نقش افزایش قیمت نهاده‌های دامی در گرانی محصولات پروتئینی

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، در حالی که براساس مصوبه تنظیم بازار قیمت هر کیلوگرم تخم مرغ ۱۴ هزارو ۵۰۰ تومان،  هر شانه ۳۰ تایی تخم مرغ ۲۶ هزار تا ۳۱ هزارتومان و گوشت مرغ کیلویی ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان تعیین شده اما بررسی‌های میدانی خبرنگار ایرنا نشان می‌دهد که گوشت مرغ ۲۶ هزار تا ۲۹ هزارتومان و تخم مرغ بین ۳۱ هزار تا ۳۵ هزارتومان به فروش می‌رسد.

البته موضوع عدم تبعیت قیمت‌ها از مصوبات ستاد تنظیم بازار تنها مربوط به مرغ و تخم مرغ نیست. زیرا در شرایطی که ستاد تنظیم بازار هر کیلوگرم گوشت گوسفندی مخلوط را بین ۸۳ هزار تا ۹۳ هزارو ۵۰۰ تومان،  گوشت گوساله مخلوط را ۷۰ هزارو ۸۰۰ تا ۷۲ هزارو ۶۰۰ تومان و شیرکم چرب را لیتری پنج هزارو ۶۰۰ تومان اعلام کرده که در عمل هر کیلوگرم گوشت گوسفندی بین ۱۴۰ هزار تا ۲۰۰ هزارتومان، گوشت گوساله بین ۱۲۰ هزار تا ۱۸۰ هزار تومان و شیر کم چرب ۶ هزارو ۶۰۰ تومان به دست مشتری می رسد.

در این میان پیکان اتهام بیش از هر چیز به سمت افزایش قیمت نهاده های دامی است. نهاده هایی که در اغلب موارد وارداتی هستند و از همین رو نوسانات نرخ ارز تاثیر جدی بر قیمت آنها دارد. طبق گزارش ها در حال حاضر قیمت مصوب هر کیلوگرم ذرت یک هزار و ۵۰۰ تومان، کنجاله سویا دو هزار و ۷۵۰ تومان و سبوس گندم یک هزارو ۴۰۰ تومان است. در حالی که تولیدکنندگان دام وطیور هر کیلوگرم ذرت را بیش از چهار هزار تومان و کنجاله سویا را بیش از ۱۵ هزار تومان خریداری می کنند که این عوامل بر نرخ چند برابری محصولات پروتئینی اثرگذار است.

سایه افزایش قیمت نهاده های دامی بر محصولات پروتئینی آنچنان سنگین است که حتی با وجود افزایش روز افزون جمعیت دامی، رشد سن دام، زایش‌های جدید پاییزه، ممنوعیت صادرات دام زنده و کاهش تقاضای انتظار می رفت تا قیمت گوشت در بازار کاهشی باشد، اما علیرغم همه تلاش های دولت برای عرضه محصولات پروتئینی با نرخ های مصوب، همچنان قیمت این محصولات در بازار بالا است.

اهمیت تامین نهاده های دامی آنجا احساس می شود که طبق آمارها  نیاز کشور به گوشت قرمز سالانه نزدیک به یک میلیون تن است که بخش عمده آن از تولید داخلی و تنها نزدیک به ۱۰ درصد از محل واردات تامین می‌شود که به گفته برخی کارشناسان صنعت دامپروری به دلیل افزایش تولید دام زنده، دیگر نیاز چندانی به واردات گوشت گوساله منجمد هم نیست. با این حال تامین نهاده ها به عنوان خوراک دام زنده و تضمین پایدار مصرف داخلی اهمیت ویژه ای دارد.

به گفته  «منصور پوریان»  رییس شورای تامین دام کشور،  توان تولید دام زنده سنگین و سبک در کشور افزایش پیدا کرده تاجایی که طبق گزارش مرکز آمار، ایران با پروار سنگین گوساله در حد ۳۳۵ هزار راس و گوسفندی ۷۰ میلیون راس رسیده است.

به طوری که طی ماه های گذشته شرکت پشتیبانی امور دام کشور برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی، اقدام به خرید تضمینی بیش از چهار هزارتن گوشت قرمز گوساله  با قیمت کیلویی ۷۲ هزار و ۵۰۰ تومان در ۱۵ استان کشور کرد.

البته شواهد نشان می دهد که کمبود نهاده های دام و طیور با نرخ مصوب برای تولید تنها متهم افزایش قیمت محصولات پروتئینی نیست بلکه بخشی از دام زنده به شکل قاچاق از کشور خارج می شود که نقش به سزایی در رشد قیمت ها دارد.

با این حال، وضعیت بازار نشان می دهد که برای کاهش قیمت محصولات پروتئینی در بازار و متعادل شدن عرضه و تقاضا باید علاوه بر تشدید نظارت های دولتی، حذف دلالان و واسطه گران، باید نهاده های دامی نیز با قیمت مصوب به دست تولیدکنندگان برسد.