روستای «آق‌بلاغ مصطفی‌خان» نمین مرکز طوفان‌های غبار
بیش از ۱۵ سال است که طوفان گرد و خاک مردم روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» شهرستان نمین را آزار داده و به یکی از علت‌های اصلی مهاجرت اهالی از این منطقه تبدیل شده است.
چندین سال است مردم روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» از توابع شهرستان نمین نسبت به گرد و غبار ایجاد شده در این روستا معترض هستند و در سایه بی توجهی مسئولان به ستوه آمده‌اند، چرا که خشکسالی از یک طرف و انتقال آب منطقه «ویلکیج» از طرف دیگر بر شدت گسترش گرد و غبار در این منطقه افزوده و این روستا را به کانون تجمع گرد و غبارهای حومه منطقه تبدیل کرده است.
دهیار روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: در بازدید مسئولان استانی از روستا قرار بر این شد در استانداری با مدیران جهاد کشاورزی، محیط زیست، مدیریت بحران و منابع آب جلسه‌ای تشکیل شده و برای حل این معضل اعتبارات ملی و استانی در نظر گرفته شود اما تمام این گفته‌ها در حد حرف باقی مانده و تا به امروز عملیاتی انجام نشده است.
رامین خواجوی با اشاره به مهاجرت مردم روستا و رهاسازی زمین‌های کشاورزی افزود: تلنبار شدن خاک بین معابر و ساختمان‌های روستا و زمین‌های کشاورزی موجب مهاجرت اهالی به شهرها شده است که همین موضوع آینده اقتصادی این منطقه و حتی شهرستان نمین را نیز به خطر می‌اندازد.
رئیس شورای روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه بعضی وقت‌ها خاک کل خانه‌های روستایی را فرا می‌گیرد، اظهار کرد: سرعت باد در این نقطه از حومه شهرستان در بیشتر مواقع معمولاً بالای ۱۰۰ کیلومتر در ساعت است همین موضوع سبب تشدید وضعیت و ایجاد گردباد می‌شود.
وی با اشاره به اینکه کانون گرد و غبار در این روستا از یک محدوده ۸ هکتار شروع شده و در نهایت کل روستا را در بر می‌گیرد، افزود: به خاطر جنس خاک و کاهش رطوبت زمین‌ها، هم اکنون محدوده گرد و غبار به ۱۰۰ هکتار رسیده است.
حسین دادخواه با بیان اینکه طبق هشدارهای محیط زیست زندگی مردم و اکولوژی روستا در معرض خطر است، ادامه داد: این مسئله در کارگروه‌های شهرستانی و استانی مقابله با آلودگی هوا و پدیده گرد و غبار مطرح شده و طبق مطالعات انجام یافته راهکار برای این تنش کاشت گیاهان چند ساله و مقاوم به تنش‌های محیطی است.
سعید شهند، مدیرکل محیط زیست استان اردبیل نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، در خصوص این مشکل اذعان کرد: با توجه به اینکه مشکل تجمع ریزگردها در روستای مذکور در نتیجه حذف یا خشک شدن تالاب‌ها نبوده و به علل دیگری از قبیل آب و اراضی کشاورزی و نحوه نگهداری این دو مورد مربوط می‌شود باید مسئولان دستگاه‌های دیگر نسبت به حل سریع این مشکل اقدام کنند.
وی ضمن هشدار در رابطه با علت‌شناسی و بررسی دقیق مسئله گفت: قطعاً تداوم مشکل موجود در روستای آق‌بلاغ خان نمین زمینه زایش مشکلات زیست محیطی دیگری را نیز فراهم خواهد کرد و این مهم جدیت پیگیری مسئولان را برای ما روشن می‌سازد.
وی افزود: در شرایطی که مسئولان اجرایی در صدد حل این مشکل بر نیایند شاهد تبعات زیست محیطی و گسترش کانون به سمت روستاهای «آرخازلو»، «جابلو»، «اولاغان» و شهر اردبیل خواهیم بود.
یکی از اهالی روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» افزود: خاک و گرد و غبار برای ما مشکلات زیادی ایجاد کرده است و مسئولان یکی پس از دیگری به روستا سر می‌زنند و قول‌هایی می‌دهند اما هیچ وقت نتیجه‌ای برای ما ندارد.
وی همچنین تصریح کرد: از مسئولان می‌خواهیم فکری به حال مردم روستا کنند چرا که با ادامه این وضعیت هر روز شاهد کاهش تعداد جمعیت روستا هستیم و این موضوع واقعاً برای ما ناراحت‌کننده است.
تنها راهکار جلوگیری از ریز گردها کاشت بدون شخم است
مدیر اداره جهاد کشاورزی شهرستان نمین با اشاره به دیم بودن و عدم وجود رطوبت در زمین‌های اطراف روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» اظهار کرد: انتقال آب بخش «ویلکیج» به شهر اردبیل باعث شده سطح آب‌های زیر زمینی این منطقه به شدت پایین بیاید.
وی تنها راهکاری جلوگیری از ریز گردها را کاشت بدون شخم دانست و گفت: تنها راهکار کاشت بدون شخم است اما متأسفانه کشاورزان روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» همکاری لازم را با اداره جهاد کشاورزی ندارند.
شهرام محسنی بیان کرد: کارشناسان اداره جهاد کشاورزی در روستا مراجعه و راهنمایی لازم را ارائه دادند ضمن اینکه دستگاه الگوی کشت بدون شخم در واحد خدمات جهاد کشاورزی شهر آبی بیگلو در اختیار کشاورزان است.
وی در ادامه افزود: در صورت کاشت بدون کشت در عرض چند سال مشکل ریز گردها حل خواهد شد چرا که در روستاهای «آرخازلو» و «قره حسنلو» این کار انجام شده و مردم باور کرده اند که روش کشت بدون شخم برای مقابله با ریزگردها مؤثر است.
محسنی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر در ارتباط با انتقال آب از سد «سقزچی» گفت: انتقال آب سد «سقزچی» مقدور نیست چرا که سهم حقابه کشاورزان مشخص شده است.
طرح جامع جلوگیری از ریزگردها در دست اقدام است
رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نمین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به مشکلات زیست محیطی روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» اظهار کرد: ریزگردها از اردبیل تا ویلکیج را فرا گرفته است و عامل اصلی این مشکل بهره برداری‌های نامتعارف است.
وی افزود: این موضوع در حیطه منابع طبیعی نبوده و بیشتر زمین‌ها کشاورزی است اما منابع طبیعی شهرستان نمین بذر یونجه جهت کاشت در سطح ۱۰ هکتار در اختیار روستاییان قرار داده است که به دلیل نبود آب برای آبیاری نتیجه مطلوبی از این اقدام نیز حاصل نشد.
اسد صادق‌پور بیان کرد: طرح جامع جلوگیری از ریزگردهای روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» در حال تدوین است در صورت تأیید توسط مسئولان استانی و شهرستانی اجرا خواهد شد.
مشکل ریزگردهای روستای «آق‌بلاغ مصطفی خان» چندین سال است سوژه رسانه‌های مختلف بوده و مسئولان قول جذب اعتبارات استانی و کشوری جهت انتقال آب به این منطقه را دادند اما آنچه در نتیجه کار مشاهده می‌شود هیچ گونه اقدام عملی در ارتباط با حل این مشکل صورت نگرفته است در حالی که اداره محیط زیست استان اردبیل محدوده بالفعل و بالقوه منطقه برای تبدیل شدن به کانون مولد گرد و غبار را تا سطح ۲۸۵ هکتار اعلام کرده است.
