آفت بی توجهی بر پیکر خوشه های طلایی کردستان
خوشه های طلایی گندم که در گذشته ای نه چندان دور با دستان پر توان کشاورزان کاشته شده اند، امروز در آتش بی توجهی مسئولان می سوزد.
گندم محصول اول زراعت در شهرستان بیجار محسوب می شود که برداشت آن از اوایل تیرماه در سطح ۱۵۷ هزار هکتار از اراضی این شهرستان آغاز شده و تا پایان مرداد ماه ادامه دارد.
هر ساله یک سوم تولید گندم کردستان در شهرستان بیجار است و استان در سال گذشته رتبه دوم تولید گندم در کشور را کسب کرد.
سال گذشته ۲۲۵ هزار تن گندم در شهرستان بیجار برداشت شد، اما مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بیجار از کاهش احتمالی ۵۰ درصدی برداشت گندم با توجه به خشکسالی و آفت گندم در سال جاری خبر داده بود و این در حالی است که شواهد نشان میدهد که شهرستان بیجار با بیش از این مقدار کاهش برداشت مواجه خواهد شد.
سیدحسین رحیمی، نماینده انجمن کشاورزان خبره استان کردستان در گفتوگو با خبرنگار ایسنا در خصوص تامین سم کشاورزان عنوان کرد: با توجه به خشکسالی که امسال تمامی کشور را درگیر کرد و به دنبال آن مزارع دچار آفت سن شدند، قیمت سم نسبت به دو سال گذشته ۱۱ برابر شد؛ جهاد کشاورزی فقط در زمینه اطلاعرسانی و راهنماییهای ترویجی فعال بود و هیچ گونه کمکی برای تامین سم انجام نکرد و باعث شد که تعدادی از کشاورزان به دلیل عدم توانایی مالی مزارع را رها کنند.
وی افزود: با توجه به نامگذاری امسال به عنوان ” تولید؛ پشتیبانیها و مانع زداییها ” از سوی مقام معظم رهبری انتظار داشتیم ستاد بحران استان کردستان از محل حوادث غیرمترقبه به کشاورزان کمک کند، اما هنوز اقدامی صورت نگرفته است.
نماینده انجمن کشاورزان خبره استان کردستان تصریح کرد: متاسفانه این بیتوجهی به کشاورزان هنوز هم ادامه دارد این درحالی است که باید اولویت مسئولان تولید و کشاورزی باشد، اما کماکان این وضعیت ادامه دارد؛ ستاد بحران فقط برای زلزله و سیل نیست و هنگامی که چنین حوادثی رخ میدهد فقط به بیمه شده ها کمک نمیکند و حمایت شامل تمامی خسارت دیدهها میشود؛ امروز کشاورزی دچار زلزلهای به نام خشکسالی شده است و انتظار کمک به صورت وام بلاعوض و کم درصد کم ترین خواسته کشاورزان است؛ گفتن عباراتی همانند ” کشاورز عزیز” دردی از ما دوا نمیکند، به مسئولی که با عدم حمایت از کشاورزان باعث فرورفتن کشاورز در باتلاق میشود هشدار میدهم که کشاورزان با فرورفتن در باتلاق این مسئولان را نیز همراه خود به باتلاق میبرند.
رحیمی در مورد انتظارات کشاورزان از دولت در خصوص مبارزه با آفت گندم، عنوان کرد: از دهه ۶۰ تا سال ۹۰ سم به شکل یارانهای و حمایتی در اختیار کشاورزان قرار میگرفت، متاسفانه از سال ۹۰ یارانه سم برداشته شد؛ در صورتی که سال آینده این یارانه برقرار نشود کماکان این مشکل وجود خواهد داشت؛ اهمیت این موضوع زمانی مشخص میشود که بدانیم امسال بیشتر خسارت ما براثر آفت سن بود.
وی به دومین ضربه عمده به تولید در سالهای اخیر اشاره کرد و گفت: یارانه کود فسفات موثرترین کود برای افزایش مرغوبیت گندم برداشته شد و باعث افزایش قیمت نزدیک به ۸ برابری این کود و در نهایت عدم مصرف این کود توسط کشاورزان شد، از دولت انتظار داریم یارانه کود فسفات و سم برای مبارزه با آفت را برقرار کند که موجب رفع یکی از موانع تولید خواهد شد.
نماینده انجمن کشاورزان خبره استان کردستان به وضعیت فعلی برداشت گندم در شهرستان بیجار اشاره و بیان کرد: در سالهای گذشته تا مقطع زمانی فعلی حداقل ۶۰ تا ۷۰ هزار تن گندم تحویل میگرفتیم که امسال تا این لحظه به ۱۴ هزار تن رسیده است؛ سیلوها و مراکز خرید خلوت هستند و برداشت گندم احتمالا یک چهارم سالهای گذاشته خواهد بود و به ۱۰۰ هزار تن نخواهد رسید.
