مانع ورود ویروس آنفولانزای طیور به سلول‌های انسان چیست؟
معمولاً ویروس آنفولانزای طیور به آسانی از انسان به انسان سرایت نمی‌کند، وگرنه اگر چنین نبود، می‌توانست شیوع جهانی این بیماری را پدید بیاورد.
معمولاً ویروس آنفولانزای طیور به آسانی از انسان به انسان سرایت نمی‌کند، وگرنه اگر چنین نبود، می‌توانست شیوع جهانی این بیماری را پدید بیاورد.
پژوهشگران مرکز MDC انستیتو رابرت کخ (RKI)، اکنون توانسته‌اند به این پرسش، که چرا ویروس آنفولانزای طیور نمی‌تواند به درون سلول‌های انسان نفوذ کند، پاسخ دهند. نظر این پژوهشگران در مجله «ارتباطات طبیعت» منتشر شده است.
به گفته این پژوهشگران، هنگامی که مردم ناگهان با ویروس آنفولانزای طیور، مانند ویروس H5N1 یا H7N9 و یا ویروس H5N6 در تماس قرار می‌گیرند و به آن آلوده می‌شوند، سازمان بهداشت جهانی می‌باید خطر انتقال این ویروس از انسان به انسان دیگر را بررسی و برآورد کند که:
– آیا این آلودگی، نشانه‌های نخستین از یک شیوع جهانی ویروس است؟
– یا اینکه چند دوجین، یا صدها مورد آلودگی ناشی از تماس مستقیم این افراد با پرندگان آلوده به ویروس آنفولانزای طیور است.
تیم پژوهشی به سرپرستی Matthias Selbach از مرکز MDC (Max Delbrueck Center) در پزشکی ملکولی اکنون توانسته‌است یک تکه دیگر از این پازل علمی را بیابد که شاید در پاسخ به این پرسش اهمیت داشته باشد.
این تیم پژوهشی می‌گوید:
ویروس آنفولانزای طیور A نمی‌تواند درون سلول‌های آلوده انسان، به یک کارخانه ویروس‌سازی تبدیل شود، زیرا پس از آلوده کردن انسان، نمی‌تواند به اندازه کافی از پروتئین M1 (ملکول‌های درشتی که به یکدیگر می‌چسبند و شبکه‌ای از فیبرهای نامحلول را تشکیل می‌دهند) بسازد. این ویروس به این پروتئین‌ها نیاز دارد تا بتواند همانند مواد ژنتیکی خود را به مقدار بسیار بالایی کپی کند و ویروس‌های تازه‌ای مانند خود تولید کند.
همه آنفولانزاها مانند هم نیستند. نام «آنفولانزا» یک خانواده بزرگ از ویروس‌ها را دربر می‌گیرد. هریک از اعضای این خانواده، پس از رشد دو گونه «خار» در رویه آنها پدیدار می‌شوند. یکی از این دو گونه خار هموگلوتینین Hemagglutinin (H)، و دیگری نورآمینیداز Neuraminidase (N)، نام دارند.
«H» به ویروس این توانایی را می‌دهد که اگر بتواند پرشمار شود، انسان و حیوانات را آلوده کند.
خار «N» به ویروس‌های تازه تولید شده کمک می‌کند که خودشان را از درون سلول آلوده انسان یا دام، بیرون بکشند.
مرغابی‌ها، دارای ۱۶ زیرسویه شناخته شده از خار H و ۹ زیر سویه شناخته شده از خار N هستند. اگر این تعداد از خارها در هم آمیخته شوند، دست‌کم احتمال ایجاد ۱۴۴ نوع ویروس پدید می‌آورند که پیوسته تغییر می‌کنند و میزبان‌های تازه‌ای، مانند مرغ‌ها و نیز پستاندارانی مانند اسب، خوک و انسان، می‌یابند و در آنها لانه می‌کنند.
چنین ویروس‌های تازه‌ای، بیشتر وقت‌ها خطرناک‌تر از آنفولانزای فصلی هستند، زیرا سیستم‌های ایمنی انسان، دام و طیور، پیش از آن با چنین ویروس‌هایی آشنایی نداشته‌اند که بتوانند آنها را شناسایی کنند.
چرا سلول‌های بدن انسان کارخانه مناسبی برای تولید ویروس آنفولانزای طیور نیست؟
به گفته آقای Selbach ساختار شیمیایی هموگلوتینین (H) سلول انسان، تفاوت اندکی با ساختار شیمیایی هموگلوتینین H سلول طیور دارد، که شرایط را برای ورود ویروس آنفولانزا به درون سلول انسان دشوارتر از امکان ورود آن به درون سلول طیور می‌سازد.
آقای Boris Bogdanow دانشجوی دکترای گروه پژوهشی Selbachو عضو اصلی این تیم پژوهشی، تمرکز خود را بر این موضوع قرار داده است که کدام‌یک از موانع طبیعی بر سر راه ویروس آنفولانزا وجود دارند.
آقای Bogdanow و همکارانش در انستیتو رابرت کخ (RKI)، سلول‌های اپیتلیال ریوی انسان را با ویروس آنفولانزای طیور، آلوده کردند و آنگاه به‌وسیله اسپکترومتر مقدار همه ویروس‌های تازه‌ای را که تولید شده بود، شمردند. در آنالیز اولیه، اختلاف زیادی مابین۲ نوع ویروس یافت شده پیدا نکردند، ولی در بررسی بیشتر فهمیدند که اختلاف کوچکی مابین پروتئین‌های موجود در ۲ نوع ویروس انسانی و طیور وجود دارد، که توانایی ورود ویروس آنفولانزای طیور به سلول‌های انسانی را دشوار می‌سازد.
یکی دیگر از پژوهشگران – خانم دکتر Katrin Eichelbaum نیز روشی ابداع کرد که بتوانند تفاوت میان پروتئین‌های قدیمی، پروتئین‌های تازه تولید شده را دقیقاً تشخیص دهند.
البته دلیل اینکه آیا ویروس آنفولانزای طیور می‌تواند با انتقال به انسان همه‌گیر شود، به فاکتورهای زیادی وابسته است.
هم‌اکنون مرکز تحقیقات آمریکایی – آلمانی MDC با ۱۶۰۰ محقق از ۶۰ کشور جهان در حال بررسی، شناخت و مبارزه بر علیه عوامل بیماری‌زایی که توانایی همه‌گیر شدن (اپیدمی) در جهان را دارند، می‌باشد.
نوشته Matthias Selbach
منبع: نیکوتک
