گلستانی در کویر که الگو شد

حسین شاه نظری پنجشنبه در گفت و گو با ایرنا اعلام کرد: سالانه بیش از پنج هزار تن از محصول گوجه و فلفل مزرعه را با برند شاه نظری راهی بازارهای ویژه روسیه، فرانسه و ترکیه و گاه کشورهای حوزه خلیج فارس کردم.

مساحت گلخانه هایش اکنون از ۲۲ هکتار به بالای ۱۶۰ هکتار رسیده و میزان تولیدات گوجه در مزرعه شاه نظری بیش از هشت هزار تن است.

به گفته خودش هشت ساله بوده که وارد کار کشاورزی شده و سرمایه اولیه اش از حدود ۲۰ سال پیش که اقدام به خرید زمین های کشاورزی در این منطقه کرده چهار میلیون تومان بوده و اکنون به بالای ۴۵۰ میلیارد ریال رسیده است.

شاه نظری گفت:‌از پساب های مصرف شده با احداث حوضچه های آبی در پایین دست،ده ها هکتار باغ و بوستان نخل و سایر محصولات زراعی و باغی را زیر کشت بردم.

وی ادامه داد:‌ با ۲۰ لیتر آب بیش از ۱۶۰ هکتار مساحت گلخانه ای، هشت هزار تن گندم تولید کردم و بیش از هزار گوسفند را پرورش داده ام.

این کشاورز در روستای سرچاهن حاجی آباد هرمزگان  به کشاورزی مشغول است و به تولید محصولات سالم، ارگانیک باغی و صیفی مشغول است و می گوید که اکنون مزارع و گلخانه هایش به کارگاهی آموزشی برای علاقه مندان ، سرمایه گذاران و حتی مسئولان و متولیان امر در اقصی نقاط کشور تبدیل شده است.

تیم اقتصادی با محوریت معاون امور اقتصادی استاندار فارس که برخی از مدیران دستگاه های مختلف اجرایی از جمله شرکت آب منطقه ای، جهاد کشاورزی، محیط زیست، سازمان نظام مهندسی و همچنین فرماندار ویژه لارستان و مدیران مربوطه این شهرستان وی را همراهی می کردند با دستور استاندار فارس و با هدف کسب تجربه و دانش سه شنبه به سراغ این کارآفرین نمونه کشوری در استان هرمزگان رفتند.

اما چیزی که فراتر از کسب تجربه و استفاده از دانش و تخصص این کشاورز مورد نظر مسئولان اجرایی استان فارس و  هدف اساسی از این بازدید بود، فرآیند صدور مجوزها و همکاری و همراهی مسئولان استان هرمزگان در طول فعالیت بیش از دو دهه این کشاورز در منطقه حاجی آباد است.

همچنین نحوه مدیرت منابع آب و صدور مجوز برای نصب آب شیرین کن در محل مزرعه این کشاورز نیز  دلایلی برای بازدید مسئولان و تیم اقتصادی استان فارس از مزرعه شاه نظری بود.

مسئولان شهرستان لارستان و البته معاون اقتصادی استانداری فارس با طرح این سئوال که چگونه در یک منطقه کویری، خشک و به شدت کم آب صدور مجوز برای نصب آب شیرین کن و راه اندازی گلخانه و همراهی با سرمایه گذار ممکن است اما در منطقه لارستان بویژه روستاهای دهستان درز سابیان و مناطق همجوار شهرستان حاجی آباد و روستای های اطراف این امر تاکنون محقق نشده است.

آنها گفتند که در بسیاری از مناطق و روستاهای دهستان درز سایبان لارستان فارس حتی نیازی به نصب آب شرین کن هم نیست و با این ذهنیت که سازمان های متولی از جمله شرکت آب منطقه ای و محیط زیست استان فارس و همچنین برخی بانک ها در زمینه صدور مجوزهای لازم سرمایه گذاری سخت گیری های بی مورد می کنند خواستار توجه جدی مسئولان امر برای حمایت از سرمایه گذاران و کشاورزان مشتاق در منطقه شدند.

