قیمت‌گذاری عناب در چنبره بی‌تدبیری/کرونا فروش را کاهش داد
عناب‌کاران خراسان‌جنوبی معتقدند که محدود کردن مصرف آب، نبود نهاد قیمت گذار در حوزه این محصول استراتژیک و کاهش خرید عناب در ایام کرونایی برای آنان مشکلاتی به وجود آورده است.
این روزها فصل چیدن محصولی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران به شرط برنامه‌ریزی و فرآوری یکی از پتانسیل‌های مهم خراسان‌جنوبی برای اشتغال‌زایی و درآمدزایی است.
مقصود عناب است. میوه‌ای که علی رغم کوچک بودن خواص بسیار زیادی را در خود نهفته دارد و بسیاری از مردم به عنوان یکی از تنقلات و برخی نیز به عنوان یکی از گیاهان دارویی از آن استفاده می‌کنند. برخی نیز آن را دم کرده و دم نوش آن را مصرف می‌کنند.
اما این روزها که فصل چیدن دسترنج عناب کاران خراسان‌جنوبی است، بسیاری از آن گلایه‌هایی از روند خرید و فرآوری و در یک کلام درآمدزایی این محصول دارند و به زبان ساده‌تر معتقدند دخلشان با خرجشان همخوانی ندارد و از طرف دیگر نیز کاهش نزولات آسمانی مشکلاتی برای آنان ایجاد کرده است.
مهدی میرزایی از تولیدکنندگان و بهره‌برداران عناب در خراسان‌جنوبی که تحصیلاتش نیز در زمینه کشاورزی است در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: یکی از مهمترین مشکلات ما عناب کاران این است که میزان سهمیه آب ما را کاهش داده‌اند.
گلایه از محدود کردن آب مصرفی کشاورزان
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر سهمیه آب ما از ۲۵ لیتر در ثانیه در سال‌های ابتدایی کار به ۱۲.۵ لیتر در ثانیه رسیده است، افزود: این در حالی که ما بر اساس همان ۲۵ لیتر در ثانیه کشت کرده‌ایم و نمی‌دانیم با تشنگی درختان سرسبز عناب چه کنیم.
این تولیدکننده عناب در خراسان جنوبی با اشاره به اینکه قیمت کود نیز چند برابر افزایش داشته است، گفت: البته آنقدر مشکل بر سر راه ما قرار دارد که دیگر افزایش قیمت کود را یک مسئله نمی‌دانیم.
نهاد پشتیبان برای قیمت‌گذاری عناب وجود ندارد
میرزایی با گلایه از نبود یک نهاد پشتیبان برای قیمت‌گذاری عناب در خراسان‌جنوبی بیان‌کرد: ما برای محصول استراتژیک چون زعفران، شورای ملی زعفران را داریم ولی در مورد عناب هیچ نهاد حامی وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر دغدغه ما کمبود آب، بحث قیمت و دغدغه فروش است، گفت: متأسفانه عنابی که ما به قیمت دوازده هزار تومان می‌فروشیم در بازارهای خراسان رضوی با افزایش چند برابری به قیمت ۳۵ هزار تومان فروش می‌رود!
این تولیدکننده عناب در خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه علی‌رغم تورم و افزایش قیمت کود و… قیمت عناب از چند سال گذشته تاکنون هیچ تغییری در خراسان‌جنوبی نداشته است، یادآور شد: قیمت کارگری نیز در یکی – دو سال گذشته چند برابر شده است.
میرزایی گفت: به نظر من اهالی رسانه، مطبوعات و همه کسانی که تریبونی در اختیار دارند، شایسته است مردم ایران با محصول استراتژیک عناب و خواص دارویی آن آشنا کند به گونه‌ای که مردم در هر کجای این سرزمین این محصول را شناخته و خواهان خرید آن باشند.
پیشنهاداتی برای کاهش مشکلات عناب‌کاران
سید محمد تقی موسوی نژاد که در روستای سیوجان مشغول کار عناب‌کاری است نیز با گلایه از اینکه امسال میزان استفاده از آب چاه به بهانه خشکسالی و کنترل مصرف آب برای کشاورزان محدود شده است، گفت: این در حالی است که من درختانی با قدمت ۲۰ ساله داریم که این محدودیت به آنان آسیب می‌رساند.
وی با اشاره به اینکه قدرت خرید دلالان نیز کاهش یافته است، بیان‌کرد: می‌توانیم از طریق راهکارهایی چون ایجاد تعاونی روستایی برای خرید عناب و یا با خرید تضمینی این محصول، مشکلات عناب کاران را کاهش داد.
سبحان مصطفایی، عامل توسعه خوشه صنعتی خشکبار در خراسان‌جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در زمینه محصول استراتژیک عناب همه درد را می‌دانند ولی متأسفانه درمانی برای این درد انجام نمی‌شود.
درمان درد حوزه عناب با فرآوری حل می‌شود
وی بیان‌کرد: تا زمانی که فرآوری این محصول را جدی نگیریم، نمی‌توانیم در حوزه‌های مختلف از جمله صادرات موفق باشیم.
