سقوط آزاد کشت کلزا در مازندران از بام خشکسالی پاییزی
طبق اعلام رسمی جهاد کشاورزی مازندران امسال فقط حدود ۹ هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان زیر کشت پائیزه دانه روغنی کلزا رفته است ، وسعتی که یک سوم برنامه مصوب و تعهد سال جاری استان را پوشش می‌دهد و حدود ۳۶ درصد کمتر از سال پیش است.
به گزارش ایرنا ، پارسال ۱۳ هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی مازندران به کشت پاییزه کلزا اختصاص داشت و از این سطح ۲۵ هزار تن محصول برداشت و تحویل مراکز خرید شده است. تعهد استان برای کشت در سال گذشته ۴۰ هزار هکتار بود.
تعهد امسال برای کشت کلزا در استان هم ۲۷ هزار هکتار معادل ۲ برابر سال گذشته بود که تنها کمتر از یک سوم آن محقق شده است.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی مازندران ، جا به جایی کشت محصولات پائیزه را به دلایل مختلف آب و هوایی ، لزوم رعایت الگوی کشت و البته قیمت و بازرگانی آن محصول امری طبیعی می داند.
گزارش رسمی جهاد کشاورزی مازندران نشان می دهد که اقبال کشاورزان استان به کشت کلزا پس از چند سال طی کردن روند افزایشی ، از سال ۹۷ ناگهان کاهشی شد و به همین دلیل هم وزارت جهاد کشاورزی بر مبنای واقعیات میدانی سهمیه جدید را تعیین کرده است ، اما به گفته کارشناس زراعت و کلزاکاران امسال به دلیل عدم بارندگی بموقع در ماه مهر که پیک کشت این محصول در مناطق میان‌بند و جلگه است ، کشاورزان غافلگیر شدند و نتوانستند کلزا کشت کنند.
طبق اعلام رسمی مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور در مهر ماه امسال ۴.۶ میلی متر بارش باریده است که این میزان نسبت به میانگین بلند مدت حدود ۱.۵ میلی متر کمتر بوده است . همچنین بارش در اولین ماه پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۲ میلی متر کاهش داشت. به طور کلی بارش‌ها در کشور طی مهر ماه بسیار کمتر از حد نرمال گزارش شده است.
سقوط آزاد کشت پاییزه کلزا در مازندران در حالی است که بسته‌های حمایتی دولت طی سال های اخیر در قالب‌های مختلف مانند اعلام بموقع قیمت خرید ، قیمت مناسب و پرداخت سریع ، پرداخت تسهیلات بلاعوض ، تامین کود شیمیایی و سموم و تامین صد درصدی انواع بذر اصلاح شده به کشاورزان ارائه شده است.
همچنین کشت این محصول پس از یک دوره طی کردن روند کاهشی که از اواسط دهه ۸۰ شروع شده و تا سال ۹۲ ادامه داشت ، به خاطر حمایت های دولتی از سال ۹۳ روند افزایشی به خود گرفته بود به گونه ای که سطح زیر کشت از چهار هزار هکتار سال ۹۳ به ۲۵ هزار هکتار در سال زراعی ۹۷ افزایش یافته بود.
کشت کلزا در مازندران به طور معمول از نیمه دوم شهریور در مناطق میان بند و ارتفاعات آغاز می شود و در زمین‌های شالیزاری جلگه ای نیز حداکثر تا پایان آذر است.
جایگزینی شبدر و خصیل ( جوی علوفه‌ای )
مدیر زراعت جهاد کشاورزی مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تشریح علت کاهش سطح زیر کشت کلزا در استان ، گفت : جا به جایی کشت کلزا ، گندم ، سویا و علوفه دامی بویژه شبدر در اراضی شرق مازندران که عمده کشت پائیزه استان در این مناطق انجام می شود ، یک امری طبیعی است.
عباس پورنصرالله افزود : اگر چه امسال خشکی مهر ماه سبب کاهش سطح کشت کلزا شده است ، اما کشاورزان برای تنوع دادن به زراعت زمین این کار را می کنند.