توسعه کشت های گلخانه ای مناسب ترین راهبرد عبور از چالش کم آبی

معاون امور اقتصادی استاندار فارس در این دیدار اعلام کرد: یکی از مهمترین راهکارها و مناسب ترین راهبرد در وضعیت حاکم بر مناطق جنوبی فارس بویژه منطقه خشک و کم آبی همچون لارستان توسعه کشت های گلخانه ای و تغییر الگوی کشت از سنتی و باز به سمت کشت های در فضای بسته است.

ظفر افشون ادامه داد: با توسعه کشت های گلخانه ای نگرانی و دغدغه مسئولان و متولیان امر و دستگاه های نظارتی همچون شرکت آب منطقه ای و اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس مبنی بر مدیریت منابع آبی و صیانت از منابع زیست محیطی نیز رفع خواهد شد.

وی اضافه کرد: البته نباید با یک نسخه واحد و دستورالعمل های ابلاغی از مرکز و اعمال برخی محدودیت ها و ایجاد موانع مسیر توسعه و سرمایه گذاری بویژه در حوزه مهم کشاورزی در منطقه را مسدود کرد.

افشون ابراز داشت: منطقه لارستان بویژه دهستان مستعد و با ظرفیت درز سایبان به عنوان یکی از قطب های مهم کشاورزی در استان فارس و با تمرکز بر روی کشت های گلخانه ای باید بیش از پیش رونق بگیرد و زمینه جبران یک دهه خشکسال های مستمر در این منطقه نیز فراهم شود.

وی گفت: بسیاری از افراد و حتی زنان روستاهای دهستان درزسایبان هم اینک برای کار و از سر ناچاری به برخی مناطق جنوبی و سایر استان ها دنبال کسب روزی هستند که می توان با برنامه ریزی، حمایت و ارایه تسهیلات ویژه و رفع موانع و بروکراسی ها زمینه فعالیت و رونق کشاورزی را برای این افراد و جوانان بیکار منطقه نیز فراهم کرد.

معاون امور اقتصادی استاندار فارس بیان کرد: با دستور استاندار فارس فعالیت و رونق کشاورزی بویژه کشت های گلخانه ای در منطقه لارستان و روستاهای درزسایبان شتاب خواهد گرفت و رویکرد و راهبرد مجموعه مدیریت اجرایی استان بر حمایت قاطع از سرمایه گذاران و متقاضیان بخش کشارزی بویژه در زمینه توسعه و تغییر الگوی کشت استوار است.

۵۰ هکتار زمین آماده برای توسعه کشت های گلخانه ای

معاون استاندار فارس و فرماندار ویژه لارستان نیز گفت: بیش از ۵۰ هکتار زمین مستعد و با زیرساخت های لازم هم اینک برای ایجاد و توسعه کشت های گلخانه ای در این شهرستان به ویژه منطقه درز و سایبان آماده  است.

جلیل حسنی اضافه کرد: با بهره برداری از این ۵۰ هکتار زمین و سرمایه گذاری در زمینه کشت های گلخانه ای برای بیش از یک هزار نفر نیز به صورت مستقیم شغل ایجاد می شود.

وی گفت: هم اینک بیش از ۱۶ هکتار سطح زیر کشت گلخانه ای در سطح شهرستان لارستان وجود دارد و بالای ۱۰۰ هکتار نیز در دست اجراست که  ۵۰ هکتار از این میزان به صورت گلخانه ای و ۵۰ هکتار نیز به صورت سایبانی خواهد بود.

فرماندار ویژه لارستان هدف از بازدید تیم اقتصادی و برخی از مدیران کل استان فارس از منطقه درز و سایبان را بررسی وضعیت منطقه به لحاظ ظرفیت های بالقوه کشاورزی و منابع آبی این منطقه و همچنین الگو برداری و کسب تجربه و دانش  از کشت های گلخانه ای کشاورز نمونه منطقه حاجی آباد هرمزگان عنوان کرد.

وی بیان کرد: حضور و بازدید این تیم اقتصادی با محوریت معاون امور اقتصادی استانداری فارس با دستور و پیگیری ویژه عنایت الله رحیمی استاندار فارس به دنبال سفر حدود دو ماه قبل وی به لارستان و درخواست کشاورزان و مدیریت اجرایی شهرستان برای پیگیری و تسهیل روند صدورمجوزها در راستای طرح های سرمایه گذاری به ویژه در حوزه کشاورزی و طرح های گلخانه ای بوده است.

