«نوغانداری و ابریشم‌بافی» به نام ایران و ۶ کشور دیگر ثبت جهانی شد

به گزارش ایسنا، این پرونده چندملیتی در هفدهمین کمیته بین‌الدولی پاسداری از میراث ناملموس یونسکو که این هفته در شهر رباط مراکش برگزار شده است، بررسی شد. این میراث ناملموس بیست‌ویکمین عنصر ایران است که به صورت پرونده چندملیتی وارد فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو شده است. معاون میراث فرهنگی که هم‌اکنون برای حضور در این نشست در مراکش به سر می‌برد، شانس این پرونده چندملیتی را که در راستای سیاست‌های یونسکو است، برای ثبت جهانی بالا دانسته بود.

دانش و مهارت بومی تولید ابریشم در ایران دی‌ماه سال ۱۳۹۶ در فهرست «ملی» میراث ناملموس ثبت شده است و اکنون در قالب پرونده چند ملیتی در همکاری مشترک  ایران، افغانستان، آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان به رأی یونسکو گذاشته شد.

نوغانداری و ابریشم بافی در گذشته به‌ویژه به عنوان یک صنایع دستی پایه‌ای و پراهمیت در سطح استان گلستان رواج داشت و روزگاری در اقتصاد خانواده و منطقه سهم بسزایی داشت، اما در چند سال اخیر از کاملاً رونق افتاده است.

براساس مدارک و شواهد تاریخی، ریشه نوغانداری و تولید ابریشم دست‌بافت به چین برمی‌گردد و قدمت آن را به ۲۶۵۰ قبل از میلاد نسبت داده‌اند. جاده ابریشم در انتقال این دانش و مهارت به کشورهایی که در مسیر این جاده قرار داشتند، نقش بسزایی داشت. ایران، از جمله کشورهایی بود که در زمینه تولید پیله و ابریشم دارای شهرت جهانی بود، طوری که در قرون پنجم و ششم میلادی یعنی دوره سلطنت ساسانیان این صنعت رونق چشمگیری داشت.

ایران در این دوره پرونده‌های چندملیتی «مهارت ساختن و نواختن ساز عود» (مشترک با سوریه)، «شب یلدا/چله» (مشترک با افغانستان)، «هنر ساختن و نواختن رباب» (مشترک با تاجیکستان و ازبکستان)، «جشن مهرگان» (مشترک با تاجیکستان)، «سوزن‌دوزی ترکمن/ ترکمن‌دوزی» (مشترک با ترکمنستان) برای ثبت در فهرست معرف میراث ناملموس، پیشنهاد کرده بود که از میان آن‌ها چهار پرونده در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو ثبت شد.

پیش از این، ‌ ایران ۱۷ میراث ناملموس از جمله مهارت سنتی قالی‌بافی در کاشان، ردیف‌ موسیقی ایرانی، تعزیه، موسیقی بخشی‌های خراسان، نقالی و داستان‌سرایی نمایشی در ایران، نوروز، هنر ساختن و نواختن کمانچه، آیین‌های پهلوانی یا زورخانه‌ای، مهارت ساخت و نواختن دوتار، دانش ساخت لنج، فرهنگ پخت و تقسیم نان لواش، قالی‌شویان، مهارت‌های سنتی قالی بافی در فارس، چوگان، نگارگری ایرانی، آیین زیارت کلیسای تادئوس و برنامه ملی پاسداری از هنر خوشنویسی، به نام ایران و یا مشترک با کشورهای دیگر در یونسکو ثبت شده است.