سه دلیل افزایش قیمت تخم مرغ/ مقابله با انحصار،رانت و فساد اولویت نخست دولت باشد

گزارش میدانی خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس حاکی است قیمت تخم مرغ در ادامه افزایش های گذشته، امروز هر شانه ۳۰ تایی در منطقه ۱۹ تهران ۵۲ هزار تومان و هر عدد  ۱۸۰۰ تومان به فروش می رود. این قیمت نسبت به یک ماه گذشته نزدیک به ۵۰ درصد رشد را نشان می دهد.

بررسی های میدانی خبرنگار فارس نشان میدهد که قیمت ها در مناطق و مغازه های مختلف متفاوت و از شانه ای ۴۸ هزار تومان تا ۵۸ هزار تومان متغیر است، مغازه داران درشتی و کوچکی تخم مرغ ها را در قیمت‌ها موثر می‌دانند اما همواره بر اساس یک قانون نانوشته تفاوت زیادی بین قیمت بالا و پایین شهر بوده و مغازه داران گاهی بر اساس جیب مشتری قیمت می گویند.

یک فروشنده در منطقه ۱۹ تهران درباره دلیل افزایش قیمت تخم مرغ گفت: گران می‌خریم و مجبور هستیم گران بفروشیم، قیمت ها نسبت به گذشته فرق کرده و اکنون در هر شانه ۱۰ هزار تومان گرانتر خریده ام.

بر اساس تصمیم کارگروه تنظیم بازار قیمت مصوب هر شانه تخم‌مرغ ۳۰عددی ساده و بدون بسته‌بندی برای مصرف‌کننده بر اساس وزن آن ۳۰ تا ۳۲ هزار تومان تعیین شده است اما قیمتی که فروشندگان می فروشند نزدیک به دو برابر است و این نشان میدهد که تصمیمات ستاد تنظیم بازار تنها در محدوده دور میز اعتبار دارد و بازار حرف آنها را نمی خواند و راه خود را می رود.

*مردم چه می گویند؟

یک خریدار تخم مرغ به خبرنگار فارس گفت: « تخم مرغ به غذای فقرا معروف است و دولت باید حداقل اجازه دهد این محصول در سبد خانوارها بماند و با قیمت کمتری عرضه شود.»

وی در عین حال تاکید کرد: اگرچه حتی این قیمت گران تخم مرغ در مقایسه با چیپس و پفک مغازه ها بسیار ارزانتر است اما از دولت انتظار داریم به همه قیمت ها نظارت کند و حداقل قیمت موادغذایی ضروری مانند تخم مرغ، لبنیات و گوشت را کنترل کند.

*قولهای فراوان اما عمل هیچ

این در حالی است که بارها مسئولان قول کاهش قیمت را داده اند و اما اتفاقی در بازار نیفتاده هیچ بلکه افزایش هم یافته است.چند ماه پیش بود رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخمگذار از کاهش قیمت تا دو هفته دیگر خبر داد اما نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش هم داشته است.

رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخمگذار چند ماه پیش از ثبات بازار تا دو هفته دیگر با واردات ۱۰ هزار تن تخم مرغ خبر داد.

حمید کاشانی رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار گفت: با مجوز وزارت جهاد کشاورزی، ظرف چند روز آینده ۱۰ هزار تن تخم مرغ وارد کشور می‌شود و با تمهیدات صورت گرفته ظرف دو هفته آینده بازار تخم مرغ به ثبات می‌رسد.

وی بار دیگر کمبود نهاده ها را عامل اصلی گرانی عنوان کرد و افزود: در ماه‌های گذشته مشکلاتی همچون نرسیدن به موقع نهاده‌ها و همچنین تغییر نیافتن قیمت مصوب تخم‌مرغ، علیرغم افزایش قیمت نهاده‌های تولید موجب بی‌ثباتی در بازار تخم مرغ شد.

*تولید کنندگان تخم مرغ به بازار نمی دهند/ جریمه هم کارساز نشد

علاوه بر گرانی و کمبود نهاده عامل دیگری هم در بالا رفتن قیمت تخم مرغ در بازار دخیل است و آن عدم عرضه به بازار برای ایجاد عطش و بالا بردن قیمت است. اگرچه در استان های کشور بارها این قبیل تولید کنندگان جریمه شده اند اما آنها هم توجیه های خودشان را را دارند و در نهایت این جریمه ها هم نتوانست بر قیمت تاثیر گذار باشد.
آنها قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار را بسیار کم می دانند و آنطوری که اتحادیه های آنها می گوید انتظارشان این است که حداقل دولت قیمت هر شانه ۴۵ هزار تومان را تصویب کند بنابراین آنها با ترفند عدم عرضه به بازار به دنبال افزایش قیمت هستند.

