جاذبه های مذهبی و فرهنگی استان مرکزی

در این مقاله با جاذبه های مذهبی و فرهنگی شهرهای استان مرکزی از جمله مقبره ها، امامزاده ها، مساجد و ... آشنا خواهید شد.

۱ 143 خواندن این مطلب 7 دقیقه زمان میبرد

استان مرکزی در هزاره اول قبل از میلاد جزو ایالات ماد بزرگ بود که تمام قسمت مرکزی و غربی ایران را در‌برمی‌گرفت و از کانون‌های قدیم استقرار در فلات ایران به‌شمار می‌رفته است. که در این استان جاذبه های مذهبی و فرهنگی فروانی دارد آشنا می شوید.

با توجه به وجود آثار باستانی باقی مانده از دوران سلوکیان در خورهه، می‌توان گفت استان مرکزی به‌ویژه قسمت شمالی آن‌(دهستان خورهه) مورد توجه حکام یونانی قرار داشته است.

استان مرکزی در زمان خسرو پرویز(پادشاه ساسانی) در منطقه خوربران به‌معنی محل غروب خورشید قرار گرفت و سپس در قرن دوم هجری همراه با همدان، ری و اصفهان به نام عراق عجم نامیده شد.

غله، حبوبات، زعفران، انجیر، انار، سیب، انگور، گردو، بادام، قیسی و سایر محصولات سردرختی و باغی و خشکبار و گیاهان دارویی مانند ترنجبین در کنار محصولات صنایع دستی همچون ظروف سفالی و مسی و پارچه و کرباس، گلیمنه، قالی و … از جمله محصولات تولید شده در این منطقه بود.

جاذبه های مذهبی و فرهنگی استان مرکزی

جاذبه های مذهبی، فرهنگی شهرستان اراک

مقبره آقا نورالدین عراقی: قاجار- اراک، دروازه شهرجرد، درمجاورت پارک شهر

آرامگاه های شاه غریب و شاه قلندر دو تن از پیشوایان فرقه اسماعیلیه: این بناها به لحاظ معماری بسیار جالب و از آثار دوره تیموری و صفویه است . بقعه چهل دختران از آثار دوره صفویه به فرقه اسماعیلیه تعلق دارد.

کلیسای مسروپ مقدس: قاجار- اراک خیابان شهید بهشتی، خیابان دکتر چمران(نیسانیان سابق)

امامزاده ۷۲ تن ساروق: قرن۶باالحاقات قرن۷- فراهان-۵۰ کیلومتری شمال غرب اراک، روستای ساروق

امامزاده محمد عابد(ع): صفویه- قاجار جاده اراک-فرمهین، ۱۲ کیلومتری شمال اراک، روستای مشهد میقان

امامزاده ابراهیم(ع) صفوی: جاده اراک-فرمهین، روستای مشهدالکوبه در ۴ کیلومتری شمال اراک

امامزاده حواخاتون(ع): سلجوقی- جاده اراک-تهران، روستای موت آباد، ۱۵ کیلومتری شمال شرق اراک

بقعه پیر مراد آباد: سلجوقی: ۱۴ کیلومتری شمال شرق اراک، جاده اراک-فرمهین، دهستان مشهد میقان، ۱ کیلومتری غرب روستای مراد آباد

امامزاده عبدالله (کودزر): ایلخانی- ۳۵ کیلومتری شهر اراک، جاده اراک-خمین، روستای کودزر

جاذبه هاي مذهبی و فرهنگي شهرستان خمین

بيت تاريخي حضرت امام خميني (ره): قاجاريه- خمين – خيابان امام خميني – خيابان ساحلي

امام زاده اسماعيل: صفويه- محور ارتباطي خمين – محلات ،روستاي يوجان

امام زاده محمد مالك: قرن دهم- دهستان رستاق روستاي مالك آباد

امام زاده ابوطالب: صفويه- خمين خيابان امام خميني

امام زاده طيب آباد: قرن ۸ و ۹- خمين بخش كمره – دهستان خرم دشت- روستاي طيب آباد

امام زاده سليمان و ابوالفتح: جاده ارتباطي خمين اليگودرز – كيلومتر ۳۵ روستاي دهنو

امام زاده روستاي تهيق: روستای تهیق ۵ کیلومتری شمال غرب شهر خمین جاده ارتباطی خمین به شهر قورچی باشی