صدور مجوزها با هدف توسعه پایدار

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس نیز با تاکید بر اینکه توسعه کشت های گلخانه ای و کشت در فضای بسته و به صورت مجتمع  مد نظر و مورد حمایت این نهاد است، گفت: صدور مجوزها باید با رعایت حفظ تنوع زیست محیطی و ضرورت مصرف منابع آبی باشد.

حمید ظهرابی افزود: اگر چه مساله اشتغال و رونق و جهش تولید امری مهم و ضرورت غیرقابل انکار در شرایط موجود است اما باید در ارایه و صدور مجوزها نیز موضوع و مسایل زیست محیطی و حفظ منابع آبی با رویکرد توسعه پایدار نیز مد نظر باشد.

وی بیان کرد: محیط زیست و یا شرکت آب منطقه ای چنانچه می خواهند مجوزی را صادر کنند در وهله نخست آینده را پیش بینی کنند که آیا دادن مجوز آب شیرین کن و برداشت آب از چاه ها و سفره های آب زیرزمینی که هم اینک به یک چالش حتی فراملی تبدیل شده می تواند منجر به توسعه پایدار شود یا خیر.

ظهرابی گفت: محیط زیست و یا وزارت نیرو و شرکت آب منطقه ای با پیش بینی و در نظر گرفتن جنبه های مختلف از جمله ضرورت حفظ محیط زیست حتی برای ۵۰۰ سال آینده، تصمیم گیری می کند.

ظهرابی اضافه کرد: صدور مجوز برای نصب آب شیرین کن بر روی چاه های کشاورزی تابع شرایط و مکانیسم های خاصی است و مهمتر آنکه باید این تضمین لازم برای متولیان امر و بویژه سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو فراهم شود که در کنار صدور مجوز و اجازه برداشت مساله افزایش میزان بهره وری و کاهش مصرف آب نیز لحاظ شود.

محدودیتی برای تامین آب مجتمع های گلخانه ای وجود ندارد

معاون حفاظت و بهره برداری از منابع آب شرکت آب منطقه ای استان فارس نیز گفت:  وزارت نیرو در قالب تامین آب صنایع وابسته به کشاورزی و حتی اجازه برداشت و حفر چاه برای کشت های در فضاهای بسته و مجتمع های کشاورزی بویژه ایجاد گلخانه ها نیز دستورالعمل های حمایتی ابلاغ کرده است.

علی اکبر بازیار اضافه کرد: این دستورالعمل های ابلاغی و اصلاحی بر اساس مواد ۲۷ و ۲۸ قانون توزیع عادلانه آب در مجتمع های گلخانه ای و شهرک های صنعتی حوزه دام و طیور ابلاغ شده است.

وی ابراز داشت: به همان میزان که مساله اشتغال و سرمایه گذاری و معضل بیکاری به عنوان یک مشکل اساسی بر دوش جوانان و خانواده ها و حتی مسئولان سنگینی می کند اما از طرفی باید موضوع چالش کم آبی و خطرات و بحران های زیست محیطی در کنار تخریب ها و برداشت های بی رویه انسان از این منابع خدادادی که امروزه نیز به بحرانی جهانی تبدیل شده را مورد توجه جدی قرار داد.

بازیار افزود:  هیچ گونه محدودیتی برای تامین آب  مجتمع و شهرک های صنعتی در حوزه کشاورزی در استان فارس وجود ندارد.

وی بر ضرورت توسعه و حمایت شرکت آب منطقه ای استان فارس از کشت های گلخانه ای و مجتمع های کشاورزی تاکید کرد و گفت: حتی این امکان نیز وجود دارد که چنانچه دشت مورد نظر نیز تخصیص لازم را برای استفاده از منابع آبی نداشت می تواند از ظرفیت چاه ها سهم مورد نیاز را خریداری کند و یا از طریق لوله و حفر چاه جدید آب را به مزرعه خود انتقال دهد.

