زیتون بهترین درخت برای آبخیزداری است
به اعتقاد مرحوم آیت الله حائری شیرازی زیتون یکی از بهترین درختان برای آبخیزداری است و بخاطر نقش موثر آن در مهار سیل، می تواند اولویت نخست آبخیزداری باشد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم«پرونده معجزه آبخیزداری»؛ کاشتن درختان مثمر از موضوعاتی است که لازم است در اجرای طرح های آبخیزداری مورد توجه قرار گیرد. متاسفانه در حال حاضر در بیشتر طرح های آبخیزداری به این مقوله اهتمام چندانی صورت نمی گیرد و به کاشتن درختان غیرمثمر وارداتی و بعضا مضر برای انسان و محیط زیست بسنده می شود. یکی از این درختانی که برای آبخیزداری مناسب است، زیتون است.
بررسی ها نشان می دهد زیتون درخت همیشه سبز پردوام و مقاومی است که بسیار خوب محصول می دهد و بسیار کم آفت است و تقریبا در تمامی نقاط کشور به عمل می آید و یکی از مناسب ترین درختانی است که عمرش زیاد است، زیتون مرگ ندارد مگر اینکه از بینش ببرند. از این رو می تواند به عنوان یکی از بهترین گزینه ها برای طرح های آبخیزداری باشد. در این باره مرحوم آیت الله حائری شیرازی معتقد است:
«درخت زیتون، بهترین درخت برای آبخیزداری است. درخت زیتون برگ ریزان ندارد. درخت زیتون اجازه نمی دهد ذره ای باران به زمین بخورد. یعنی زیتون می تواند اولویت اول برای آبخیزداری باشد؛ خاک سطحی را نیز حفظ می کند. هر چه سن درخت بیشتر می شود، شاخه ها بالاتر و ریشه ها در اعماق زمین پایین می روند و این دو در جهت مخالف هم حرکت می کنند. هر جا که سیل آمده است در آنجا درخت زیتون قطرش و بلندی اش دو برابر شده است؛ یعنی سیل برای این درخت نعمت است و این درختان مانع از سیلاب شده اند؛ به عکس در جاهایی که سیلگیر نبوده است درختان زیتون کوتاه قد مانده اند.»
خواص و ویژگی های زیتون
زیتون از قدیمی ترین درختان شناخته شده در جهان است. زیتون از میوه های گوارا و مطلوب است که نه تنها خودش، بلکه روغن، ساقه و برگ آن از نظر علمی و تغذیه ای صددرصد تایید بوده جزء بهترین خوراکی ها است و همچنین در آموزه های دینی بدان تأکید شده است؛ به طوری که در شش جای قرآن به درخت زیتون اشاره شده است. مثلا در سوره شریفه انعام چنین آمده است:
«وَهُوَ الَّذِی أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ کُلِّ شَیْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاکِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِیَةٌ وَجَنَّاتٍ مِنْ أَعْنَابٍ وَالزَّیْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَیْرَ مُتَشَابِهٍ انْظُرُوا إِلَى ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَیَنْعِهِ إِنَّ فِی ذَلِکُمْ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ» و اوست کسى که از آسمان آبى فرود آورد پس به وسیله آن از هر گونه گیاه برآوردیم و از آن [گیاه] جوانه سبزى خارج ساختیم که از آن دانه هاى متراکمى برمى آوریم و از شکوفه رخت خرما خوشه هایى است نزدیک به هم و [نیز] باغهایى از انگور و زیتون و انار همانند و غیر همانند خارج نمودیم به میوه آن چون ثمر دهد و به [طرز] رسیدنش بنگرید قطعا در اینها براى مردمى که ایمان مى آورند نشانه هاست (انعام آیه ۹۹)
همچنین در روایات منقول از معصومین علیهم السلام به خواص متعددی از زیتون اشاره شده است برای مثال امام رضا علیه السلام از پدرانش نقل نموده که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: «ای علی بر شما باد خوردن زیتون و مالیدن آن به بدن، زیرا هر کس زیتون بخورد و روغن آن به بدن خود بمالد، شیطان تا چهل روز به او نزدیک نمی شود.» (المحاسن برقی)
همچنین امام رضا علیه السلام می فرماید: «بر شما باد به خوردن زیتون، چون آن صفراء را می شکافد و بلغم را می برد، عصب را محکم می نماید، اخلاق را خوب می کند، نفس را پاک می گرداند و غم را از بین می برد»(عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۳۵)
نکته دیگر در خاصیت زیتون آنکه روغن زیتون تنها روغنی است که نه تنها باعث بیماری های قلبی و عروقی نمی شود بلکه باعث معالجه آنها می شود. محققان هفت کشور دنیا به این نتیجه رسیده اند که استفاده از روغن زیتون از جمله دلایل اصلی کاهش بیماری های قلبی و سرطان در جزیره کرت یونان بوده است. علاوه براین روغن زیتون به صورت موضعی در درمان سوختگی، کوفتگی، گزیدگی حشرات و خارش شدید به کار می رود و همچنین برگ های زیتون ضدعفونی کننده و آرام بخش است.