امام زاده روستاي حشمتيه: روستای حشمتیه جاده ارتباطی خمین – الیگودرز

گورستان ارامنه قورچی باش: قاجار- غرب شهر قورچی باشی

مسجد جامع خمین: قاجار – بافت قدیم شهرخمین درکنار تیمچه توکلی ودربازار سرپوشیده شهرخمین

امازاده یوجان: صفوی- ۱۸کیلومتری شهر خمین واقع درآبادی یوجان

جاذبه های مذهبی و فرهنگی شهرستان ساوه

مسجد جامع در جنوب شهر ساوه و در سمت چپ خیابان سلمان ساوجی قرار دارد . بنای این مسجد را باید بخشی از یک مجموعه معماری شامل بناهای مذهبی، فرهنگی ، اقتصادی به شمار آورد که بی تردید آثار ویرانه های سایر بخش ها را در کنار و اطراف آن جستجو کرد. بنایی با این شکوه و عظمت قطعا نمی توانسته بدون ارتباط و پیوستگی با بناهای همجوار خود چون آب انبار، حمام ، و کاروانسرا و راسته بازار باشد.

در رابطه باقدمت و سابقه تاریخی این مجموعه به طور روشن و یقین نمی توان اظهار نظر کرد.بنا بر آنچه مهندس محمد مهریار در مقاله سیر تحول معماری در مسجد جامع ساوه می آورد « معرفی هویت و قدمت بنای مسجد جامع موکول به کاوش های باستان شناسی در باغ شمالی مسجد و تکمیل اطلاعات از طرح معماری کامل آن است. »

بنای این مسجد با توجه به مصالح و سبک شناسی دارای چند دوره ساخت بوده که در دوران مختلف به ویژه سلجوقی ، ایلخانی و صفویه به بنای اولیه اضافه شده است. مسجد اولیه از نوع شبستانی بوده که در اطراف ، حیاطی مستطیلی داشته و با توجه به خشت های بزرگ که در گنبد خانه و سمت غربی مسجد به کار رفته به نظر می رسد مربوط به اوایل دوره اسلامی بوده و سپس بر روی آن در دوره سلجوقی مسجدی آجری ساخته شده است. بنای فعلی از صحن مرکزی که در اطراف آن دو ایوان گنبد خانه و شبستان های ضلع شرقی و شمالی قرار دارند تشکیل شده و در آنها از آجر خشت و ملات گچ و گل به عنوان مصالح استفاده شده است.

درون گنبد خانه یک محراب گچبری شده وجود دارد که با نقش گره های هندسی و کتیبه های تزیین شده و آیات قرآنی در دو ردیف محراب را در بر گرفته اند دور تا دور گنبد خانه ازاره ای قرار دارد که با کاشی شش ضلعی به رنگ فیروزه ای در درون قاب هایی به رنگ سیاه اجرا شده است . همچنین تعدادی محراب گچ بری شده رنگی و ساده بر روی ستون ها وجود دارد که در دوره های ایلخانی و صفوی به آن افزوده شده است. در کتیبه های ایوان جنوبی و گنبد خانه معماران بنا، استاد میر احمد بن میر حاج بنای قمی، استاد جمال بن جمال الدین قمی و استاد عبدا.. کاشی کار معرفی شده اند. مسجد جامع ساوه را از نظر معماری و هنر به کار رفته در ان می توان با مساجد قدیمی موجود در شهریزد و شوش مقایسه کرد.