بازیار برای نصب آب شیرین کن بر روی چاه های کشاورزی نیز گفت: بر اساس دستورالعمل ابلاغی مقرر شد که پس از بررسی های میدانی و بازدید از مزرعه و استعلام از سازمان های نظارتی مختلف موضوع نیز در کارگروه ویژه ای مورد بررسی شرکت آب منطقه ای و محیط زیست استان قرار گیرد و تصمیم لازم در خصوص صدور مجوز با رعایت مسایل حفظ منابع آبی و زیست محیطی گرفته شود.

بازیار افزود: البته طی سال های اخیر وبروز خشکسالی ها منابع آبی در برخی نواحی از استان فارس به دلیل وجود گنبدهای نمکی و رودخانه های با آب شور و همچنین افت کمی و کیفی آب در دشت ها رو به شوری رفته اند و به همین خاطر نیز چاه های موجود کیفیت لازم چندانی برای توسعه صنعت و طرح های کشاورزی را ندارند.

کشت های گلخانه ای اولویت جهاد کشاورزی فارس

رئیس سازمان جهاد کشارزی استان فارس نیز گفت: این سازمان در زمینه اجرای طرح های کشاورزی با حساسیت و دغدغه موضوع بهره وری مناسب منابع آب و بهبود مدیریت زراعی را مورد توجه قرار می دهد.

حسین پژمان افزود: یکی از دغدغه های اصلی نهادهای نظارتی بویژه شرکت آب منطقه ای برای صدور مجوزها موضوع کاهش ۲۰ درصد منابع آبی است که این مهم نیز به عنوان یک دستورالعمل و موضوع جدی در دستور کار سازمان جهاد کشاورزی قرار دارد.

وی بیان کرد: حتی یکی از ضعف ها و در عین حال نقدهایی که همواره بر حوزه کشاورزی وارد بوده این است که در زمینه کشت های گلخانه ای کم کاری صورت گرفته و یا اینکه با توجه به بروز خشکسالی های سنگین باید حداقل از یک دهه گذشته به سمت توسعه و ترویج این نوع کشت می رفت.

پژمان اظهار داشت: امروزه رویکرد و راهبرد اصلی دولت و وزارت جهاد کشاورزی نیز رونق کشت های گلخانه ای است که بر اساس پیش بینی بیش از هفت هزار هکتار کشت گلخانه ای در استان فارس نیز هدف گذاری شده است.

رییس سازمان نظام مهندسی کشارزی و منابع طبیعی استان فارس نیز گفت: با توجه به سیاست وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر استفاده بهینه از منابع آب و خاک، افزایش راندمان و اقتصادی کردن تولید محصولات کشاورزی، اشتغالزایی در مناطق روستایی و اجرای دقیق راهبرد اصلاح الگوی کشت، توسعه کشت‌های گلخانه‌ای در اولویت برنامه‌های سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان نیز قرار دارد.

محمد جواد احمدی اظهار داشت: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی فارس برای توسعه کشت‌های متراکم و گلخانه ای در استان برنامه ویژه‌ای را دنبال می‌کند و در این زمینه از ابتدای سال‌جاری تاکنون ١٠٧ هکتار در خواست صدور پروانه ثبت شده‌است.

وی با تاکید به برنامه ریزی و سرمایه گذاری برای ترویج کشت‌های نوین، مهندسی مزارع و آموزش کشاورزان که منجر به کارایی بیشتر و استفاده بهینه از منابع آبی می‌شود ، گفت:  منطقه دهستان درز و سایبان لارستان می تواند در زمینه کشت گلخانه ای مجموعه شهدادی و روستای سرچاهن را سرلوحه برنامه های خود قرار دهد.

دهستان درزسایبان از مناطق با ظرفیت و یکی از قطب های مهم کشاورزی در شهرستان لارستان و استان فارس است که  خشکسالی های مستمر یک دهه اخیر خسارات زیادی بر کشاورزان این منطقه وارد کرد.
شهرستان لارستان به مرکزیت شهر لار با جمعیتی حدود ۲۳۰ هزار نفر در فاصله حدود ۳۸۰ کیلومتری شیراز مرکز استان فارس واقع است.