ورمی کمپوست؛ عامل اصلاح‌کننده خاک
استفاده بی‌رویه از کودهای شیمیایی آسیب زیادی به اکوسیستم و در نهایت سلامت انسان وارد می‌کند، کارشناسان برای دچار نشدن به این آسیب‌ها راهکارهایی را پیشنهاد می‌کنند که کمپوست یا کود آلی یکی از آن‌هاست.
به گزارش ایسنا، آب، نور و خاک سه نیاز اصلی گیاه برای رشد است اما هر خاکی بستر رشد گیاه نیست، امروزه خاک‌های زراعی به دلایل فرسایش آبی و بادی، قطع درختان، چرای بی رویه و تبدیل چراگاه‌ها به اراضی کشاورزی و از همه مهم‌تر به دلیل استفاده از کودهای شیمیایی در حال از بین رفتن است.
وِرمی کمپوست اصلاح کننده خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک است و علاوه بر وزن مخصوص کم، فاقد هرگونه بو، میکروارگانیسم‌های پاتوژن، باکتری‌های غیرهوازی، قارچ‌ها و علف‌های هرز است.
چرا کشاورزان از ورمی کمپوست استفاده نمی‌کنند؟
مجتبی کریمی- استادیار گروه زراعت دانشگاه شهرکرد در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: کرم‌هایی که تغذیه آن‌ها بقایای گیاهی و زباله‌های گیاهی بوده، تولیدکننده کمپوست هستند و به آن‌ها ورمی کمپوست گفته می‌شود که برای تهیه این نوع کود باید شرایط رشد و تکثیر آن‌ها فراهم باشد.
وی افزود: ورمی کمپوست دارای منشا آلی است که موجب افزایش نفوذپذیری آب در خاک می‌شود و این امر یکی از مزایای استفاده از آن است.
این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان اینکه عناصر غذایی پرمصرف در این کود وجود دارد، گفت: اضافه کردن ورمی کمپوست به خاک موجب سبکی آن می‌شود، یعنی افزودن این کود به خاک موجب رشد ریشه گیاهان و افزایش فعالیت ریز موجودات در خاک خواهد شد.
کریمی با تاکید بر اینکه ورمی کمپوست عامل اصلاح‌کننده خاک از نظر شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی است، تصریح کرد: برخلاف اینکه کودهای شیمیایی عامل آسیب‌زننده به محیط‌زیست هستند، سازگاری مناسبی با محیط‌زیست داشته و محیط‌زیست را برای میکروارگانیسم‌ها فراهم می‌کند.
استادیار گروه زراعت دانشگاه شهرکرد بیان کرد: نباید استفاده از ورمی کمپوست نگاهی کوتاه‌مدت باشد، یعنی اثرات مفید درازمدت آن برای محیط و کشاورزان بیش از کوتاه‌مدت است، زیرا استفاده از این نوع کود به تولید محصولات کشاورزی سالم منجر می‌شود.
وی اضافه کرد: در کشور خاک‌هایی که در آن‌ها زراعت و کشاورزی انجام می‌شود ماده آلی آن نسبت به استانداردهای جهانی بسیار پایین است و یکی از راه‌هایی که موجب افزایش ماده آلی خاک می‌شود، افزودن کودهای ورمی کمپوست به خاک است و همین امر موجب پایداری کشت و کار و ایجاد شرایط مطلوب برای انجام کار کشاورزی خواهد شد.
کریمی قیمت بالای کودهای ورمی کمپوست، نداشتن اطلاعات کافی کشاورزان در مورد این نوع کود و نبود دانش کافی برای تهیه این نوع کود را از جمله عواملی دانست که موجب شده کشاورزان به سمت استفاده از این نوع کود حرکت نکنند.
وی گفت: باید دانش استفاده از این نوع کود در اختیار کشاورزان قرار داده شود تا از این طریق به سمت تولید محصولات کشاورزی سالم گام برداریم، از طرفی نباید قیمت بالای این نوع کود مانعی برای استفاده نکردن از آن باشد، بلکه به دلیل افزایش مواد آلی خاک و اثرات بالای آن باید استفاده از این نوع کود از جمله اولویت کشاورزان باشد.
وی خاطرنشان کرد: کارگاه‌ها و کارخانه‌هایی وجود دارد که با استانداردهای بالا کود ورمی کمپوست را تهیه می‌کنند، البته کشاورزان خود می‌توانند در بخش کوچکی از زمین کشاورزی نسبت به تهیه ورمی کمپوست با استانداردهای حداقلی اقدام و برای کشت گیاهان از آن استفاده کنند.
