل آنها برای کشاورزان عزیز گفته شده است.

سفیدک سطحی

این بیماری هلو و شلیل گسترش جهانی دارد، اما در مناطق نیمه خشک خسارت آن بیشتر است. خانواده ی گل سرخیان، میزبان چندین گونه ی مختلف این قارچ هستند، که در ایجاد این بیماری نقش دارند. تا کنون سه گونه از این قارچ روی هلو گزارش شده است که Podosphera pannosa مهم ترین آنهاست.

بیشتر ارقام هلو و شلیل به این بیماری حساس و در بین آنها، ارقامی که دارای گوشوارک هستند، از ارقام بدون گوشوارک حساس تر می باشند. به علاوه بین حساسیت میوه و برگ به عامل بیماری، در برخی از ارقام تفاوت وجود دارد. برگ، جوانه، شاخه های سبز و میوه هلو مورد حمله ی این قارچ قرار می گیرند، اما گل ها به ندرت آلوده می شوند. بیماری روی شاخه های جوان به صورت لکه های سفید و پودری نمایان می شود.

میوه ها، از اوایل مرحله نمو تا زمان سفت شدن هسته، حساس به آلودگی هستند. آلودگی در میوه، باعث بدشکلی و تولید نقاط بر آمده در سطح آن می شود. این لکه ها پس از سخت شدن هسته، به صورت مرده و نکروزه در آمده و بازار پسندی خود را از دست می دهند. آلودگی به سفیدک سطحی نیز در نهالستان ها، خسارت های جبران ناپذیری را ایجاد می کند.

کنترل بیماری، از طریق مدیریت عملیات زراعی و استفاده از قارچ کش ها پیشگیری کننده انجام می گیرد. انتخاب ارقام مقاوم در مناطقی که خطر آلودگی بیشتر است در کنترل بیماری موثر است. برای کاهش رطوبت نسبی باغ، بهتر است تعداد دفعات آبیاری کاهش یابد و در روش آبیاری بارانی برای جلوگیری از خیس شدن تاج، از آب پاشهایی که زاویه پاشش کمتری دارند، استفاده گردد. سم پاشی با قارچ کش می بایست از ظهور جام گل آغاز و تا مرحله سخت شدن هسته ادامه یابد.

بیماری لکه غربالی

این بیماری بر روی بیشتر درختان هسته دار دیده می‌شود. علائم خسارت بیماری لکه غربالی روی برگها به صورت لکه های کوچک گرد و ارغوانی رنگ می‌باشد. لکه ها تا حدی برجسته و شوره دار به نظر می‌رسند. با گرم شدن هوا در صورت خشکی هوا متن لکه ها خشک شده و می‌افتند و برگ به صورت سوراخ سوراخ دیده می‌شوند به همین دلیل به این بیماری لکه غربالی گفته می‌شود.

اگر میوه ها در مراحل اولیه رشد خود مورد حمله این قارچ قرار بگیرند ریزش می‌کنند در نتیجه علائمی نشان نمی‌دهند. اما اگر بعدها میوه مورد حمله قرار بگیرد لکه های قرمز تا ارغوانی بوجود می‌آیند که اغلب با خروج صمغ همراه هستند.

روی ساقه های میوه دهنده هم لکه های گرد کمی فرو رفته به رنگ مایل به قرمز دیده می‌شود. به دنبال حمله به ساقه میوه دهنده شانکر یا زخم ایجاد شده و از محل این زخم ها هم صمغ خارج می‌شود.

کنترل بیماری، شاخه های آلوده هرس و معدوم شوند و محل زخم با چسب باغبانی بلافاصله پوشانده شوند. میوه های ریخته شده کف باغ جمع آوری شوند. در صورت نیاز در اواسط پاییز پس از ریزش برگها و یک نوبت در بهار بعد از ریزش گلبرگها از سموم مسی مانند بردوفیکس استفاده شود.

شیره ترش یا شانکر باکتریایی

بیماری شیره ترش نوعی بیماری باکتریایی است که در انواع هسته داران مانند هلو، شلیل، زرد آلو، گیلاس، آلو و بادام دیده می‌شود. علائم این بیماری بیشتر به صورت زخم یا شانکر روی تنه و سرشاخه ها دیده می‌شود بعد از چند سال باعث مرگ درخت می‌شود. این بیماری اسامی دیگری مانند بلاست جوانه و شکوفه و سوختگی سیخک هم دارد.

علائم شانکر، معمولا همراه زخم یا شانکر صمغ هم ترشح می‌شود و بیشتر در محل سیخک ظاهر می‌شود. اگر پوست محل شانکر را کنار بزنیم رگه های قهوه ای رنگی که نشانه پوسیدگی و پیشرفت باکتری عامل بیماری است دیده می‌شود. باکتری در داخل شانکرهای فعال و شاخه های آلوده و گاهی شاخه های سالم زمستان گذرانی دارد و در محل زخم باعث ایجاد یخ زدگی و سایر صدمات مکانیکی می‌شود. بیشترین آلودگی در فصل پاییز و زمستان اتفاق می‌افتد. البته باکتری از طریق روزنه ها و خراش های سطح برگ در آب و هوای مرطوب هم بیماری ایجاد می‌کند.

کنترل بیماری شانکر باکتریایی، از نهال های سالم قوی و گواهی شده استفاده شود.

سرشاخ های آلوده و مشکوک را هرس کنید و سعی کنید داخل تاج درخت را خلوت کنید تا تهویه ایجاد شود.

مناطق شکستگی شاخه ها را ببرید و با چسب باغبانی بپوشانید.

تغذیه مناسب، آبیاری منظم و کنترل نماتدها برای تقویت درختان هم به کاهش این بیماری کمک می‌کند.

سه نوبت سمپاشی با ترکیبات مسی در صورتی که در باغ سابقه این بیماری وجود دارد توصیه می‌شود. نوبت اول در پاییز بعد از ریزش برگها، نوبت دوم در اواخر زمستان یا اوایل بهار قبل از باز شدن جوانه ها و نوبت سوم بلافاصله بعد از ریزش گلبرگ ها.

بیماری مومیایی یا مونیلوز هلو

به این بیماری پوسیدگی قهوه ای هم گفته می‌شود که توسط نوعی قارچ ایجاد می‌شود. درختان هلو و گیلاس را مورد حمله قرار می‌دهد . گل ها و سرشاخه ها سبز کمتر بیماری ایجاد می‌کنند ولی در عوض میوه ها به شدت آلوده شده و باعث کاهش ارزش اقتصادی میوه ها می‌شود. عامل این بیماری توسط نیش حشرات یا پرندگان یا زخم های ایجاد شده توسط بیماری غربالی و سفیدک سطحی یا تگرگ ایجاد می‌شوند.

کنترل آن با جمع آوری و معدوم کردن میوه های آویزان شده و بیمار از درختان- هرس مناسب درختان بخصوص سر شاخه های آلوده که باعث کاهش آلودگی و افزایش نفوذ نور به داخل تاج درختان می‌شوند تا شرایط را برای ایجاد بیماری نا مناسب کند. همچنین توصیه می‌شود از قارچ کش های محافظتی مورد استفاده مانند توپاس استفاده شود.