یک کشاورز نمونه: دولت سازندگی خودکفایی تولید پنبه را فلج کرد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم کشاورزان نمونه پنبه کار کاشمر در کنفرانس خبری درباره مشکلات تولید این محصول و دلیل افت شدید تولید در حدود ۲۰ تا ۲۵ سال گذشته و از زمان آغاز دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی سخن گفتند.

عدم حمایت دولت از تولید محصول پنبه، اقتصادی نبودن تولید، طول دوره کشت، مصرف زیاد بذر در مقایسه با کشورهای پیشرو، عدم خرید این محصول به قیمت مناسب، کمبود آب و قرار نداشتن در ردیف کالا های اساسی از جمله این موارد بود.

*صادرات پنبه به آلمان و فرانسه تا رها کردن تولید

هادی تقوی کشاورز ۶۲ ساله که در سال ۷۲ با تولید ۸ تن در هکتار به عنوان پنبه کار نمونه کشور معرفی شده بود امروز کشت طلای سفید را رها کرده است و به تولید محصولات دیگر به جای پنبه روی آورده است.

وی که اکنون محصولاتی مانند انگور، جو و ذرت می‌کارد میگوید: عدم حمایت دولت در سالهای گذشته از محصول استراتژیک پنبه باعث شد که زارعان تولید این محصول را رها کنند.

تقوی گفت: در سال های ۷۲ تا ۷۵ تولید پنبه در کشور در اوج شکوفایی بود و حتی به کشورهای آسیایی میانه، آلمان، فرانسه و ترکمنستان صادرات داشتیم.

وی افزود: دولت وقت در دوره آقای رفسنجانی با صدور مجوز  بی رویه واردات  الیافت مصنوعی و خود پنبه در شرایط خودکفائی تولید کنندکان داخلی را فلج کرد.

تقوی در توصیف وضعیت تولید پنبه در دهه هفتاد گفت: کارخانه های پنبه به طور مستمر فعالیت  داشتند و صنایع نساجی در کنار آنها رونق گرفته بودند و اشتغالزایی بالایی در منطقه ایجاد شده بود.

این کشاورزی نمونه با بیان اینکه تا هشتاد ۴۰ هکتار پنبه کاری داشته است گفت: اکنون همه آنها را به کشت محصولات دیگر اختصاص داده است زیرا دیگر تولید این محصول را به صرفه نمی داند.

وی اظهار داشت: نرخ خرید پنبه از کشاورزان بسیار پایین است و در خوش بینانه ترین حالت ۲۰ میلیون تومان در هکتار برای کشاورزان در آمد ایجاد می کند  که البته با کسر هزینه های جاری واقعا چیزی برای پنبه کار باقی نمی ماند.

وی اظهار داشت: هزینه بالایی نهاده های کشاورزی از جمله کود شیمایی بالا رفته و شرایط را سخت تر کرده به طوری که قیمت کود فساته و پتاسه به بسته ای ۵۰۰ هزار تومان برای سال جاری رسیده است.

*انگور به جای پنبه

قربان علی اسدی از دیگر از کشاورزان پنه کار حاضر در این نشست به دلایل دیگری از کاهش سطح زیر کشت پنبه در سال های گذشته اشاره کرد و گفت: کمبود آب یکی دیگر از دلایلی بود که باعث شد کشاورزان به سمت تولید محصولات دیگر به جای پنبه بروند.

وی اضافه کرد: هوشمند سازی چاه های آب نیز باعث شده که کشاورزان نتوانند به حد کافی مزارع خود را آبیاری کنند و برای استفاده از آب محدودیت ایجاد شده است.

مدیر جهاد کشاورزی خلیل آباد نیز در این مراسم با اشاره به اینکه تغییرات آب و هوایی تاثیراتی در کشت پنبه ایجاد کرده است گفت:  در سال های گذشته این منطقه گرم تر شده است و از آنجای که پنبه آب بیشتری نیاز دارد کشاورزان مجبور به کشت محصولات دیگری شده اند.

وی همچنین اشاره کرد که تولید پنبه هزینه زیادی دارد و این هزینه ها باید به طور سالانه تکرار شود اما در باغ انگور کشاورز یک سال می کارد و چند سال برداشت می کند و در نتیجه هزینه های کمتری دارد.

* واردات بی رویه کماکان ادامه دارد

در این نشست مجتبی صمیمی نماینده یک کارخانه نساجی نیز از وضعیت کاهش تولید پنبه و آینده این صنعت ابراز نگرانی کرد و گفت: واردات بی رویه پنبه کماکان ادامه دارد.

وی افزود:  دو ماه قبل از فصل برداشت ثبت سفارش  و همزمان با فصل برداشت داخلی واردات  انجام می شود که این شائبه را ایجاد کرده که فسادی در پشت پرده است.

* وجود امضا های طلایی در وزارت صنعت

وی به امضاهای طلایی در وزارت صنعت اشاره کرد و گفت: وزارت صمت در پاسخ به نامه رئیس جمهور که خواسته بود واردات پنبه در فصل برداشت بررسی شود نوشته است: « هرگونه ممنوعیت و محدودیت در واردات پنبه خلاف است ».

صمیمی ادامه داد: موضع وزارت صمت درباره محدودیت واردات پنبه درحالی است که همه کارشناسان اعتقاد دارد ایران از اوج شوکفایی تولید پنبه و خودکفایی در این محصول فاصله زیادی دارد که دلیل آن همین واردات بی رویه دارد.

*زنجیره های تولید پنبه میان دو وزارتخانه قطع است

این کارشان گفت: سیاست های حمایتی از تولید پنبه در کشور وجود ندارد و بسته های تشویقی نیز برای ترغیب کشاورزان پیش بینی نشده است: همه اینها باعث نگرانی پنبه کاران است.

وی افزود: تضمینی وجود ندارند که اگر پنبه کار دوباره به سمت تولید بروند وضعیت آنها بهبود می یابد و از حمایت های دولت برخودار می شود یا نه.

صمیمی گفت: مدیران دو وزارتخانه صمت و جهاد کشاورزی به صورت پراکنده  درباره زنجیره تولید پنبه تصمیم گیری می کنند و حلقه های زنجیره تولید در میان این وزاتخانه ها قطع است.

عباش زابلی مقدم یکی دیگر از پنبه کاران که در سال ۹۴ پنبه کار نمونه شده بود نیز مشکل اصلی تولید پنبه را کمبود آب دانست. دولت اگر می خواهد کشاورزان به سمت پنبه بروند باید مشکل آب آنها را برطرف کند که البته راه هایی نیز  برای رفع مشکل وجود دارد.

وی گفت: آب ها سرگردان زیادی در منطقه وجوددارد که می توان با ارائه تسهیلاتی به کشاورزان آنها را در استخر های آب ذخیره کرد تا بعدا برای کشت پنبه استفاده شود.

وی البته بیان داشت که درخواست تسهیلات وی برای ایجاد استخر از سوی مسئولان بی پاسخ مانده است.