لوبيا سفید

منشاء لوبيا سفید آمريکاى جنوبى است (گواتمالا، برزيل و پرو). اين گياه در قرن شانزدهم وارد اروپا، آفريقا و آسيا شده است. بيشترين سطح زير کشت اين گياه درآمريکا قرار دارد. معمولا انواع ديررسى آن بذرهایى پهن، سفيد و بزرگ دارد. اين ارقام از پرو منشاء گرفته‌اند. انواع زودرس آن داراى بذرهاى گرد کمى پهن و رنگى بوده و به آن ها لوبيا سيوا (Sieva) مى‌گويند. اين ارقام احتمالا از مکزيک منشاء گرفته‌اند. اهميت انواع سفيد از انواع سيوا بيشتر است.

لوبيا سفيد به ‌منظور توليد بذر خشک کاشته مى‌شود. بعضى از واريته‌هاى آن داراى ماده ی اسيد هيدروسيانيک بوده لذا به‌ هنگام مصرف آن بايستى دقت کافى به‌ عمل آيد و معمولا با جوشاندن، اين ماده از بين مى‌رود. در آمريکا آن را به ‌هنگامى که سبز است براى کنسرو و فرآورده ‌هاى سردخانه‌ اى مصرف مى‌کنند.

گیاه شناسی لوبیا سفید

لوبيا سفید گياهى است با نام علمى Phaseolus lanatus از خانواده حبوبات علفی، به فرم بوته ‌اى يا بالارونده و به ‌صورت يک ‌ساله، دو ساله و چند ساله يافت مى‌شود. ارتفاع فرم‌ هاى بوته ‌اى آن ۳۰ تا ۷۰ سانتى‌ متر و انواع بالارونده ی آن ۲ تا ۳ متر است. ريشه ی آن راست بود و به‌ خوبى منشعب مى‌شود. برگ‌ها سه برگچه ‌اى هستند. طول محور گل ‌آذين آن ۱۵ سانتى‌متر و بر روى هر گره ۲ تا ۴ گل ديده مى‌شود. گل ‌هاى آن کوچک و به رنگ سفيد متمايل به سبز، بنفش و ارغوانى هستند. معمولا خودگشن بوده و امکان درگرگشنى نيز وجود دارد.

شرايط اقليمى و خاکى لوبياى سفيد

طول دوره ی اين نوع لوبيا بسته به نوع واريته بين ۸۰ تا ۱۵۰ روز متغير است. اين گياه قادر به تحمل رطوبت بيش از اندازه ی خاک نبوده و بر خلاف لوبياسبز به شورى مقاوم است PH مناسب آن نيز حدود خنثى است.

لوبيا سفید گياهى است روزکوتاه با رشد نامحدود. انواع بالارونده ی آن ديررس‌تر از انواع بوته ‌اى هستند. گياهى است حساس به سرما و نياز به فصل زراعى بدون يخبندان و هواى خشک دارد. انواع کوچک آن (سيوا) در مقايسه با انواع بزرگ (سفيد) به شرايط بسيار گرم و خشک مقاوم ‌تر هستند. در دماى بالاتر از ۴۵ درجه بيش تر واريته ‌هاى آن قادر به توليد بذر نمى‌باشند. لوبيا سفيد در مقايسه با انواع ديگر لوبيا مقاومت آن نسبت به شرايط نامطلوب کمتر است.

کاشت لوبیا سفید

در آمريکا واريته ‌هاى بوته ‌اى آن را در رديف‌هاى با فاصله ۶۰ الى ۷۰ و روى رديف ۵ الى ۲۰ سانتى‌متر مى‌کارند. عمق کاشت بذرها معمولا ۲/۵ تا ۵ سانتى‌متر بوده و حدود ۳۰ الى ۷۵ کيلوگرم در هکتار براى کاشت بذر مصرف مى‌شود.

برداشت لوبیا سفید

براى مصارف تجارى و فروش آن در بازار به ‌عنوان سبزی، معمولا آن را به ‌صورت تازه و سبز، قبل از زرد شدن غلاف ‌ها و رشد کامل بذرها با دست جدا مى‌کنند. براى مساحت‌هاى بالاى آن از ماشين‌هاى درو استفاده مى‌شود.

با توجه به اينکه لوبيا سفيد به‌مدت نسبتا طولانى گل مى‌دهد و در آن واحد همه غلاف‌هاى آن نمى‌رسند اگر برداشت تا زمانى به ‌تاخير بيافتد که جوان‌ترين غلاف‌ها هم برسند بيشترين محصول به دست مى‌آيد، اما اين ترتيب عملى نيست زيرا پس از سفيد رنگ شدن بذرها آن ها را نمى‌توان براى فرآورده ‌هاى سردخانه ‌اى و کنسروسازى استفاده کرد. در طى رسيدن بذر مقدار نشاسته آن افزايش و مقدار قند کاهش مى‌يابد. رنگ بذر نيز از سبز تيره به سبز کم‌رنگ و بالاخره سفيد تغيير مى‌يابد.

لوبيا سفيد خشک را همانند لوبيا سبز برداشت مى‌کنند. برداشت آن معمولا به ‌منظور جلوگيرى از ريزش، در شب يا صبح زود انجام مى‌شود.

بیماری های لوبیا سفید:

• بیماری سفیدک پودری
• لکه ی باکتریایی
• نماتودها نيز به اين گياه حمله مى‌کنند.