راهکارهای لازم برای مدیریت استرس گرمایی در سالن‌های مرغداری و کلنیهای زنبور عسل
مدیر امور طیور سازمان جهادکشاورزی استان گلستان گفت: با توجه به افزایش دما و موج گرما طی روزهای آتی، بمنظور پیشگیری از وقوع حوادث و تنش‌های گرمایی از مرغداران و زنبورداران خواست به توصیه‌ها عمل کنند.
به گزارش خبرنگار ایانا در استان گلستان، حبیب‌اله طاشی مدیر امور طیور سازمان جهادکشاورزی استان گلستان گفت: با توجه به افزایش دما و موج گرما طی روزهای آتی، به‌منظور پیشگیری از وقوع حوادث و تنش های گرمایی از مرغداران و زنبورداران محترم خواست توصیه های فنی لازم و موارد ذیل را رعایت کنند.
الف) کنترل شرایط محیطی، مدیریت پرورش و اقدامات اصلاحی
۱- اجرای برنامه خاموشی و قطع دان در ساعات گرم روز.
۲- کاهش تراکم گله ( از مهمترین عوامل کاهش احتمال بروز استرس گرمایی).
۳- جلوگیری از همزمانی پیک تولید و حداکثر دمای سالانه مزرعه.
۴- اجرای برنامه های نوردهی متناوب در پرورش جوجه های گوشتی.
۵- جلوگیری از قرار گرفتن مخزن آب و سیستم آبرسانی در معرض گرما و نور خورشید.
۶- با توجه به اینکه ۸۰ درصد گرمای داخل سالن توسط طیور ایجاد می شود؛ استفاده از سیستم تهویه مناسب و کار آمد متناسب با اندازه و ظرفیت سالن ضروری می باشد.
۷- باید توجه داشت در صورتی که در سیستم تهویه علاوه بر جریان هوا از رطوبت هم استفاده می¬شود، چنانچه رطوبت نسبی سالن به ۷۰ درصد برسد، تهویه کارآیی خود را از دست خواهد داد.
۸- در صورت استفاده از اسپری آب در سالن باید توجه داشت که اگر قطر ریز قطره ها از ۳۰ میکرومتر بیشتر باشد، در مناطق مرطوب سبب خیس شدن بستر خواهد شد و ریز قطره هایی به قطر ۱۵- ۱۰ میکرومتر، در سیستم تهویه تونلی در صورت عبور هوا از لایه هایی که آب در حال تبخیر است ( نظیر پوشال) کارآیی تهویه به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
۹- در صورت وجود منافذ و یا نشتی هوا در سیستم تهویه فوق از کارآیی آن به شدت کاسته خواهد شد.
۱۰- آبپاشی کردن سالن (پرورش در قفس و مرغ تخمگذار).
۱۱- سرعت جریان هوا در محدوده ارتفاع پرندگان بایستی در حدود ۳- ۲ متر بر ثانیه باشد تا به طور موثر هوای اطراف طیور جابجا شود.
۱۲- حداکثر توان تهویه ای سالن را باید با توجه به حداکثر دما در طول سال و بیشترین میزان تراکم سالن تعیین کرد.
۱۳- پره¬های کثیف هواکش ها باعث کاهش کارآیی تهویه خواهد شد.
۱۴- از بین بردن گرد و غبار سالن که بر روی جریان هوای سالن تاثیر می گذارد.
۱۵- تامین ذخیره ی سوخت (گازوئیل) برای ژنراتور به دلیل احتمال قطعی برق در اثر گرمای هوا.
ب) استفاده از مواد خوراکی و افزودنی های مجاز برای کنترل تنش حرارتی
۱- استفاده از ترکیباتی نظیر ویتامین C درآب آشامیدنی طیور قبل از گرم شدن هوا (اول صبح)
۲- کاهش سطح پروتئین خام جیره و افزایش سطح اسیدهای آمینه سنتتیک(لیزین، متیونین، ترئونین)
۳- افزایش مصرف روغن در خوراک به دلیل پایین بودن حرارت افزایشی(HI)
۴- افزایش سطح ویتامین های AD3E و نیاسین برای کاهش اثرات استرس گرمایی.
۵- افزودن ترکیباتی مانند بتائین و آسپرین برای افزایش تحمل گرما توسط جوجه ها.
۶- افزودن گلوکز (تامین انرژی از دست رفته)، بیکربنات سدیم یا جوش شیرین(جبران یون بیکربنات وتا حدود ۵/۰ درصد)، کلرید پتاسیم(تامین پتاسیم و تعادل آنیون-کاتیون)
۷- افزایش سطح عنصر روی (نقش آنتی اکسیدانی و تاثیر مثبت بر عملکرد سیستم ایمنی بدن)
۸- تغذیه ۱ ساعت خوراک در بین ساعات خاموشی در مرغ تخمگذار.
۹- استفاده از پودر صدف یا کربنات کلسیم به صورت مازاد قبل از خاموشی.
۱۰- کاهش زمان جمع آوری تخم مرغ ها یا افزایش دفعات جمع آوری در فارم های مادر.
لازم به توضیح است در صورت اضافه کردن برخی از مواد افزودنی، اضافه کردن سایر افزودنی ها حتما با مشاوره کارشناسان مربوطه انجام پذیرد.
راهکارهای کنترل تنش گرمایی در کلنیهای زنبور عسل
۱- تامین آب تازه و جاری در کنار زنبورستان از طریق استقرار در کنار رودخانه ها و برکه های طبیعی و چاه کشاورزی و یا ایجاد آبشخور مصنوعی
۲- پوشش قسمت بیرونی درب کندو با رنگ سفید یا گچ و ممانعت از تابش مستقیم نور خورشید با ایجاد سایبان روی کندو به وسیله بوته و شاخ و برگ درختان و درختچه ها
۳- استفاده از کندوهای کف باز و عایق کردن سطح داخلی درب کندو توسط فوم و سایر موادی که عایق حرارتی هستند
۴- استفاده از ویتامین سی در شربت