عامل توسعه خوشه صنعتی خشکبار خراسان‌جنوبی گفت: وقتی که برای فرآوری این محصول استراتژیک برنامه جدی و منسجم نداریم چه فرقی می‌کند که در انبارهای خراسان جنوبی ۱۰۰ تن یا ۱۰ تن عناب ذخیره شده است.
مصطفایی اظهار کرد: وقتی که از مشاوران تولید در عرصه کشاورزی سوال بپرسیم بی شک به شما خواهند گفت که فعالیت در حوزه تولید زعفران سودهی بیشتری نسبت به تولید عناب خواهد داشت که این مورد موجب گرایش به سمت فعالیت در حوزه زعفران می‌شود.
یک اشکال در حوزه فرآوری عناب
وی با اشاره به اینکه در حوزه فرآوری عناب خلاءهایی داریم، بیان‌کرد: شاید محصولات متعددی به نام محصول فرآوری شده از عناب ثبت شده باشد ولی به راستی چه میزان از این محصولات ثبت شده در بازار وجود داشته و مردم و سرمایه‌گذاران می‌شناسند.
عامل توسعه خوشه صنعتی خشکبار خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه کشوری مانند چین در حوزه عناب بسیار قوی ظاهر شده است، گفت: یکی از دوستان در سفری که به یکی از کشورهای اروپایی داشت، بیان می‌کرد در فصل عناب، این محصول توسط کشور چین در بازارهای کشورهای اروپایی عرضه می‌شد.
مصطفایی با اشاره به اینکه برای موفقیت بیشتر در بحث صادرات عناب باید کنسرسیوم تازه ثبت شده عناب خراسان‌جنوبی بسیار فعال‌تر ظاهر شود، افزود: در خراسان‌جنوبی در حوزه ایده‌پردازی بسیار قوی هستیم ولی در عرصه عمل موفق نیستیم.
پیش بینی برداشت هفت هزار و ۱۳۰ تن عناب
عبدالرضا رضایی، مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی در گفت و گو با خبرنگار بازار اظهار کرد: سطح زیر کشت عناب در خراسان‌جنوبی چهار هزار و ۱۳۴ هکتار است که سال گذشته ۶ هزار و ۷۲۷ تن برداشت عناب از این سطح زیر کشت داشتیم.
وی بیان‌کرد: پیش بینی می‌شود که در سال جاری هفت هزار و و ۱۳۰ تن برداشت عناب داشته باشیم که این میزان هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال ارزش اقتصادی (با احتساب کیلویی ۲۵ هزار تومان) برای استان خواهد داشت.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه در خراسان‌جنوبی ۹ هزار و ۵۰۰ بهره‌بردار داریم، گفت: بیشترین بهره‌بردار و تولید عناب مربوط به شهرستان خوسف در خراسان‌جنوبی است.
کرونا فروش عناب را تحت تأثیر قرار داد
رضایی در زمینه میزان فروش عناب و موانع پیش رو در این حوزه اظهار کرد: قبل از کرونا عناب به عنوان سوغات و یا تنقلات در استان مورد استفاده قرار می‌گرفت اما از آنجایی که این ویروس دورهمی‌ها و سفرها را کاهش داد، میزان فروش عناب نیز تحت تأثیر قرار گرفت.
وی گفت: اهمیت این موضوع از آنجایی است که ۷۰ درصد عناب تولیدی داخل استان برای فروش به خارج از استان می‌رود و طبیعی است که کاهش سفرها نیز این موضوع را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه از طریق رایزنی و هماهنگی با فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌توان میزان فروش عناب را افزایش داد، یادآور شد: تعاونی‌ها نیز می‌توانند در این زمینه نقش آفرین باشند.
رضایی گفت: رسانه‌ها نیز اگر با کمک گرفتن از کارشناسان و صاحب نظران در حوزه خواص دارویی عناب ورود پیدا کرده و مردم در این زمینه اطلاعات کافی پیدا کنند میزان فروش نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
برداشت عناب تا پایان شهریور ادامه دارد
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی یادآور شد: فصل برداشت عناب از اواسط مرداد ماه آغاز و تا پایان شهریورماه نیز ادامه خواهد داشت.
در هر حال آنچه مسلم است برای حل مشکل عناب‌کاران در وهله اول باید نهادی پشتیبان در زمینه قیمت گذاری عناب ورود پیدا کند تا کشاورزان خراسان‌جنوبی در این زمینه دچار ضرر و زیان نشوند و از طرف دیگر دست دلالان نیز کوتاه شود.
و در وهله دوم نسبت به معرفی، تولید انبوه و بازاریابی محصولات فرآوری شده از عناب اقدام شود تا به جای خام فروشی با صادرات و فروش این محصولات فرآوری شده، سود بیشتری نصیب کشاورزان و عناب کاران پرتلاش خراسان جنوبی شود.
