آب؛ بزرگ‌ترین عامل محدود کننده بخش کشاورزی در خراسان رضوی
معاون تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: در حال حاضر بزرگ‌ترین عامل محدود کننده بخش کشاورزی در استان پهناور خراسان رضوی آب است.
غلامحسین ساربان، روز شنبه در حاشیه سفر خود به خلیل‌آباد در جمع خبرنگاران افزود: از وسعت ۱۱ میلیون و ۶۴۰ هزار و ۸۰۰ هکتار وسعت خراسان رضوی ۵.۳ میلیون هکتار مستعد کشت تولیدات کشاورزی است.
وی اظهار کرد: با توجه به اینکه سالیانه حدود یک میلیون هکتار از اراضی استان خراسان تحت پوشش محصولات زراعی و باغی قرار می‌گیرد نشان می‌دهد که وسعت اراضی کشاورزی استان کمتر از ۱۰ درصد وسعت استانی است.
معاون تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه بر اساس آمار FAO وسعت اراضی کشاورزی دنیا حدود ۱۱ درصد از وسعت دنیا را تشکیل می‌دهد، عنوان کرد: در حال حاضر بزرگ‌ترین عامل محدود کننده بخش کشاورزی در استان پهناور خراسان رضوی آب است.
ساربان بیان کرد: در نیم قرن حاضر به دلیل حفر چاه‌های عمیق بیشتر از ظرفیت دشت‌ها، عدم توجه به پروژه تغذیه، آبخیزداری، آبخوان‌داری، بروز پدیده‌هایی نظیر خشکسالی که بیش از دو دهه بر دشت‌های خراسان رضوی حاکم شده میزان آب در اختیار بخش کشاورزی استان پس از نصب کنتورهای حجمی به چهار میلیارد و ۳۳۹ میلیون متر مکعب آب در سال کاهش یافته است بنابراین توصیه می‌شود تمامی فعالیت‌ها در زیر بخش زراعت و باغبانی بر محور افزایش بهره‌برداری از آب باشد.
وی در ادامه به اهمیت خاک اشاره کرد و گفت: آب مایه حیات و خاک خود حیات است، بر اساس آماری که ارائه شده ۹۹.۸ درصد غذای انسان از خاک تولید می‌شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی به واژه ردپای اکولوژیک اشاره کرد و افزود: ردپای اکولوژیک، معادل مقدار فضایی از زمین است که می‌تواند غذای یک انسان را تولید کند و این مقدار زمین در سال ۱۹۵۰ برای هر فرد ۵۰۰۰ متر مربع بوده که در حال حاضر به دو هزار متر مربع کاهش یافته است.
وی عنوان کرد: این مقدار زمین در حال حاضر بر اثر فقدان مزارع حدود ۲۰۰۰ متر مربع است اما سرانه در کشور چین حدود ۸۰۰ متر مربع است بنابراین هر چه جلوتر برویم کار سخت‌تر و مشکل خواهد شد.
ساربان ادامه داد: بر اساس نتایج تعداد زیادی آزمایش خاک، میزان مواد آلی خاک استان به طور متوسط ۴ درصد است در صورتی که در خاک‌های کشاورزی میزان مواد آلی ۶ تا پنج درصد است.
تربت‌حیدریه و دشت نوغان دارای بهترین خاک
وی با اعلام اینکه بهترین خاک‌های استان با حدود ۷ درصد ماده آلی در جلگه رخ تربت‌حیدریه و دشت نوغان قرار دارد و کمترین مواد آلی خاک در شهرستان گناباد و اطراف آن با کمتر از ۲ درصد مواد آلی قرار دارد، گفت: قلب خاک، مواد آلی است تمامی نیروهای فنی باید در صدد باشند نسبت به افزایش مواد آلی خاک و رصد میزان آب تلاش کنند.
معاون تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی راهکار افزایش مواد آلی خاک‌ها را استفاده از اجرای پروژه‌های تحت عنوان کود سبز و کاربرد ترکیباتی همچون اسید هیومیک و کودهای بیولوژیک برشمرد و در خصوص تولید کمپوست‌های فرآیند کمپوسینک با استفاده از کودهای حیوانی بیان کرد: انتظار می‌رود در هر باغ یا واحد کشاورزی یک واحد تولید کمپوسینگ وجود داشته باشد.
وی مطرح کرد: در سطح استان خراسان رضوی بیش از ۴.۲ میلیون تُن کود حیوانی شامل انواع کودهای گوسفندی، گاوی و مرغی تولید و متأسفانه عمده آن به صورت خام وارد خاک می‌شود که برای اراضی کشاورزی ضرر دارد و مشکلات عدیده‌ای برای گیاهان و بستر کشت از جمله بروز افزایش جمعیت علف‌های هرز و بیماری‌ها و رقابت ناسالم بین گیاهان و میکروارگانیسم‌های خاک به وجود می‌آورد و به دنبال دارد.
ساربان اظهار کرد: انتظار می‌رود در سر هر باغ یا واحد کشاورزی یک واحد تولید کمپوسینگ وجود داشته باشد، همچنین از نظر اقتصادی اگر به جای مصرف ۲۵ کیلوگرم کودهای حیوانی از حدود ۵ کیلوگرم کود کمپوسیت برای هر درخت استفاده شود سود بیشتری عاید باغدار می‌شود.
