یکی از مهم ترین تجهیزات و کالاها که از گذشته تاکنون اهمیت ویژهای در زندگی انسان داشته است، فرش و محصولات نساجی میباشد. در این بین یکی از بینظیرترین و پرطرفدارترین انواع فرش، فرشهای دستبافت هستند. با توجه به آثار باستانی و کشف اولین فرش به نام پازیریک در سال ۱۹۴۹ توسط پروفسور رودنکو نیز مشخص شده است که مهد هنر فرش بافی در ایران بوده است. امروزه نیز بافت فرش در بسیاری از شهرهای ایران به صورت فردی یا در گارگاههای تولیدی انجام میپذیرد. قالی دستبافت کاشان و تبریز از شهرت بیشتری در این زمینه برخوردارند. فرش دستبافت ایرانی به طور کلی در ۳ قالب ترنج ، خشتی و افشان بافته می شود که نوع ترنج آن از همه پرطرفدارتر است. این نوع فرش حاشیهای پهن در اطراف دارد و طرحهای بیضی و دایره در میانه.
مواد به کار رفته در تار و پود فرش دستبافت ایرانی از پنبه و پشم و ابریشم میباشد. در میان عشایر به جای نخ از پشم استفاده میشود و بر این اساس فرش ها به انواع پشمی، تمام ابریشم، گل ابریشم، کف ابریشم و سوف تقسیم بندی می شوند.
زیبایی بیحد و حصر فرش ایرانی و تولید عمده این محصول به دست تولیدکنندگان ایرانی موجب شده است که در خارج از کشور نیز این محصول طرفداران زیادی داشته باشد بهگونهای که در بسیاری از خانههای مجلل خارجی فرشهای دستبافت ایرانی مشاهده میشود. فرش ایرانی به حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کشور جهان صادر میشود که مهم ترین بازارهای صادراتی فرش و قالی دستبافت ایران شامل کشورهای امارات، لبنان، ایتالیا، پاکستان، آلمان و فرانسه میشود. کشورهای اروپایی و آسیایی سهم بسیار زیادی از فرش دستبافت ایرانی را به خود اختصاص دادهاند.