مزیت گردشگری روستا در سال کرونا

به گزارش ایسنا، مهدیه شهرابی فراهانی ـ دکترای تخصصی مدیریت گردشگری و  مدیر اداره تحقیق و توسعه پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی ـ در یادداشتی با موضوع «گردشگری با تمرکز بر توسعه روستایی؛ اقدامی مهم در توسعه پایدار اقتصادی» که در اختیار این خبرگزاری قرار داده، سعی کرده است به این پرسش‌ها پاسخ دهد.

در یادداشت او آمده است: «کشورهایی که به متنوع‌سازی اقتصاد روی آورده‌اند و می‌خواهنـد خـود را از اقتصاد تک‌پایه‌ای برهانند، در جست‌وجوی شناخت راه‌های آن یـا خلـق راه‌هـا و روش‌های جدیدند. یکی از این روش‌ها گردشگری است که بیشتر کشورها آن را در برنامه‌های توسعه ملی خود گنجانده‌اند تـا از این طریق بتوانند فرایند توسـعه ملـی خـود را سـرعت بخـشند. در سال‌های اخیر توسعه روستایی به عنوان یک فعالیت در گستره جهانی و اهرمی برای توسعه اقتصادی کشورها در نظر گرفته شده است. به ویژه گردشگری روستایی نیز با برنامه‌ریزی اصولی و شناسایی مزیت‌ها و محدودیت‌ها می‌تواند نقش مؤثری در توسعه روستایی و در نتیجه توسعه ملی و تنوع‌بخشی به اقتصاد ملی داشته باشد.

شعار سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۰ که معطوف به توسعه روستایی است، اشاره به توسعه زیرساخت و هسته‌های درونی گردشگری دارد. به عبارت دیگر اعمال دیدگاه محلی و تمرکز بر ظرفیت‌های درونی منطقه‌ای می‌تواند به عنوان راهکاری برای توسعه گردشگری در آینده باشد. به ویژه برای جهان پساکرونا، شاید بتوان گفت این اقدامات فعالیت‌های زیربنایی را در حوزه گردشگری بهبود بخشیده و زمینه‌های توسعه اقتصادی را فراهم می‌کند. از سوی دیگر می‌توان چنین استنباط کرد که گرایش جامعه توسعه‌یافته جهانی به سنن پیشین و سبک زندگی سنتی، دلیل دیگری بر احیای بخش روستایی با نگاه توسعه گردشگری است.

گردشگری روستایی می‌تواند زمینۀ ایجاد اشتغال پاره‌وقت و فصلی، ایجاد زیربناهای گردشگری مانند شبکه‌های ارتباطی، آب و برق و نظایر این‌ها را که برای گردشگری لازم و ضروری است، مهیا کند. این موضوع به توسعه سکونت‌گاه‌های روستایی منجر شده، مسلماً روستاییان منطقه نیز از این منابع بهره‌برداری خواهند کرد.

گردشگری روستایی به طور غیرمستقیم سبب بالا رفتن اشتغال در بخش کشاورزی می‌شود، زیرا با بالا رفتن تقاضا به سبب ورود گردشگران، تولیدات و قیمت محصولات کشاورزی تحت تأثیر آن افزایش می‌یابد. از آن‌جایی که توانمندسازی روستایی از طریق ایجاد فعالیت‌های مکمل کشاورزی می‌تواند با افزایش درآمد خانوارهای روستایی، ایجاد اشتغال و تشویق تولید محصولات کشاورزی و صنایع دستی، به عنوان راهکاری برای بهبود رشد اقتصادی و اجتماعی در روستا باشد، باید در فرایند برنامه‌ریزی توسعه روستایی مورد توجه قرار گیرد. در این میان تأثیرات مثبت و منفی احتمالی گسترش گردشگری در نواحی روستایی، باید در انتخاب نوع رویکرد به توسعه گردشگری روستایی تأثیرگذار باشد.

علاوه بر این، ضروری به نظر می‌رسد که در فرایند گردشگری روستایی حفاظت و نگهداشت محیط‌زیست، استفاده بهینه و متعادل از منابع طبیعی و دارایی‌های روستایی مورد توجه باشد تا در قالب توسعه پایدار روستایی، ضمن پاسداشت حقوق آیندگان از مواهب طبیعی روستا، امکان بهبود کیفیت زندگی و معیشت پایدار روستاییان نیز تحقق یابد.

برای بهره‌مندی نواحی روستایی ایران از منابع و پتانسیل‌های طبیعی و کشاورزی در اقتصاد روستایی که افزایش مهاجرت‌های روستایی و کاهش کیفیت زندگی در روستا را به همراه دارد، باید در قالب چشم‌اندازی جامع و در رویکردی استراتژیک، به برنامه‌ریزی فرایند توسعه گردشگری روستایی در ایران پرداخته شود.»