مسجد جامع ساوه پیش از اسلام،سلجوقی،صفوی ساوه-خ سلمان ساوجی

مسجد سرخ(انقلاب) صفویه،قاجار- ساوه-میدان انقلاب

بقعه اشموئیل پیغمبر قرن ۸ و ۱۰ – قریه پیغمبریه بخش خرقان

مقبره سید اسحاق: قرن ۷ – جنوب شهر ساوه،ورودی شهر از طرف جاده قدیم قم-ساوه

امازاده سید هارون: قرن ۷و۸ – جاده ارتباطی طراز ناهید

جاذبه های مذهبی و فرهنگی فراهان

مسجد ششناو: قاجار تفرش، محله فم

تکیه زاغرم: صفوی، قاجار- تفرش،محله زاعزم

آرامگاه امامزاده محمد (ع): صفوی- تفرش، محله فم، میدان باغ ملی

امامزاده سر آبادان: اسلامی- بخش مرکزی روستای سرآبادان

امامزاده اسماعیل روستای فسیجان: اسلامی- بخش مرکزی، روستای فسیجان

امامزاده شاهوارق: صفوی- بخش مرکزی، دهستان کوه پناه روستای شاهوارق

بقعه امامزاده مهدی ملقب به ابوالعلی: صفوی- مرکز شهر تفر ش

جاذبه های مذهبی و فرهنگی شهرستان محلات

حسینیه آقاخان محلاتی: قاجار محلات ، محله پایین

امامزاده عبدالله: قبل از صفویه- در قسمت جنوبی شهر محلات این امامزاده دارای بقعه ایوانی سه جانبه است ازقبه و بقعه آن چنین بر می آید که مربوط به قبل از صفویه است .

امامزاده محمد شهر نیم ور

امامزادگان فضل ویحیی: ایلخانی- شهر محلات.

جاذبه های مذهبی و فرهنگی دلیجان

امامزاده شاه یحیی: ایلخانیان- صفویه- شهرستان دلیجان حاشیه غربی شهر نراق

امامزاده ابوالفضل: صفویه- شهرستان دلیجان، دهستان جوشق، ۱ کیلومتری غرب روستای مهدی آباد

قبربستان قدیمی واران: صفویه- معاصر- شهرستان دلیجان، دهستان جاسب، شمال روستای واران

جاذبه های مذهبی و فرهنگی نراق

امامزاده بی بی زبیده خاتون: صفویه – قاجاریه- شهرستان دلیجان بخش مرکزی، ۷ کیلومتری جنوب شرقی شهر نراق امامزاده زبیده خاتون : این امامزاده در ۷ کیلومتری جنوب غربی شهر نراق واقع شده است. امامزاده بی بی زبیده دختر امام جواد (ع) بوده که به نقل مشهور به دست عمال بنی عباس به شهادت رسیده است . در سالهای اخیر بارگاه معنوی ایشان بازسازی شده است.

امامزاده سلیمان (ع) : در این مکان ۶ امامزاده به نامهای هادی ، سلیمان از نوادگان حضرت علی (ع) و امامزادگان مهدی ، مطهر ، طاهر و حسین از نوادگان امام کاظم (ع) مدفون هستند. ساختمان این بنا متعلق به دوره سلجوقی است که در دوره های صفویه و قاجار الحاقاتی به آن صورت گرفته است. ایوان با گچبری و نقاشی دوره صفویه تزیین شده است در مجاورت این بنا قبوری از دوره صفویه وجود دارد .

مسجد امام حسن (ع) : این بنا از قدیمی ترین مساجد استان مرکزی است که قدمت آن به قرن دوم ، سوم هجری قمری می رسد . این مسجد در یکی از قدیمی ترین محله های شهر به نام محله پایین شکل گرفته است در حیاط این مسجد درخت چناری وجود دارد که قدمت آن به بیش از ۵۰۰ سال باز می گردد.

مسجد جامع نراق: قاجار- این بنا در سال ۱۲۴۳ هـ ق در زمان فتحعلی شاه ساخته شد. در ورودی مسجد تماماً از چوب گردو است که روی آن به زیبایی کنده کاری شده است. محراب مسجد نیز با کاشی های رنگین و طرح های اسلیمی از قسمتهایی است که به معماری زیبا و هنرمندی خاصی ساخته شده است.