کلزا؛ گیاهی کم‌آب‌بر در دوران خشکسالی
استاد تمام گروه زراعت دانشگاه شهرکرد با اشاره به میزان آب مصرفی گیاه کلزا، گفت: در مجموع این گیاه، آب کمی مصرف می‌کند و از لحاظ میزان مصرف آب شبیه گندم است و جزو گیاهان کم‌آب‌بر محسوب می‌شود.
محمودرضا تدین در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه گیاه کلزا یکی از گیاهان استراتژیک برای کشور محسوب می‌شود، اظهار کرد: حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد نیاز روغنی از داخل کشور تامین شده و مابقی آن وارداتی است، در میان گیاهان روغنی، کلزا یکی از گیاهان مفید در تهیه روغن محسوب می‌شود و یکی از چالش‌های امنیت غذایی کشور، تامین روغن است.
وی با بیان اینکه کلزا با اقلیم کشور سازگار است، افزود: این گیاه ارقام پاییزه و بهاره دارد و تیپ پاییزه آن در چهارمحال و بختیاری رویش می‌کند، درصد روغن تهیه شده از آن بالا بوده و کیفیت روغن آن در مقایسه با دیگر گیاهان دانه روغنی زیاد است، بنابراین در مناطق مختلف کشور تا حدی نیاز به روغن مرتفع خواهد شد.
این عضو هیات علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: نخستین بار در سال ۱۳۷۳ به‌صورت رسمی کشت کلزا در کشور شروع شد، البته گیاهان هم‌خانواده دیگر مانند خردل و شلغم روغنی نیز در کشور کشت می‌شد و امروزه شناخت خوبی نسبت به گیاه کلزا ایجاد شده است.
تدین اضافه کرد: عمده روغن تولیدشده از کلزا، خوراکی است و در تهیه محصولاتی مانند مارگارین ( نوعی روغن) به‌کار برده می‌شود، درصد پروتئین روغن کلزا بالا بوده و پس از استخراج، باقی‌مانده آن به‌عنوان کنجاله به مصرف دام می‌رسد، این روغن اسیدهای چرب غیر اشباع متنوعی مانند اولئیک اسید، لینوئیک اسید، امگا سه و امگا شش دارد و از این لحاظ از کیفیت خوبی برخوردار است.
وی در خصوص اینکه آیا تراریخته بودن بذر کلزا اثبات شده است، توضیح داد: در کشور به دلیل قانون محافظت از مسائل زیستی، محصول تراریخته کشت نمی‌شود، بنابراین ارقام دانه‌ای که در کشور کاشته می‌شوند تراریخته نیستند، اما در کشورهای دنیا به محصولات دستکاری‌شده ژنتیکی مانند سویا اجازه کشت داده می‌شود.
استاد تمام گروه زراعت دانشگاه شهرکرد با اشاره به میزان آب مصرفی گیاه کلزا، تصریح کرد: در مجموع این گیاه، آب کمی مصرف می‌کند و از لحاظ میزان مصرف آب شبیه گندم است و جزو گیاهان کم‌آب‌بر به حساب می‌آید، اگر کشور بخواهد کشت کلزا را توسعه دهد، از آن‌جا که میزان زمین برای کشت زراعی محدود و ثابت است، برای توسعه باید از سطح زیر کشت گندم و جو کاسته شود.
تدین گفت: کلزا گیاهی چرخه‌شکن است و بسیاری از آفات گندم را با کشت خود برطرف می‌کند، بنابراین برای مناطق معرفی‌شده مفید است و تناوب زراعی خوبی را در کشاورزی حاصل می‌کند، توسعه کشت کلزا از لحاظ تکنیکی مشکلات خاص خود را دارد، و ارتفاع بالای چهارمحال و بختیاری مشکلی برای کشت این گیاه ایجاد نمی‌کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد در پایان با بیان اینکه دانه‌های گیاه کلزا ریز است، افزود: برداشت این گیاه، نیازمند کمباین مخصوص به خود است و به همین دلیل برخلاف گندم باید سریع به کارخانجات روغن‌کشی برسد، رطوبت آن بالا است و مسائل تکنیکی حین برداشت خود را دارد.
