کشاورزی در زمهریر سرخ قلعه

به گزارش ایرنا، وقتی با اهالی قلعه‌گنج صحبت می‌کنیم همگی عنوان می‌کنند طی ۲۰ سال گذشته چنین سرمایی را تجربه نکرده‌اند، سرمایی که پس از خوابی طولانی آمد و رنگ از رخسار مزارع جنوب کرمان بُرد. کشاورزانی که هرآنچه داشته بودند را به امید برداشت محصولی پُربار، خرج کشت و زرع طرح استمرار کردند (کشت زمستانه را طرح استمرار می‌گویند) دهقانی که سال گذشته از هر هکتار بیش از ۷۰ تُن سیب‌زمینی برداشت کرده بود، امسال در بهترین حالت از ۲ هکتار مزرعه کمتر از ۲۰ تُن برداشت می‌کند. حال آنکه اگر سال گذشته هزینه یک هکتارش ۳۰ میلیون تومان بود امسال بیش از ۱۰۰ میلیون تومان هزینه کرده است.

گلخانه‌دارهایی که مجبور شدند برای پوشش سقف گلخانه‌هایشان مبالغ هنگفتی برای خرید پلاستیک پرداخت کنند را دیدم که از ترس سرمازدگی محصولشان به هر روشی متوسل می‌شدند. یکی‌شان برای جلوگیری از یخ زدگی محصولش از آب گرم استفاده می‌کرد، دیگری که سوخت کافی برای بخاری‌های گلخانه نداشت به کپسول و سیلندر گاز روی آورده بود. خلاصه از هر روش استاندارد و غیراستانداردی استفاده کردند تا شاید بتوانند از نابودی دارایی خود و فرزندانشان دفاع کنند. خودمانیم امسال کشاورزان دیار ما مبارزه را هم تجربه کردند، مبارزه با زمستانی سرسخت و نابودکننده که با آمدنش به ما هشدار داد همه زمستان‌ها مهربان نیستند. حتی برای جنوبی‌ها…

این بار راهی دهستان سرخ‌قلعه شدیم، جایی که به واسطه رنگ سرخِ خاکش به «سرخ‌قلعه» معروف شده است و محصولات کشاورزی پُربار و مرغوبی دارد. کشاورزان این دیار به غیر از سرمازدگی، مشکلات دیگری هم دارند که به صورت خلاصه و عصاره به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

در بدو ورود به سرخ‌قلعه مردی را دیدیم به نام جلال و نام خانوادگیِ مرادی که از کشاورزان قدیمی دهستان است. او گفت: امسال یک هکتار خیارسبز به صورت سُنتی (تونلی) کشت کرده‌ام و هر پاکت بذر را به قیمت یک میلیون تومان خریدم که محتوای هر پاکت ۵۰۰ دانه بذر خیارسبز بود.

وی با بیان اینکه بیش از ۳۵ میلیون تومان برای بذر، کود، پلاستیک و سایر موارد هزینه کرده‌ام اظهار داشت: در حال حاضر هر کیلو خیارسبز را به مبلغ ۶ تا هفت هزار تومان به فروش می‌رسانم در حالیکه باتوجه به افزایش قیمت بذر و سایر نهاده‌ها، این قیمت توجیه اقتصادی ندارد.

به گفته او، از طرفی عملکرد تولید محصول باتوجه به شدت سرما کاهش پیدا کرده است و گیاه به خوبی ثمر نمی‌دهد به گونه‌ای که میانگین برداشت‌مان در هفته ۴۰۰ کیلوگرم است.

این کشاورز قلعه‌گنجی ادامه داد: برای برداشت محصول روزانه ۱۲۰ تا ۲۰۰ هزار تومان بابت دستمزد به هر کارگر پرداخت می‌کنیم چون برداشت خیارسبز تونِلی واقعا کارِ سختی است و کارگر باید در حالت نیمه‌ایستاده یا نشسته (پا مُرغی) مسیر طولانی داخل تونل‌های پلاستیکی را طی کرده و خیارها را بچیند و با خود به بیرون بیاورد.