وی توضیح داد : هر ساله حدود ۱۸۰ هزار هکتار از زمین های خشکه زاری و شالیزارهای استان زیر کشت انواع محصولات پائیزه گندم، جو، گیاهان علوفه ای، صیفی و سبزیجات می رود که در این میان جا به جایی بین کشت دانه روغنی کلزا ، گندم و شبدر در سطح ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار هکتار محور توسعه کشت پائیزه استان محسوب می شوند.
پورنصرالله با ذکر این نکته که امسال نیز به دلیل بارندگی بسیار کم مهر ماه به رغم آمادگی کشاورزان شرایط برای کشت کلزا فراهم نشد ، گفت : امسال حدود سه هزار و ۵۰۰ هکتار از وسعت ۹ هزار هکتاری کلزا در زمین های شالیزاری کشت شده است که نسبت به سال گذشته یکهزار هکتار بیشتر است.
وی دلیل افزایش کشت کلزا در زمین های شالیزاری را وجود آب دانست و افزود : از آن جایی که اراضی خشکه زاری شرق استان همواره با مشکل کمبود آب جاری مواجه است، بارندگی بموقع برای کشت پائیزه از اهمیت خاصی برخوردار است.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی مازندران تصریح کرد : اگر چه اراضی شالیزاری مازندران بویژه در اراضی مرکزی حوزه آبریز هراز که دارای طرح تسطیح و یکپارچه سازی است و اصلا مشکل کمبود آب ندارد ، فرصت مناسبی برای توسعه کشت دانه روغنی محسوب می شود ، اما کشاورزان به دلیل این که کشت دوم برنج را در فصل زراعی آینده نسبت به محصول کلزا پردرآمدتر می بینند ، ترجیح می دهند کلزا کشت نکنند تا کشت دوم برنج را داشته باشند.
وی به کشت گندم در سطح ۳۵ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان در سال جاری اشاره کرد و گفت : با توجه به وجود فرصت حدود ۲۵ روزه کشت این محصول استراتژیک ، به طور یقین وسعت کشت این محصول از ۶۰ هزار هکتار نیز فراتر می رود.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی مازندران از افزایش سه هزار هکتاری کشت علوفه سبز شامل شبدر و خصیل در سال جاری خبر داد و افزود : امسال سطح زیر کشت پائیزه این دو محصول دامی از ۲۵هزار هکتار به ۲۸هزار هکتار افزایش یافته است.
خصیل در زبان مازندرانی به گیاه نارس جو گفته می شود که به عنوان علوفه دام در زمین های شالیزاری یا خشکه زای کشت می شود و عمدتا به مصرف دام هایی می رسد که به صورت سنتی نگهداری می شوند. دامداران برای کشت خصیل زمین های شالیزاری یا خشکه زاری مساعد را از مالکان به اجاره می گیرند.
پورنصرالله با اعلام این که توسعه کشت علوفه دامی در مازندران همواره مورد تاکید است ، گفت : با توجه به نیاز استان به علوفه ، زمین های شالیزاری استان فرصت مناسبی برای کشت این محصول پائیزی است چرا که نه تنها اصلا به لحاظ زمان تداخلی با کشت اول و دوم برنج پیدا نمی کند بلکه شرایط تغذیه ای خاک را برای گیاه برنج دوچندان می کند.
وی همچنین از رونق کشت سویا در مازندران خبر داد و گفت : از آن جایی که فروش امسال این دانه روغنی با افزایش حدود سه برابری قیمت نسبت به خرید تضمینی برای کشاورزان استان همراه بود ، به نظر می رسد در زراعت آینده این محصول با افزایش سطح کشت مواجه شویم.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی مازندران به پایان برداشت سویا با تولید هفت هزار تن از سطح سه هزار هکتار در استان خبر داد و گفت : کشاورزان محصولشان را امسال هر کیلو گرم تا ۱۰ هزار تومان فروختند و این قیمت برایشان انگیزه زیادی جهت کشت مجدد ایجاد کرده است.