معاون نظارت، بازرسی و حمایت از حقوق مصرف کنندگان سازمان صنعت، معدن وتجارت استان سمنان از تشکیل ۱۵ پرونده تخلف امتناع از عرضه تخم مرغ در این استان و جریمه ۲۴ میلیارد ریالی متخلفان خبر داد.

مهدی یحیایی در گفت‌و گو با خبرنگار خبرگزاری فارس  اظهار کرد: طی بازرسی‌های به‌عمل‌آمده از مرغداری‌های تولیدکننده تخم مرغ و همچنین واحدهای عرضه‌کننده در سطح عمده و خرده‌فروشی در استان سمنان، ۱۵ مورد پرونده تخلف امتناع از عرضه کالا در این واحدها تشکیل شده است.

وی بیان کرد: این تعداد پرونده تخلف به ارزش ریالی بالغ‌بر ۲۴ میلیارد ریال تشکیل و برای بررسی و صدور رأی به تعزیرات حکومتی معرفی شده است.

*درخواست نمایندگان از وزارت جهاد کشاورزی برای کنترل قیمت ها

در این میان نمایندگان مجلس هم بارها خواستار رسیدگی به مشکل کالاهای اساسی شده اند و انتظار دارند که دولت جدید سریعا به این مشکلات رسیدگی کند.

نماینده سپیدان در مجلس خواستار رفع معضلات بازار گوشت، مرغ، تخم مرغ و گندم از سوی وزیر جهاد کشاورزی شد.

*گرانی تخم مرغ به دلیل سیاست‌های غلط گذشته

این میان رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخمگذار زوایای دیگری از این دلیل گرانی را فاش می کند و می گوید سیاست غلط دولت پیشین عامل گرانی امروز برخی محصولات از جمله تخم مرغ است.

ناصر نبی پور گفت: افزایش قیمت تخم مرغ در بازار به دلیل سیاست های غلط دولت گذشته است، قیمت تخم مرغ از اواخر مرداد سال گذشته تا خرداد امسال ۴ هزار تومان زیر قیمت مصوب دولت به فروش می رفت و مرغداران برای جلوگیری از ضرر و زیان مرغ را به کشتارگاه فرستادند تولید جوجه و جوجه ریزی کمتر شد و متعاقب آن تولید تخم مرغ کاهش یافت.

 تولید جوجه تخمگذار از ۵ میلیون قطعه در ماه به سه میلیون قطعه کاهش یافت و قیمت جوجه در بازار به ۱۷ هزار تومان رسید که برای مرغدار مقرون به صرفه نبود که با این قیمت جوجه ریزی کند. این در حالی است که پیش از این قیمت هر قطعه جوجه ۲۵۰۰ تومان بود.

نبی پور گفت: زمانی که مرغدار هر کیلو تخم مرغ را چندین ماه زیر قیمت مصوب می فروخت به وزیر جهاد کشاورزی وقت پیشنهاد دادم مازاد تولید را در انبارها برای تعدیل قیمت نگه داری کنیم اما توجهی نکردند و اکنون با کاهش تولید مواجه هستیم.

*سه دلیل افزایش قیمت تخم مرغ/ مشکل خوراک پاشنه آشیل گرانی

در جمع بندی دلایل افزایش قیمت، سه عامل اصلی کمبود و گرانی خوراک، کاهش تولید و سوء مدیریت که اثرات آن از دولت گذشته باقی مانده بیشتر خودش را نشان میدهد، بنابراین دولت سیزدهم برای مهار این قیمت ها باید به این سه نکته اهتمام داشته باشد که پاشنه آشیل آنها تامین خوراک دام و طیور با قیمت مناسب و توزیع به موقع بین تولید کنندگان است.

از آنجایی کشور در تامین این نهاده بیش از ۷۰ درصد وابسته است و سالانه بیش از ۱۳ میلیون تن واردات داریم، علاوه بر آن در این مسیر واردات انحصار، رانت و فساد های مختلفی وجود دارد از میان برداشتن این مشکلات کار راحتی نیست و دولت باید کار جدی خود را از این بخش آخر شروع کند.

وجود رانت، فساد و انحصار در بازار واردات ۴.۵ میلیارد دلاری خوراک دام سبب شده که  این نهاده که ۷۰ درصد هزینه تولید را شامل می شود به سختی و یا به قیمت های چند برابر دست تولید کننده برسد که شرایط تولید را سخت و هزینه تمام شده آنها را بالا می برد و به همین دلیل قیمت در بازار بالا می کشد.