پیشگیری و درمان بیماری کمخونی ماکیان
از آنجایی که هیچ درمان اختصاصی برای جوجههای مبتلا به کمخونی عفونی (CAA) وجود ندارد، بهتر است راههای پیشگیری از شیوع آن را بدانیم.
هیچ درمان اختصاصی برای جوجههای مبتلا به کمخونی عفونی (CAA) وجود ندارد. ممکن است استفاده از طیف وسیعی از آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای ثانویه باکتریایی مؤثر باشد با اینحال اثر چشمگیری بر کاهش تلفات نخواهد داشت. باتوجه بهاینکه کمخونی ماکیان در جوجهها کمخونی و خونریزی ایجاد میکند بهتر است از مکملهای ویتامینی گروه B و ویتامین K استفاده نمود.
بهنظر میرسد روش عملی برای حذف CAA از گلههای طیوری وجود ندارد چراکه ارگانیسم بیماری در بیشتر گلههای ماکیان در سراسر جهان حضور داشته و ویروس آن نیز بسیار مقاوم است.
واکسنهای CAA بطور موفقیتآمیزی در مرغهای مادر برای تولید جوجههای ایمن استفاده شدهاند و جوجهها که در طی هفتههای اول که بسیار حساس هستند با کمک این واکسن در برابر بیماری مقاوم خواهند شد. همانطور که گفته شد جوجههای دارای ایمنی مادری دربرابر عفونت مقاوم بوده و بیمار نخواهند شد.
اصول رعایت بهداشت و امنیت زیستی نیز در شیوع کمخونی ماکیان اهمیت بسیاری داشته و بدون رعایت مسائل بهداشتی واکسیناسیون به تنهایی کارآیی زیادی نخواهد داشت. برای کاهش تلفات در اثر عفونت CAA توصیه میشود که در گلههای مادر و گوشتی بیوسکوریتی مناسبی اعمال گردد. بهدلیل اینکه IBD (گامبورو) حساسیت به CAA را افزایش میدهد، درنتیجه برنامه کنترل بیماری IBD نیز باید مدنظر گرفته شود.
ایمنی و تلفات
در جوجههای حساس و جوان آلودگی به CAA منجر به افزایش مرگ ومیر در سنین ۱۲ تا ۲۸ روزگی خواهد شد. میزان تلفات بستگی به سنی دارد که جوجهها آلوده شدهاند. سطح پادتن مادری آنها و همزمانی با سایر ویروسهای سرکوبکننده ایمنی مانند ویروس عفونت بورس فابریسیوس (IBD یا گامبورو) یا ویروس بیماری مارک، در میزان ابتلا و مرگ ومیر بسیار موثر است. آلودگی مشترک CAA با سایر ویروسهای سرکوبکننده ایمنی اوضاع را وخیمتر کرده و علاوه بر اینکه اثر ایمنی پادتنهای مادری علیه CAA را کم میکند، از میزان مقاومت وابسته به سن در CAA نیز کاسته خواهد شد.
طبق بررسیهای اخیر آلودگی با CAA منجر به سرکوب ایمنی نخواهد شد. کاهش توانایی پاسخ به واکسیناسیون در جوجههای حساس، منجر به کم شدن پاسخهای ایمنی همورال و با واسطه سلولی میشود. آلودگی با CAA اغلب باعث بروز عفونتهای ثانویه باکتریایی شده که خود مرگ و میر فراوانی را بوجود خواهد آورد. در اولین مراحل پیشروی اصطلاح “بال آبی” به عفونت CAA در اثر زخمهای پوستی و قانقاریایی شدن و عفونت ثانویه باکتریایی، اطلاق میشود.