خراشاد روستایی واقع در دره ای سرسبز و خوش آب و هوا

خراشاد روستایی است واقع در ۲۴ کیلومتری جنوب شرقی بیرجند و واقع در استان خراسان جنوبی. این روستا به سبب نخبه پرور و عالم خیز بودن، صنایع دستی و نیز زیبایی طبیعی آن شهرت دارد که در رشته کوه های باقران قرار گرفته است. این روستا متعلق به دوران پیش از اسلام بوده که از قدیم به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری شهرت یافته و در منطقه ای کوهستانی، در دره ای سرسبز و خوش آب و هوا واقع گردیده است. روستای خراشاد مهد بزرگانی چون دکتر محمد اسماعیل رضوانی (پدر علم تاریخ معاصر ایران)، محمد حسین خراشادی و همچنین آخوند ملامحمدعلی خراشادی است. این روستا به دلیل قدمت بالایی که دارد، دارای آثار تاریخی متنوعی چون قبرستان زرتشتیان، قلعه، برج، آسیاب بادی و حمام قدیمی است. علاوه بر این، تونل زیرزمینی که قلعه و برج را به هم متصل نموده است نیز از جمله آثار تاریخی و با قدمت روستاست.

مردم این روستا از نژاد پارس هستند و به زبان فارسی تکلم می‌کنند. ویژگی رفتاری و شخصیتی مردم خراشاد، آنان را مردمی آرام صلح‌جوی، بافرهنگ و علم دوست معرفی کرده است.

مردم منطقه بیشتر به کشاورزی، دامداری، قالی بافی، گلیم بافی و توبافی (پارچه بافی سنتی) اشتغال داشته و از زعفران، زرشک، عناب، توت، ‏گردو و زردآلو، می‌توان به عنوان محصولات عمده کشاورزی خراشاد نام برد. علاوه بر اشتغال در بخش کشاورزی و دامداری، در سالیان اخیر با رشد بخش صنعتی در ‏خراشاد و احداث واحدهای صنعتی مانند کشتارگاه صنعتی، مرغداری، بسته بندی چای، مصالح ساختمانی و … . ‏در این بخش هم اشتغال زایی صورت گرفته‌است. همچنین بانوان خراشاد با تاسیس شرکت تعاونی روستایی زنان ‏خراشاد و ارائه خدمات در زمینه تهیه موارد مورد نیاز معیشتی و حرفه‌ای اعضا، تامین ‏اعتبارات و وامهای مورد نیاز و ارائه خدمات به منظور بهبود امور حرفه‌ای، نقش قابل توجهی ‏در گسترش اشتغال زایی در منطقه ایفا می‌کنند. بطوری که به عنوان یکی از فعالترین تعاونی ‏های روستایی در سطح استان شناخته شده‌است. خراشاد به عنوان نخستین روستای هدف صنایع دستی کشور از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری معرفی شده‌است. پارچه بافی سنتی خراشاد یا توبافی به زبان محلی، یکی از مهمترین صنایع دستی استان خراسان جنوبی است به طوریکه به عنوان تنها صنایع دستی این استان، نامزد دریافت مهر اصالت از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور شده‌است. در خراشاد تقریبا تمامی بانوان ‏به شغل بافندگی مشغول هستند. بازارچه محصولات و صنایع دستی در روستا راه اندازی و مورد استفاده و استقبال قرارگرفته است.

خراشاد دارای بیمارستان روستایی، مخابرات، خانه بهداشت، تعاونی‌های روستایی، حسینیه، دفاتر پست، بیمه، تاکسی تلفنی، کانون‌های فرهنگی، تربیتی و ورزشی، دبستان، راهنمایی، دبیرستان، خوابگاه دانش آموزی و… می‌باشد.