مدیریت آب در گله های طیور گوشتی

مدیریت آب یکی از حیاتی‌ترین ترکیب و موضوع در گله‌های گوشتی دارای عملکرد بالا است. طیور که به سوی رشد سریع‌تر پیش رفته‌اند، با گوشت سینه بیشتر بزرگ‌تر می‌شوند. پس، در سنین جوانی خوراک بیشتری می‌خورند و نسبت به پیشینیان‌شان بسیار پربازده‌تر شده‌اند.

با این توضیحات افزایش تقاضا برای آب وجود دارد. همچنین، سالن‌های مدرن پرورش جوجه گوشتی که به‌وسیله لوازم و تجهیزات خنک‌کنندگی تجهیز شده‌اند، در طول آب وهوای گرم مقدار آب بیشتری مصرف می‌کنند. همه این عوامل بر نیاز به منبع و ذخیره آب کافی تاکید دارند تا اینکه پرندگان بتوانند عملکرد موفقیت‌آمیزی داشته باشند.

میزان مصرف آب جوجه‌های گوشتی

یک جوجه گوشتی چه مقدار آب نیاز دارد؟

یک جوجه گوشتی چه میزان آب در هرروز مصرف می‌کند؟ غالبا این سوالات به‌وسیله پرورش‌دهندگان پرسیده می‌شود و جهت به‌دست آوردن بالاترین عملکرد بسیار ضروری هستند. بنابراین، میزان مصرف آب و خوراک باید به دقت محاسبه شود (جدول ۱). در گله‌های دارای عملکرد بالا و در دمای حدود ۲۱ درجه سانتی‌گراد.

جوجه‌های گوشتی امروزی به‌طور متوسط ۱/۸ تا ۲ برابر خوراک، آب بیشتری بسته به وزن بدن مصرف خواهند کرد. مصرف آب به دمای سالن وابسته است. در آب و هوای گرم، گله‌ها ۵ برابر میزان خوراک، آب بیشتری بسته به وزن بدن مصرف می‌کنند. مصرف آب به شدت به آب و هوای محیط، کیفیت خوراک و سلامت پرنده وابسته است.

• مصرف آب به ازای هر ۱ درجه افزایش دما در محدوده دمایی ۳۲-۲۰ درجه سانتی‌گراد، ۶٪ افزایش می‌یابد.

• مصرف آب به ازای هر ۱ درجه افزایش دما در محدوده دمایی ۳۸-۳۲ درجه سانتی‌گراد، ۵٪ افزایش می‌یابد.

• مصرف خوراک به ازای هر ۱ درجه افزایش دما در محدوده دمایی بالای ۲۰ درجه سانتی‌گراد. ۱/۲۳% کاهش می‌یابد.

هر تغییر قابل ملاحظه‌ای در مصرف آب باید بررسی شد زیرا این مورد می‌تواند بیانگر نشتی آب، درگیری سلامت پرنده با موضوع خوراک پرندگان باشد. غالباً افت مصرف آب، اولین نشانگر وجود مشکل در یک گله است.

برای محاسبه عملکرد دقیق گله، ما نیاز داریم بدانیم که پرندگان چه مقدار آب در روز مصرف می‌کنند. کنتورهای پیشرفته مصرف آب، نه تنها مصرف روزانه آب را نشان می‌دهند، بلکه این توانایی را دارند که یک آگاهی مصرف آب را در ساعت‌های حیاتی روز در یک گله نشان دهند که هردوی این عوامل در تضمین حفظ مصرف صحیح آب مربوط اند.

این زمان‌های بحرانی و حیاتی می‌توانند شامل تغییرات خوراک، پراکنش جوجه‌ها از منطقه پرورشی به سه‌چهارم یا تمام سالن، انتقال از تهویه قوی به تونلی، واکسیناسیون سالن و غیره باشند. اگر مصرف آب را طی این دوره ها رصد کنید، شما می‌توانید موضوع و مشکل را بهتر درک کنید تا گله‌ها به‌درستی مدیریت شوند.

