ییلاق خوشواش آمل
بافت روستای خوشواش قدیمی و زیباست، خانه های آن به سبک قدیم و از سنگ، گل، کاه و یا چوب ساخته شده اند. سقف خانه ها از الوارهای بلند، چوب و تخته و با پوششی از گل ساخته شده است.
خوشواش، روستایی کوهستانی در ارتفاعات رشته کوه البرز است که در ارتفاع ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متری از سطح دریا و ۲۲ کیلومتری شهر آمل قرار دارد. این روستا در دهستان بالاخیابان لیتکو از توابع بخش مرکزی شهرستان آمل در استان مازندران ایران قرار گرفته است.
خوشواش روستایی است که تابستان های پرشور وزمستان های سرد و خاموشی دارد.
در مکانی که حضور دارید شهر‌های آمل، محمود آباد، فریدون کنار، بابل، قائم شهر و ساری را از این ارتفاع مشاهده کنید.
خوشواش در زبان محلی، خشواش است، که در آن خش به معنای خوش و واش به معنای علف به کار می رود. پس خوشواش به معنای خوش علف یا علفزار خوب و مرغوب به کار می رود. روستای خوشواش در ارتفاع ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد، آب و هوای آن سرد و خشک و در عین حال بسیار متغیر است،
این روستا از سه قسمت تشکیل شده است: اولین بخش، بائس محله است که در غرب خوشواش است و بافت قدیمی آن را در برمی گیرد. دومین بخش، آمل محله است که در مرکز آن است و اکثر جمیعت آن اهالی آمل هستند. و سومین بخش خوشواش چندر محله است که در شرق خوشواش است و بیشتر اهالی آن کشاورز و دامدار هستند.
بهترین فصل سفر به آن فصل تابستان است. در این روستا می توانید یکی از خنک ترین و بهترین تابستان ها را تجربه کنید، تابستانی متفاوت با هر آن چه که تصور می کنید، در این روستا گاهی در وسط تابستان هم بخاری های هیزمی روشن می شود، تا گرما بخش شب های سرد این روستا باشد. حتی ریزش تگرگ در اوج تابستان در این روستا عجیب نیست.
بنابراین سفر به ییلاق خوشواش تجربه ی کاملا متفاوتی است. با وجود این که دراین روستا چشمه های زلال و گوارایی وجود دارد که از دل زمین می جوشند، روستای خوشواش یکی از روستاهای کم آب ایران شمرده می شود.
اما جای نگرانی نیست چون این کم آبی به طبیعت زیبای آن لطمه ای نمی زند، و چشمه های گوارا همچنان در آن جاری است. مروارید چشمه، هفت چشمه، معصومه کوثر، پنج انگلیس و انجلج چشمه های زلال آن هستند.
بافت روستای خوشواش قدیمی و زیباست، خانه های آن به سبک قدیم و از سنگ، گل، کاه و یا چوب ساخته شده اند. سقف خانه ها از الوارهای بلند، چوب و تخته و با پوششی از گل ساخته شده است. دیوارهای خانه به علت سرمای شدید و بادهای کوبنده بسیار ضخیم و سنگین هستند، قطر دیوارهای خانه های روستا در حدود یک متر است.
این دیوار ضخیم هم باعث تقویت سازه می شود و هم یک عایقی در برابر سرماست. ستون خانه ها از تنه ی درختان و نرده ها از جنس چوب هستند. و برای محافظت در برابر باد های سهمگین، سنگ های بزرگی روی بام خانه ها دیده می شود. نکته ی جالبی که در ساخت این خانه ها دیده می شود، استفاده از سنگ های فسیلی در ساخت خانه هاست.
حیاط خانه‌ها در گذشته دیوار نداشت و زمانی که همسایه‌ها از حیاط هم رد می‌شدند، با یکدیگر احوالپرسی می‌کردند و جویای حال هم بودند؛ فرهنگی که هنوز هم مرسوم است. این منطقه امکانات رفاهی نظیر آب آشامیدنی و گاز ندارد و اکثرا مردم به شیوه‌ای کاملا اصیل در آن روزگار سپری می‌کنند.
بیشتر گونه های گیاهی این منطقه متنوع و فصلی است. گون، گزنه، کنگل، زرشک، آلبالوواک، گالش انگیر،ون دار، فگ دار، گل های پامچال، بنفشه، ورف لیم، شال دم، تریگ سر و…گونه های گیاهی این منطقه هستند، که هر کدام زمان رویش خاص خود را دارند.
راه های دسترسی به روستای خوشواش
برای رسیدن به این روستا می توانید یکی از این سه مسیر را انتخاب کنید:
۱. در جاده ی هراز بعد از شرکت آمولو به سمت فرعی هلی چال بروید، پس از گذشتن از کپین روستای خوشواش دیده می شود. جاده ی خاکی این مسیر طولانی است، اما هنگامی که ترافیک جاده ی هراز سنگین باشد، این مسیر بهترین مسیر برای دسترسی به روستا محسوب می شود.
۲. در جاده ی هراز به سمت هردورود بروید و وارد جاده ی خاکی بلده بشوید، پس از طی ۱۱ کیلومتربه تیرستاق و پس از طی ۱۸ کیلومتر به جاده ی خاکی خوشواش خواهید رسید. این مسیر بهترین مسیر برای دسترسی به خوشواش محسوب می شود، زیرا هم سرسبز و با صفاست و هم جاده خاکی کمتری دارد.
۳. از چمستان حرکت کنید و بعد از گذشتن از واز و گزناسرا وارد خوشواش شوید. توجه داشته باشید که این مسیر برای ماشین های شاسی بلند مناسب است.
