روش های آبیاری و الگوی کشاورزی اصلاح شود
رییس مرکز تحقیقات علمی کاربردی آب، خشکسالی و تغییر اقلیم دانشگاه کاشان گفت: بحران یعنی پیشامد ناگهانی که منجر به وضعیت خطرناک و ناپایدار برای جامعه شود لذا ظهور و وقوع مشکلات کمبود آب به طور ناگهانی نبوده و کاری است که کاملاً قابل پیش‌بینی بوده است.
حسین خراسانی زاده امروز (شنبه، ۲۸ تیر ماه) در نشست شورای حفاظت از منابع آب شهرستانهای کاشان و آران و بیدگل اظهار کرد: حدود ۱۰۰ سال است که می دانیم ایران یک درصد جمعیت جهان را دارد ولی سهم ما از آب شیرین فقط سه دهم درصد است و بیش از ۶۰ سال است که کشور در حال تجربه مشکلات جدی ناشی از آب است.
وی افزود: اوضاع فعلی منابع آب زیرزمینی بنا به گزارشهای مرداد ۱۳۹۸ از نظر نزدیک شدن به روز آخر آب، ایران در رده چهارم بعد از کشورهایی مثل قطر و لبنان است.
به گزارش ایسنا، رییس مرکز تحقیقات علمی کاربردی آب، خشکسالی و تغییر اقلیم دانشگاه کاشان تصریح کرد: در دهه ۴۰ از مجموعه ۶۰۹ دشت ایران، ۱۳ دشت ممنوع اعلام شد که این رقم در سال ۶۰ به رقم ۵۲ دشت، در سال ۱۳۷۰ به عدد ۱۴۷ و در سال گذشته به ۴۰۸ رسید که دشت کاشان از جمله دشتهایی است که چهار دهه پیش بحرانی اعلام شده است.
خراسانی زاده تصریح کرد: مطابق برآوردها، حدود ۹۳ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می شود در حالی که ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی ناشی از محصولات کشاورزی است و ۱۷ درصد اشتغال در این بخش است.
وی تاکید کرد: دشت کاشان دارای اقلیم بیابانی شدید است. در دهه ۴۰ با ۱۳۰ رشته قنات و کمتر از ۳۰ میلیون متر مکعب آب سیراب می شد، اما در سال ۱۳۴۴ بود که ۹۹ حلقه چاه، در سال ۶۷ با حفر ۳۰۰ حقله چاه و در سال ۸۲ به ۸۵۰ حلقه چاه مجاز رسید.
عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان گفت: سطح زیر کشت محصولات کشاورزی در دشت کاشان از ۱۴ هزار هکتار به ۲۲ هزار و ۵۰۰ هکتار رسیده ولی مجموع برداشت آب از سفره های زیرزمینی ۴۰۰ میلیون مترمکعب شده است.
وی با اشاره به ضرورت اصلاح الگوی کشت افزود: طی ۴۰ سال گذشته فقط سه هزار و ۵۰۰ هکتار مزرعه جدید در منطقه ابوزیدآباد ایجاد شده است. بنابراین لزوم تصمیم اساسی برای ارزش گذاری اقتصاد آب یک ضرورت است.
رییس مرکز تحقیقات علمی کاربردی آب، خشکسالی و تغییر اقلیم دانشگاه کاشان اظهار کرد: اصلاح قوانین بالادستی مثل توزیع عادلانه آب، ممیزی برای تناسب آب و خاک و صرفه اقتصادی محصولات کشاورزی، اجرای طرحهای تصفیه فاضلاب شهری و روستایی از جمله ضرورت های حفظ منابع آب است.
وی تاکید کرد: جلوگیری از کشت محصولات کم بازده و آب بر مثل پنبه و یونجه، تغییر روشهای آبیاری، جلوگیری از تاسیس صنایع آب‌بر در کل حوضه آبریز دشت کاشان، کنترل نوع و کاهش استفاده از کود در کشاورزی، توسعه و تکمیل طرح های آبخیزداری، تغذیه مصنوعی آب در مناطق بالادست و اجرای بندها و سدهای خاکی از دیگر راهکارهای مدیریت منابع آب در دشت کاشان است.
خراسانی زاده تصریح کرد: خشکسالی روندی است که همیشه ادامه دارد که بخشی از آن ناشی از فعالیت های محلی برای استفاده از آب است و بخشی تابعی از تغییرات اقلیمی جهانی است پس باید برای سازگاری با این شرایط و قبول مسئولیت برای انطباق با یک دوره تازه تاریخی، برنامه ریزی کرد.
وی با اشاره به تغییر اقلیم گفت: توفان و وزش بادهای شدید، انباشت آلاینده‌های جوی در سطح زمین، افزایش چالش‌های زیست محیطی، بارش های رگباری و سیلی، گرمای بی‌موقع و امواج حرارتی، کاهش تدریجی بارشها و طغیان آفات و بیماری های گیاهی از جمله مخاطرات تغییر اقلیم است.
عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان افزود: افزایش بادهای منجر به گرد و خاک در منطقه کاشان سه برابر شده است، کاهش ذخیره آب زیرزمینی، فرونشست زمین و تهدید تاسیسات منطقه‌ای، ایجاد کانون‌های تولید ریزگرد و افزایش انواع بیماریها از چالش‌هایی است که ناشی از تغییرات اقلیم است.
خراسانی زاده گفت: هر چند که خدمتهای بزرگی در منطقه کاشان شده است اما برای کاهش مخاطرات زیست محیطی، ادامه کشاورزی، تامین آب شرب و بهداشتی، باید روشهای آبیاری و الگوی کشاورزی اصلاح شود.
نشست مشترک شورای حفاظت از منابع آب شهرستانهای کاشان و آران و بیدگل با حضور پژوهشگران مرکز تحقیقات علمی – کاربردی آب، خشکسالی و تغییر اقلیم دانشگاه کاشان و مدیران اجرایی دو شهرستان در فرمانداری کاشان برگزار شد.