وی با تاکید بر افزایش هزینههای کشاورزان، از قیمت اعلامی خرید گندم ابراز نارضایتی کرد و افزود: گندمی که به کشور وارد میشود ۲ تا ۳ برابر قیمت خرید گندم از کشاورزان داخل کشور برای دولت هزینه دارد؛ با توجه به ۱۰ برابر شدن هزینه تعمیر ماشین آلات کشاورزی انتظار داریم قیمت خرید به حدود ۱۰ هزار تومان برسد؛ در حال حاضر دلالها با قیمت ۵۵۰۰ تومان خرید تضمینی و حمل گندم را انجام میدهند، اما کشاورزان بیجار به حاکمیت وفادار هستند و انتظار داریم در مقابل این عملکرد کشاورزان دولت از آنها حمایت کند.
رحیمی ادامه داد: برداشت بیش از یک تن در هکتار برای کشاورزان سود محسوب میشود و زیر یک تن ضرر است این در حالی است که امسال برداشت کشاورزان در ایده آل ترین حالت ۷۰۰ کیلوگرم در هکتار بود که این یعنی حتی هزینه نیز جبران نشده است؛ انتظار داریم دولت در خصوص قیمت گندم تجدید نظر کند.
وی به یکی از مشکلات در زمان برداشت اشاره و تصریح کرد: هیچ موقع نرخ مشخصی برای برداشت گندم اعلام نمیشود و کشاورزان مجبور هستند که نرخی که کمپاین داران تعیین میکنند را بپذیرند؛ وظیفه اداره صنعت و معدن کنترل و نظارت بر قیمتها است که متاسفانه هیچ نظارتی وجود ندارد؛ مشکل دیگر نرخ حمل گندم است که علی رغم تعیین نرخ هیچ موقع رعایت نمیشود و انتظار داریم که نهادهای نظارتی ورود جدی کنند و با رفع مسئولیت از خود به شکایت کشاورزان برای رسیدگی واگذار نکنند.
نماینده انجمن کشاورزان خبره استان کردستان در خصوص فصل آینده زراعی اظهارکرد: جهاد کشاورزی باید برای خرید بذر از گندمهای خوراکی مرغوب تحویلی در سیلوها اقدام کند و اعطای وام کم بهره به کشاورزان برای خرید بذر بدون توجه به وامهای گذشته از محل صندوق توسعه ملی وظیفه دولت و حاکمیت است؛ این دو اقدام باعث دلگرمی کشاورزان خواهد بود و در غیر این صورت مزارع بدون کشت و به حال خود باقی خواهد ماند و به دنبال آن مهاجرت و حاشیه نشینی بیشتر میشود.
وی به لزوم پیگیری خرید بذر از سوی مسئولان شهرستانی تاکید کرد و افزود: نباید منتظر مسئولان استانی باشیم، نماینده مردم شهرستان بیجاردر مجلس، فرماندار، امام جمعه و جهاد کشاورزی باید به دنبال حمایت از کشاورزان باشند.
رحیمی به طرح جهش تولید از سوی ستاد اجرایی امام (ره) اشاره کرد و گفت: خوشبختانه ۶۰ هزار هکتار از مزارع شهرستان بیجار در قالب این طرح با همکاری بیمه، بیمه شد؛ انتظار داریم بیمه با توجه به افت تولید گندم جبران خسارت انجام دهد و به پایان سال موکول نکند چرا که درآن زمان دردی از کشاورز دوا نمیکند.
نماینده انجمن کشاورزان خبره استان کردستان با تاکید بر فرسوده شدن ماشین آلات برداشت، بیان کرد: متاسفانه بسیاری از ماشین آلات برداشت مربوط به دهه ۶۰، ۷۰ و فرسوده هستند؛ جهاد کشاورزی با رفع مسئولیت نظارت را بر عهده تعاونی مردمنهاد تراکتورداران قرار داده که توانمندی و اهرم فشاری برای اعمال نظارت را ندارد.
وی به جایگاه ویژه گندم شهرستان بیجار در استان اشاره کرد و گفت: هر ساله یک سوم تولید گندم استان کردستان در شهرستان بیجار است و استان کردستان در سال گذشته رتبه دوم تولید گندم در کشور را کسب کرد؛ انتظار داریم که اختصاص سهمیه تراکتور و کمپاین نیز به نسبت تولید انجام بگیرد و جایگزینی ماشین آلات فرسوده انجام شود و ناوگان کشت جدید و به روز شود.
