مرغداری اِشغالی! رفراندوم “جوجه‌های وارداتی” در صنعت مرغداری ایران: ۹۹.۸ درصد

گزارش‌های رسمی، که لااقل از سال ۱۳۸۷ منتشر شده، تأکید دارد که صنعت مرغ کشور به‌گونه‌ای مدیریت می‌شود که تمام مصرف مردم از تولید داخلی قابل تأمین است، و بلکه بیشتر. برای مثال جدول زیر، از گزارش رسمی بانک مرکزی با عنوان «خلاصه تحولات اقتصادی کشور در سال ۱۳۹۶» استخراج شده، که نشان می‌دهد از سال ۱۳۸۷ بیش از مصرف، تولید داشته‌ایم.

گزارش‌های رسمی، که لااقل از سال ۱۳۸۷ منتشر شده، تأکید دارد که صنعت مرغ کشور به‌گونه‌ای مدیریت می‌شود که تمام مصرف مردم از تولید داخلی قابل تأمین است، و بلکه بیشتر. برای مثال جدول زیر، از گزارش رسمی بانک مرکزی با عنوان «خلاصه تحولات اقتصادی کشور در سال ۱۳۹۶» استخراج شده، که نشان می‌دهد از سال ۱۳۸۷ بیش از مصرف، تولید داشته‌ایم.

تصویر | ضریب خوداتکایی صنعت مرغ بالای ۱۰۰درصد است (منبع: خلاصه تحولات اقتصادی سال ۱۳۹۶)

اما واقعیت جز این است!

مطابق آخرین داده‌های انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجۀ یک روزه {اینجا}، در سال ۱۳۹۸، دو دهم درصد (دو در هزار) از گوشت مرغ تولید شده در ایران، از نژاد داخلی (آرین) بوده، و ۹۹.۸درصد از نژادهای راس(۷۱درصد)، آربراکرز(۲۲درصد)، کاب(۴.۶درصد)، و هوبارد(۲.۲درصد)، تأمین شده است، که همگی در ردۀ اجداد، وارداتی هستند.

تصویر | جدول نژادهای مختلف مرغ تولید شده در مرغداری‌های کشور (منبع: انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجۀ یک روزه)

با این آمارها مشخص نیست، منظور گزارش‌دهندۀ بانک مرکزی از «خوداتکایی بیش از ۱۰۰درصد» دقیقاً چه بوده است! ذیل جدول ارائه شده در گزارش بانک مرکزی درج شده: «ضریب خوداتکایی هر محصول برابر با نسبت تولید داخلی به مصرف آن محصول در کشور می‌باشد. مصرف نیز بر اساس رابطۀ تولید داخلی به‌علاوۀ واردات منهای صادرات محاسبه می‌شود. در محاسبۀ این شاخص، تغییرات موجودی انبار صفر لحاظ شده است». مطابق این تعریف و داده‌های بالا، بخش ناچیزی از صنعت مرغ کشور به واردات وابسته نیست.

گذشته از این اشتباه محاسباتی بزرگ، توجه به این موضوع هم مهم است که طی سی سال اخیر، این صنعت هرگز از سوی غربی‌ها تحریم نشده است. دربارۀ این عدم تحریم دو پرسش اساسی مطرح است:

• اول؛ با وجود اینکه تحریم این بخش می‌تواند تبعات سیاسی امنیتی فراوانی را به جمهوری اسلامی تحمیل کند، چرا «شدید‌ترین تحریم‌های تاریخ» این بخش را هدف نگرفته است؟ آیا برای مثال مرغ‌های درشت نژاد خارجی از سطح سلامت کمتری در مصرف برخوردار هستند؟
• و دوم؛ چرا با وجود در اختیار داشتن فناوری داخلی زنجیرۀ تأمین کامل در این بخش، طی سه دهۀ گذشته برای خودکفایی حقیقی در این بخش هیچ تلاشی انجام نشده است؟ آیا این موضوع در سال «جهش تولید» در دستور کار مسئولان وزارت جهادکشاورزی قرار خواهد گرفت؟