حجم و جریان مناسب آب طیور

بسیاری از جوجه‌های گوشتی امروزی دارای بازده بالا در سالن‌های ساخته شده برای جوجه‌های گوشتی قبلی پرورش می‌یابند. متاسفانه این سالن‌ها کوچک‌تر از حد معمول هستند، لوله‌کشی و اندازه لوله‌های آب ناکافی هستند که این مساله، کشمکش و تقلا را برای حفظ عملکردهای بالا و میزان رشد سریع در جوجه‌های گوشتی موجب می‌شود. این مساله بدتر می‌شود وقتی که سیستم‌های سلولی خنک‌کننده (Cool cell system) اغلب دو برابر آنچه پرندگان می‌نوشند، آب نیاز دارند.

درصورت وجود یک سیستم لوله‌کشی نامناسب یا اندازه لوله‌های آب ناکافی که می‌توانند از آبخوری‌ها به سیستم خنک‌کننده انشعاب یابند، محرومیت از منبع آب رخ خواهد داد که منجر می‌شود پرندگان خوراک کمتری مصرف کنند.

بسیاری از فارم‌های جوجه‌های گوشتی چندین سالن با مقدار زیادی پرنده در هر سالن دارند. اغلب چراغ‌ها همزمان در تمامی سالن‌ها روشن می‌شوند و بدون حجم و میزان جریان مناسب آب در برخی سالن‌ها، کمبود آب طی این دوره‌های اوج مصرف آب تجربه می‌شود. همه این عوامل می‌توانند کاهش وزن، افزایش ضریب تبدیل غذایی (FCR)، ایجاد صفات ناموزون و غیریکنواخت و استرس محیطی ناخوشایند را در پرندگان ایجاد کنند که این موضوع، گله‌ای ناسالم و بیمار را درپی دارد.

گزینه‌های بسیاری وجود دارند تا مطمئن شویم که حجم/ جریان آب، نیاز پرندگان را در زمان‌های اوج مصرف آب برآورد خواهد ساخت. کنتورهای آب دیجیتالی قابل اتصال به کنتور اصلی سالن مرغداری می‌توانند مصرف آب را نه تنها در ۲۴ ساعت، بلکه در زمان‌های خاص اوج مصرف در طول روز اندازه‌گیری و ثبت کنند.

این اطلاعات می‌تواند به این تصمیم کمک کند که سیستم آبرسانی در زمان حیاتی «نیاز شدید» به‌عنوان مثال وقتی که لامپ‌ها و چراغ‌ها بعد از یک دوره تاریکی روشن می‌شوند، به‌خوبی حفظ و مراقبت شود. دانستن این موضوع می‌تواند در ردیابی خصوصیات عملکردی یک فارم، على‌الخصوص یک فارم بزرگ دارای سالن‌های متعدد (Multi- houses) خیلی سودمند باشد.

دمای آب طیور

علاوه بر کیفیت و دسترسی به آب، دمای آبی که پرندگان می‌نوشند نیازمند رسیدگی و توجه است. طی روزهای آغازین پرورش، میزان مصرف آب کم است و جریان آب سیستم آبرسانی حداقل است. در سالن مدرن پرورش جوجه‌گوشتی دارای سیستم‌های گرمایشی خیلی خوب، دمای آب می‌تواند به‌راحتی به بیش از ۳۵ درجه سانتی‌گراد برسد. این دمای آب برای جوجه‌ها مطبوع و دلپذیر نیست و می‌تواند به مصرف کمتر و عملکرد ضعیف گله منجر شود.

همچنین، آب بیش از حد گرم می‌تواند به افزایش رشد باکتری‌ها درون سیستم آبخوری کمک کند که این امر می‌تواند عفونت باکتریایی شدیدی را در گله ایجاد کند. دمای ایده‌آل آبی که از مخزن می‌آید، باید حول و حوش ۱۴-۱۰ درجه سانتی‌گراد باشد. هرگز نباید اجازه داده شود که دمای آب مصرفی پرندگان به بیش از ۳۰ درجه سانتی‌گراد برسد. اگر این موضوع اتفاق افتد، سیستم آبخوری باید به صورت دوره‌ای با جریان سریع آب (فلاشینگ Flushing) شستشو داده شود تا آب خنک‌تر و تازه‌تر مهیا شود .

آب یکی از موضوعات حیاتی پرورش گله جوجه گوشتی است. فهم و درک مدیریت آب در جوجه گوشتی- فراهم آوری آب تازه، تمیز و کافی وقتی که جوجه‌ها به آن نیاز دارند- به کسب موفقیت پرورش گله‌ای بعد از گله‌ای دیگر کمک خواهد کرد.

منبع: Asian Poultry Magazine