اطلاعاتی کامل درباره گیاه ترخون

ترخون گیاهی علفی و چندساله است که به ارتفاع ۱۵۰ سانتیمتر رشد می کند.

این گیاه دارای ریشه های مستقیم و ساقه های زیر زمینی (استولن) افقی می باشد.

برگ های ترخون باریک ، بلند ، بدون دندانه و فاقد کرک هستند.

گل های این گیاه به صورت مجتمع و در قالب یک خوشه قرار می گیرند.

ترخون دارای دو واریته مشخص به نام های زیر است:

الف- واریته روسی

ب – واریته فرانسوی

البته واریته فرانسوی اسانس بیشتری دارد.

این گیاه در خاک هایی با بافت متوسط، PH 6.7-5.5 ، حاصلخیز و شوری کمتر از ۸ میلی موس به خوبی رشد می کند.

گیاه ترخون مقاوم به سرما است بطوریکه تا ۱۵ – درجه سانتیگراد را تحمل می کند.

وجود شرایط گرم و آفتابی بر میزان اسانس گیاه می افزایند.

زمین ترخون را در پائیز شخم می زنند تا بقایای گیاهی بپوسند و کود دامی با خاک مخلوط گردند.

شخم دوّم را در اوایل بهار انجام می دهند و زمین را با دیسک و ماله زمین هموار می سازند.

ازدیاد گیاه ترخون به روش های زیر صورت می پذیرد:

۱ – در روش تکثیر با بذر به ۳۰۰ – ۲۰۰ گرم بذر در هکتار نیاز می باشد که آنها را در اواخر اسفند در خزانه می کارند و در مرحله ۴ برگی در زمین اصلی نشاء می نمایند.

۲ – در روش تکثیر با قلمه ها که به دلیل عدم تولید بذر در برخی انواع ترخون انجام می شود. در این شیوه از قلمه های جاصل از ساقه های سبز استفاده می شود.

اینگونه قلمه های ساقه ای را در خزانه هایی با بستر ماسه ای ریشه دار می کنند و آنگاه آنها را به زمین اصلی منتقل می نمایند امّا این روش درصد موفقیت کمتری دارد.

۳ – روش تکثیر با پاجوش : از هر بوتۀ ۴ – ۳ ساله ترخون در بهار می توان ۴۰ – ۲۰ عدد پاجوش تهیّه نمود. برای این منظور پای بوته ها را در بهار با خاک نرم می پوشانند تا پاجوش های بیشتری تولید شوند. پاجوش ها را در اواخر بهار به زمین اصلی منتقل می نمایند و زمین را فوراً آبیاری می کنند.

این روش بسیار رایج است.

۴ – روش تقسیم ریشه : پایه های مادری این گیاه که بیش از ۴ سال عمر دارند ، برای تقسیم ریشه ها مناسبند. در این روش هر پایه مادری را به ۱۵ – ۱۰ قسمت تقسیم می کنند و قطعات استولن را در عمق ۱۵-۱۰ سانتیمتری خاک می کارند.

تراکم کاشت ترخون را ۶۰ × ۴۰ سانتیمتر انتخاب می کنند تا ۴۰ – ۳۵ هزار بوته در هکتار فراهم آیند.

دوره رشد و بهره دهی گیاه ترخون حدوداً ۷ سال است.

رشد سالانه ترخون از اول بهار تا اواخر آبان ادامه می یابد.

مزرعه ترخون هرساله ۳ – ۲ دفعه برداشت می گردد.

این گیاه را با گیاهان وجینی و خانواده لگوم ها در تناوب زراعی قرار می دهند . نیاز آبی ترخون زیاد است لذا در خاک های سبک باید هر ۵ – ۴ روز یکبار و در خاک های سنگین هر ۷-۶ روز یکبار آبیاری گردد.

علف های هرز ترخون را در چند مرحله وجین می کنند زیرا ترخون دارای رشد کند است.

از علف کش های “آفالون” و “آرزین” برای کنترل علف های هرز این گیاه می توان بهره گرفت.

بهترین مرحله برداشت ترخون قبل از گلدهی و در اوج شادابی است.

برداشت این گیاه از اواخر اردیبهشت آغاز می شود.

برداشت را از ارتفاع ۸ – ۷ سانتیمتری خاک انجام می دهند .

عملکرد اندام های هوایی تازه ۱۵ – ۱۰ تن در هکتار است.

منبع:

پرورش سبزی و صیفی– تالیف: اسماعیل پورکاظم

بیشتر بخوانید:

پرورش فلفل دلمه ای در خانه

راهنمایی در پرورش سبزیجات “ترب”

راهنمایی در پرورش سبزیجات “پیاز”