روستای چنشت ، سرزمین رنگ‌ها
لباس‌های رنگی در چنشت از رنگ‌های شاد و متنوع تشکیل شده و شامل سه قسمت چارقد قرمز یا آبی گلدار، کلاه نقره‌ای و نقره‌دوزی شده و پیراهن زنانه به رنگ‌های سبز و قرمز یا آبی است.
روستای چنشت در فاصله ۶۰ کیلومتری جنوب شرق شهرستان بیرجند به دلیل مورفولوژی خاص و موقعیت جغرافیایی آن و هم چنین داشتن مردمی با آداب و رسوم ویژه، وجود امامزاده سید حامد علوی و دو غار معروف، کلکسیونی از انواع جاذبه های گردشگری را درخود جای داده است که در اغلب ایام سال گردشگران زیادی از استان و خارج از استان را در خود جای می‌دهد.
روستای چنشت در ادوار گذشته تاریخی جزء دهستان نهار جان بوده، در حال حاضر از توابع شهرستان سر بیشه است آب و هوای آن معتدل و ارتفاع آن از سطح دریا ۲۱۵۰ متر است.
وجه تسمیه چنشت
در وجه تسمیه روستای چنشت چنین می‌گویند که روستای چنشت به دلیل داشتن چندین رودخانه که از کنار آن می‌گذشته است و باغات این منطقه را سیراب می‌نموده است در قدیم به چند شط معروف بوده است که به مرور زمان به “چن شط” و “چن شت” و بالاخره به “چنشت” تبدیل شده است.
قول دیگری که در مورد وجه تسمیه چنشت وجود دارد چنین است، چنشت بر وزن بهشت است که در گذشته به دلیل خوش آب و هوا بودن و داشتن میوه های فراوان و رودخانه های متعدد که از زیر درختان می‌گذشته است و شباهت این منطقه به بهشت، گروهی دامدار این نقطه را به عنوان محل زندگی خود انتخاب می‌کنند و نام این منطقه را بهشت می‌گذارند که بعدها بر اثر گذر زمان به چنشت تغییر نام می‌دهد.
امروزه نیز روستای چنشت دارای باغات بسیار و رودخانه های فصلی است و این روستا را همچون بهشتی زیبا و دلنشین تبدیل کرده است.
جاذبه‌های گردشگری چنشت
در این روستا و در دامنه کوه دو غار به نام غار “چنشت” و غار “چهل چاه” وجود دارد، غار چنشت در شمال روستا قرار گرفته است.
غار چنشت حدود ۶۰ متر طول دارد و عبور از مناطق مختلف آن به سختی امکان پذیر است. در این غار بازمانده اجساد، استخوان‌های درهم شکسته انسان، ابزار و پارچه، چرخ نخ ریسی و ظروف مربوط به هزاره دوم و سوم پیش از میلاد، به چشم می‌خورد.
همچنين در غار چهل چاه که در نزدیکی غار چنشت قرار دارد، اجساد ۱۴ نفر مرد، زن و کودک مشاهده می‌شود که احتمالا در غار پناه آورده‌اند و بر اثر گل گرفتن ورودی غار و بستن راه فرار آنها، در داخل غار کشته شده‌اند.
بقعه سیدحامد علوی از اماکن تاریخی و مذهبی روستای چنشت است. بنا بر روایات، وی از فرزندان امام جعفر صادق (ع) بوده است. سیدحامد علوی و فرزندانش از مخالفان خلافت عباسی بودند که ناگزیر در غار چنشت پنهان شده و سرانجام هم به دست سربازان حکومت عباسی داخل غار کشته می‌شوند.
از دیگران اماکن مورد احترام مردم روستا، بقعه بی‌بی‌زینب خاتون است که در هفت کیلومتری روستای چنشت واقع شده است.
لباس‌های رنگی در چنشت
مردم روستای چنشت ، به ویژه زنان و دختران، اغلب از پوشاک محلی و سنتی استفاده می‌کنند. لباس مردم این روستا از نوع خاصی است که در نقاط دیگر استان کمتر یافت می‌شود. البته لباس مردان در چند سال اخیر به لباس سایر مردم منطقه شبیه شده، اما بزرگان و پیران از لباس دیگری استفاده می‌کنند که شامل یک پالتوی بلند که تمام بدن را می‌پوشاند و شال سر و در برخی مواقع کلاه معمولی است.
اما لباس زنان یکی از جاذبه‌های خاص روستا است. این لباس از رنگ‌های شاد و متنوع تشکیل شده و شامل سه قسمت چارقد قرمز یا آبی گلدار، کلاه نقره‌ای و نقره‌دوزی شده و پیراهن زنانه به رنگ‌های سبز و قرمز یا آبی است. دختران چنشتی از لباس‌های بلندی مانند دامن پاچین، قبای بلند، روسری و سربند و شلیته‌های خراسانی استفاده می‌کنند، البته این لباس‌ها امروزه بیشتر در مراسم استفاده می‌شود.
تنوع رنگ در لباس‌های محلی مردم روستا چنان خیره‌کننده و زیباست که به روستا لقب سرزمین رنگ‌ها داده‌اند.
اقتصاد روستای چنشت
شغل اصلی مردم روستا کشاورزی و دامداری است.
زنان این روستا به صنایع دستی علاقه و اشتغال دارند بر خی از مردم به شغل قالی بافی و فرش بافی نیز اشتغال دارندو در ایام بهار و تابستان مردم به جمع آوری داروهای گیاهی در کوهستانهای اطراف مشغول می‌باشند.
روستای چنشت به نسبت سایر روستاهای خراسان جنوبی، کمتر دچار تحولات و تغییرات فرهنگی شده و فرهنگ روستایی آن محفوظ مانده است.
مهم‌ترین صنایع دستی روستای چنشت، شامل انواع فرش‌های دست‌باف، قالیچه‌های کوچک و گلیم‌های زیبا است ریسندگی، گیوه دوزی، سبدبافی، زیلوبافی و جاجیم بافی از دیگر صنایع دستی قدیمی این روستاست که به مرور زمان به شدت کاهش یافته است.
سوغاتیهای معروف روستای چنشت عبارتند از: زعفران، کشک محلی، زرشک، گردو و بادام خشک، میوه‌های خشک، قالیچه‌های بسیار کوچک و نوعی گبه نیز از دیگر سوغاتیهای این روستا است.
از غذاهای رایج و لذیذ این روستا می‌‌توان به انواع آش‌ها، آبگوشت‌های محلی، اشکنه و کشک محلی اشاره کرد.