حمزه میرانی یکی دیگر از کشاورزان دهستان سرخ‌قلعه است. او خیارسبز را به صورت گلخانه‌ای کشت کرده است و در کنار کشاورزی هم خرید و فروش خیارسبز را انجام می‌دهد. میرانی در این باره اظهار داشت: در فصل برداشت محصول هستیم و محصولات‌مان دچار سرمازدگی شده‌اند.

وی با اشاره به سرمای شدید امسال بیان داشت: کاهش دما (تا هشت درجه زیر صفر در شب‌ها) موجب پائین آمدن راندمان تولید محصول شده است و کشاورزان محصول کمتری نسبت به سال قبل برداشت می‌کنند.

این خیارکار جنوبی ادامه داد: جهاد کشاورزی میزان سوخت مورد نیاز گلخانه‌ها را نسبت به سال گذشته کاهش داده است و امسال برای یک گلخانه با مساحت ۲ هزار مترمربع فقط هزار و ۳۰۰ لیتر سوخت به کشاورز تحویل داده می‌شود در حالی که سال گذشته برای گلخانه‌ای با همین مساحت ۲ هزار و ۵۰۰ لیتر سوخت می‌دادند.

وی با تاکید بر اینکه بسیاری از گلخانه‌داران در حال حاضر مشکل سوخت دارند گفت: چند شب قبل یکی از کشاورزان با استفاده از سیلندر گاز و تنور گازی خواست تا از سرمازدگی محصولاتش جلوگیری کند اما گلخانه‌اش دچار آتش‌سوزی شد. اینجا کشاورزان برای گرم نگهداشتن گلخانه‌ها از هر طریقی هرچند غیر اصولی استفاده می‌کنند چون چاره‌ای ندارند و اگر کاری انجام ندهند تمامی محصولشان نابود می‌شود.

میرانی همچنین افزود: امروز یک کامیون برای خرید ۱۰ تُن خیارسبز از ساعت ۹ صبح در محل مزرعه توقف کرده است و الان که ساعت ۱۵:۳۰ دقیقه بعدازظهر است هنوز ظرفیت این کامیون نصفه هم نشده است. سال قبل موقع برداشت و در همین بازه زمانی حداقل سه کامیون ۱۰ تُن خیارسبز خریداری و بارگیری می‌کردیم.
او با بیان اینکه این بارِ خیارسبز را برای شیراز بارنامه می‌کنیم اظهار داشت: سال گذشته خریدارانِ شیرازی خودشان شخصا برای خرید محصول در قلعه‌گنج حضور پیدا می‌کردند و مستقیم بر خرید و بارگیری محصولات نظارت داشتند اما امسال به واسطه همه‌گیری کرونا نتوانستند به منطقه بیایند و واسطه‌های محلی، محصول را برای آنها خریداری و بارگیری می‌کنند.

«در این مورد هم طبق گفت و گویی که با کشاورزان داشتیم تصریح کردند: اینکه امسال خریدارانِ استان‌های دیگر نتوانستند شخصا برای خرید و بارگیری به منطقه بیایند اتفاقا باعث شده تعداد زیادی از افراد بومی مشغول به کار شوند و بابت جمع‌آوری محصول، بارگیری و ارسال به استان‌های دیگر، مبلغی به عنوان دستمزد یا حق‌الزحمه خرید محصول از خریدار دریافت کنند»

عیسی رحمانی معاون جهاد کشاورزی قلعه‌گنج نیز به ایرنا گفت: امسال سطح زیر کشت گلخانه‌های قلعه‌گنج ۱۳۲ هکتار و سطح زیر کشت محصولات جالیزی چهار هزار هکتار شامل گوجه، خیارسبز، پیاز، سیب‌زمینی، هندوانه و لوبیا سبز است.

او هم به موضوع سرمازدگی اشاره کرد و بیان داشت: بر اثر سرمازدگی اخیر یکهزار و ۸۳۱ هکتار از محصولات زراعی و جالیزی قلعه‌گنج دچار سرمازدگی شده است و پیگیر پرداخت خسارت و غرامت بیمه به کشاورزان هستیم.

وی در خصوص میزان سوخت مورد نیاز گلخانه‌ها هم گفت: سوخت گلخانه‌ها براساس هیتر (بخاری) کوچک هزار و ۳۰۰ لیتر و هیتر بزرگ هزار و ۷۰۰ لیتر به صورت ماهانه شارژ می‌شود.