نحوه پرورش گوجه فرنگی
گوجه فرنگی گیاهی چند ساله است که در مناطق معتدله و سردسیر به صورت یکساله پرورش می یابد که در خاک های شنی نسبتا ریز و زودرس می شود.
گوجه فرنگی گیاهی چند ساله است که در مناطق معتدله و سردسیر به صورت یکساله پرورش می یابد.
ساقه های گوجه فرنگی در انواع پابلند پس از اندک زمانی بر سطح زمین می افتند و به حالت خزنده در می آیند و در محل تماس با خاک به تولید ریشه های نابجا می پردازند.
ساقه های جوان گوجه فرنگی سبز رنگ ، کرکدار ، گرد و شکننده هستند.
برگ های گوجه فرنگی از نوع مرکب می باشند و به حالت متناوب بر ساقه ها آرایش می یابند.
خوشه های گل هر بوته گوجه فرنگی از ۱۰۰ – ۴ عدد متفاوتند.
میوه های سته گوجه فرنگی از نظر شکل ، اندازه و رنگ بسیار متنوع هستند.
گوجه فرنگی خواهان خاک های بافت متوسط ، غنی و برخوردار از زهکشی مناسب با PH 7 – 5.5 است.
محصول گوجه فرنگی در خاک های شنی نسبتا ریز و زودرس می شود.
مزرعه مورد نظر را در صورت شخم پائیزه می توان با کود دامی تازه تقویت کرد امّا در صورت شخم بهاره لزوما باید از کود دامی پوسیده بهره گرفت.
کاشت جوی و پشته ای بوته ها با فواصل ۱۰۰ – ۶۰ × ۶۰ – ۴۰ سانتیمتری در جوار نهرهای آبیاری بستگی به پابلندی یا پاکوتاهی ارقام گوجه فرنگی دارد.
گوجه فرنگی را در بالای خط داغ آب نهرهای آبیاری می کارند.
کاشت گوجه فرنگی به صورت های مستقیم (بذری) و غیر مستقیم (نشائی) انجام پذیر است.
واکنش گیاه گوجه فرنگی به کاشت نشائی بهتر است.
مصرف بذور گوجه فرنگی۲.۵ -۲ کیلوگرم در هکتار است.
گیاه گوجه فرنگی جزو سبزی های فصل گرم محسوب می گردد لذا به سرما حساس می باشد.
بهترین دما برای رشد و پرورش گوجه فرنگی ۲۹ – ۱۹ درجه سانتیگراد است و رشد آن در مواجهه با دماهای بالاتر متوقف می گردد.
گل های گوجه فرنگی در دماهای کمتر از ۱۵ درجه سانتیگراد تلقیح نمی گردند و میوه ای تشکیل نمی دهند.
وقوع بادهای گرم و خشک سبب ریزش گل های گوجه فرنگی می شوند.
آبیاری منظم و وجین به موقع علف های هرز در پرورش گوجه فرنگی ضرورت دارند.
کاشت گوجه فرنگی در مناطق معتدله در اردیبهشت ماه و به روش مستقیم قابل انجام است.
کاشت گوجه فرنگی در مناطق گرمسیری به روش مستقیم در طی پائیز انجام می گیرد.
در کاشت غیر مستقیم باید ۲-۱.۵ قبل به خزانه گیری پرداخت.
نشاء بوته های گوجه فرنگی بهتر است در شرایط آب و هوایی خنک و ابری بویژه در عصرگاهان انجام پذیرد.
کاشت گوجه فرنگی ها را در شرایط زیر پلاستیک در اوایل پائیز و اواخر زمستان صورت می بخشند.
کاشت نشاء های گوجه فرنگی می تواند بر روی پشته هایی انجام گیرد که قبلاً با پلاستیک پوشش یافته اند تا از رشد علف های هرز ، افزایش تبخیر و تعرق و ضایع شدن میوه ها جلوگیری به عمل آید. این روش به “پلاستیکالچر” موسوم است.
کاشت بوته های گوجه فرنگی می تواند با ارقام پابلند در شرایط گلخانه ای صورت پذیرد. اینگونه بوته ها با نخ و سیم تربیت می شوند و مرتبا هرس می گردند تا از فضای گلخانه ها برای نیل به حداکثر تولید به خوبی استفاده شود.
توصیه کودی گیاه گوجه فرنگی به شرح زیر می باشد:
- کود آلی پوسیده ۳۰ – ۲۰ تن در هکتار قبل از کاشت
- کود شیمیایی ازته ۳۰۰ – ۲۵۰ کیلوگرم در هکتار طی چند مرحله
- کود شیمیایی فسفره ۲۰۰ – ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار در زمان کاشت
- کود شیمیایی پتاسه ۱۵۰ – ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار در زمان کاشت
عواملی چون تغذیه گیاهی ، شرایط محیطی ، آبیاری و هجوم آفات و بیماریها بر میزان تشکیل میوه ها بر روی شاخه های حاوی گل های گوجه فرنگی تأثیر می گذارند.
برای تبدیل گل ها به میوه های گوجه فرنگی حدود ۲۰ روز زمان نیاز می باشد.
میوه های گوجه فرنگی ممکن است به تدریج و یا با حدود ۸۰ درصد هم زمانی برسند.
میوه های گوجه فرنگی را “نیم رس” برداشت می کنند تا تدریجا در طی انبارداری و انتقال به مرحله رسیدگی نائل آیند.
محصول دهی گوجه فرنگی از ۶۰۰ – ۲۵ تن در هکتار متفاوت است.
منبع:
پرورش سبزی و صیفی– تالیف: اسماعیل پورکاظم