رفوگری فرش

رفوگری هنری است مرتبط با فرش که به واسطه ی آن می توان فرش هایی را که دچار آسیب شده اند را ترمیم کرد. این کار به مهارت زیادی نیاز دارد و رفوگر باید سابقه طولانی در زمینه بافت فرش، شناخت مواد اولیه و رنگرزی فرش داشته باشد زیرا فرش های دستباف دارای ارزش زیادی هستند و ترمیم آن ها کار حساسی است. این هنر دارای دیرینه زیادی است و شاید بتوان گفت همزمان با قالی بافی این هنر نیز ابداع شده است.

انواع آسیب دیدگی های فرش عبارتند از:

• کهنگی قالی در اثر عواملی مانند پوسیدگی، رنگ پریدگی و در رفتن تار و پود
• عوامل محیطی مانند رطوبت و نور بیش از حد آفتاب
• بیدزدگی و بید خوردگی
• حوادث مختلف که سبب پارگی، سوختگی، ریختن رنگ روی فرش و … می شوند

ابزارهای رفوگری

ابزار کار رفوگری شامل چاقو، گوه تیز، قلاب، دفتین، قیچی، دم باریک، خواب پشت، موم، درفش، انواع سوزن، تخته، انگشتانه، چکش، میخ، میخ کش، قاب کوچک چوبی، اتو و … است. همچنین انواع نخ های هماهنگ با فرش و بخش آسیب دیده، شیرازه و ریشه که به صورت آماده می توان آن ها را تهیه کرد از موارد مورد نیاز رفوگری هستند.

مراحل رفوگری فرش

اولین مرحله در رفو گری تمیز کردن فرش است که جلو و پشت فرش را با جارو دستی یا جارو برقی تمیز کرده و یا اگر قابل شست و شو است با احتیاط این کار را انجام می دهیم تا آسیب بیش تری به قسمت های آسیب دیده وارد نشود.

سپس گره ‌های صدمه خورده را از روی شبکه ی تار و پود فرش به وسیله ی سوزن و درفش جدا می کنیم. اگر قسمت آسیب دیده بزرگ باشد آن را در داخل یک قاب چوبی که به منزله دار فرش است قرار می دهیم.  پس از انجام  عملیات، عمل گره زنی را شروع می کنیم. باید دقت کرد که رنگ نخی که برای قسمت آسیب دیده استفاده می شود درست همرنگ سایر نخ های موجود در قالی باشد. توجه به نوع گره در رفوگری ضروری است به این صورت که اگر فرش با گره ترکی بافته شده، قسمت رفو شده هم با همین گره بافته شود. برای گره ترکی نیز به همین صورت است.

پس از اتمام گره زنی نیز سر پرزها به وسیله قیچی به بلندی سایر پرزهای فرش بریده می شود. پشت فرش هم در این قسمت باید اتوی گرم کشیده شود تا گره ها به ‌طور کامل درجای خود قرار گیرند. در رفو گری الیاف به کار رفته باید به‌ طور دقیق همرنگ و هم جنس پرز فرش باشند.