رحیمی در خصوص مشکل اختصاص آب در شهرستان بیجار اظهار کرد: مدیران آب منطقهای و شهرستان، اجازه حفر چاه به کشاورزان ندادند این در حالی است که در شهرستانهای قروه و دهگلان دهها هزار حلقه چاه مجاز و غیر مجاز آب وجود دارد که باعث خشک شدن سفرهی زیرزمینی در آن شهرها شد اما سخت گیری بیشتر در شهرستان بیجار صورت گرفت؛ تعداد چاههای شهرستان بیجار که قطب تولید گندم استان است به هزار حلقه چاه نمیرسد و شهرستانهای دیگر که نصف بیجار زمین زیرکشت دارند دهها برابر ما چاه غیرمجاز دارند.
وی افزود: در دههی هشتاد شمسی بنا بود که از محل سد تلوار ۱۲ هزار هکتار از مزارع دیم به آبی تبدیل شوند این در حالی است که تاکنون حتی یک متر نیز به آبی تبدیل نشده است و بهترین مزارع ما برای ایجاد این سد زیر آب رفتند؛ امروز تمامی مسئولان شهرستان باید در مقابل این ظلم پاسخگو باشند و بگویند که چه اقدامی انجام دادند؛ ۵۰ درصد مزارع قروه و دهگلان آبی هستند؛ این در حالی است که تنها پنج درصد مزارع شهرستان بیجار آبی است.
نماینده انجمن کشاورزان خبره استان کردستان در خصوص کشاورزی حفاظتی به عنوان راهی برای مقابله با خشکسالی عنوان کرد: کشاورزی حفاظتی در پنج سال اول و حتی در شرایط ترسالی باعث افت تولید گندم میشود و بعد از پنج سال عملکرد مطلوب میشود؛ پیشنهاد ما برای ترویج این نوع کشاورزی این است که حداقل در سه سال نخست این طرح حمایت مادی انجام شود.
وی در خصوص بذرهای مطلوب کشاورزان در شرایط خشکسالی، گفت: بذرهای سرداری و هما در شرایط خشکسالی امسال در شهرستان بیجار عملکرد مناسبی داشت، جهاد کشاورزی بنا دارد که به دلیل پایین بودن گلوتن آرد دریافتی از این نوع بذر آن را حذف کند، پیشنهاد ما این است که با توجه به مطلوب بودن این بذر در شرایط آبوهوایی بیجار با جبران این ماده در فرآوری این دو نوع بذر را حذف نکنند.
رحیمی به مشکل سوخت ماشین آلات نیز اشاره کرد و گفت: سوخت اختصاص یافته برای ماشین آلات کافی نیست و برخی کشاورزان برای تامین سوخت دچار مشکل هستند؛ نیمی از تولیدکنندگان گندم که به نوعی واحدهای تولیدی هستند به دلیل نداشتن توان مالی در صورتی که حمایت نشوند نابود خواهند شد.
موسی ملاحسینی یکی از کشاورزان روستای زاغه فولاد در خصوص مشکلاتی که با آن روبرواست، عنوان کرد: انتظار داریم که دولت کود و سم سهمیهای به کشاورزان اختصاص دهد، کود به مقدار بسیار زیادی انبار شده است و فقط به مبلغ آزاد فروخته میشود.
این کشاورز بیجاری با گلایه از جهاد کشاورزی و دولت، گفت: تراکتورها و کمپاینها اغلب چینی و یکبار مصرف هستند و باعث میشود در حین برداشت گندمها روی زمین بریزد؛ هیچ کمکی از سوی دولت و جهاد به کشاورز نشده است؛ مسئولان جهاد کشاورزی هیچ نظارتی بر روی ماشین آلات برداشت ندارند و امسال برای تامین بذر هم دچار مشکل هستیم.
وی از بیمه تامین اجتماعی نیز گلایه کرد و افزود: با ۲۸ سال سابقهی بیمه با همسان سازی حدود ۴ میلیون تومان حقوق تعیین شده است و این عادلانه نیست، چرا کارکنان و کارمندان مبالغ بالایی حقوق می گیرند اما کسانی که بیمه تامین اجتماعی هستند پس از بازنشستگی میزان کمی حقوق دریافت میکنند.
ملاحسینی خطاب به مسئولان گفت: صدای ما به جایی نمیرسد و مسئولان استان و مقامات شهرستان هیچ بازدیدی از کشاورزان نمیکنند و از درد ما خبر ندارند و به داد کشاورز نمیرسند.
وی در پایان در خصوص قیمت تعیین شده خرید گندم اظهار کرد: تعاونی هایی که گندم را تحویل میگیرند گندم را با محاسبه درصد ضایعات بالاتری دریافت میکنند و در نهایت قیمت خرید افت پیدا میکند.