پونه از خانواده نعناع است و ترکیب اصلی موجود در این گیاه، اسانس روغنی فرار یا روغن منتول است. به علاوه در اعضای این گیاه دارویی مقداری تانن، مواد رزینی و قند نیز وجود دارد و حاوی مقدار زیادی ویتامین است. گیاه پونه در فصل گرما می‌روید، اما سایه روشن را بهتر می‌تواند تحمل کند.
این گیاه در خاک های مرطوب و غنی از مواد آلی مانند کود برگ به خوبی رشد می‌کند. با گیاه پونه می‌توان یک دم کرده گیاهی فوق العاده تهیه نمود.
خواص پونه:
- برگ‌ها و گل‌های پونه و همچنین ساقه‌های آن می‌توانند جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی بیوتیک‌ها باشند.
- این گیاه بادشکن، معرق، مدر و محرک نیز می‌باشد.
- از دم کرده این گیاه برای درمان سرماخوردگی، زکام، سردرد‌ها، مشکلات گوارشی، کم کردن تب خفیف، تسکین گلودرد و برای بهبود نفخ شکم، حالت تهوع، و بی‌خوابی استفاده می‌شود.
- پونه را به عنوان تحریک کننده تولید صفرا نیز می‌شناسند.
- تزریق عصاره پونه به موش‌های آزمایشگاهی نشان داد که این گیاه دارای خواص آرام بخشی خوبی است.
- عصاره پونه دارای خاصیت تسکین دهنده درد نیز می‌باشد.
- پونۀ کوهی بی‌اشتهایی و ضعف معده را هم از بین میبرد و سکسکه را تسکین می‌دهد. پونه که زداینده و باز کننده و نرم‌کننده مواد صفرایی و سودایی است.
- در محیط آزمایشگاه دیده شد که عصاره پونه در مقابل ویروس تب خال، ویروس آنفلوآنزا، بیماری نیوکاسل و ویروس‌های مختلف دیگر فعال است.
- به گفته ابو علی سینا تندی و تلخی که پونه دارد بسیار نرم‌کننده است و به ویژه پونه کوهی در نرمش دادن موثر‌تر از جویباری است. خون را به سوی پوست می‌کشد و قرحه‌آور است. پونه عرق ریز است و بسیار گرمی‌بخش. مواد را از ژرفای تن جذب می‌کند. تکه‌کننده و خشکاننده و گرم‌کننده است. هر پونه‌ای و به ویژه پونۀ کوهی بی‌اشتهایی و ضعف معده را هم از بین میبرد و سکسکه را تسکین می‌دهد. پونه که زداینده و باز کننده و نرم‌کننده مواد صفرایی و سودایی است، خودش و آب‌پزش در علاج یرقان مفید است. اگر بیمار یرقانی خود را با آب پز و پونۀ کوهی شستشو دهد عرق کند و سود بیند و اگر پونه را با انجیر خورند داروی استسقا است.
