در برخی کشورها، عدم وجود زخم ها و ضایعات در کف پای طیور، معیاری برای سنجیدن رفاه طیور محسوب می گردد. به علاوه، مصرف پای طیور در اکثر کشورها رایج است. بنابراین می توان اینگونه نتیجه گرفت که ظهور زخم در کف پای طیور مساویست با خسارات و زیان در مرغداری. اما این زخم ها چگونه بروز می کنند؟ هنگامی که زخم ها به مدت طولانی در معرض بستر کاهی مرطوب مرغداری قرار می گیرد، تَرَک های ریزی در لایه های زیرین پوستی ظاهر می شوند که مکان مناسبی برای هجوم باکتری هایی مثل استافیلوکوکس اورئوس می شود. علاوه بر این، گاز آمونیاک نیز به لایه های بالایی پوست نفوذ کرده و روند پوسیدگی ظاهری ضایعات را تسهیل می بخشد. در مراحل پیشرفته تر، باکتری منجر به التهابات دردناک، جراحات عمیق، و آماس پا می گردد. یکی از تبعات آن اینست که تغییراتی در رفتار و عملکرد پرنده دیده می شود و با کاهش تحرّک پرنده، میزان تغذیۀ او نیز کاسته می شود. نهایتاً به دلیل تماس مداوم التهابات با بستر کاهی مرغداری، باکتری و عفونت به سایر طیور هم منتقل می شود – چرخۀ خطرناکی که بایستی هر چه زودتر قطع گردد.
رطوبت بستر کاهی مرغداری ناشی از سوء مدیریت است که متعاقباً اختلالاتی مثل استرس طیور، مشکلات روده ای و گوارشی و تغذیه ای به دنبال خواهد داشت. مدیریت در تغذیۀ خوب و به اندازۀ طیور، در کاهش رخداد بستر کاهی مرطوب بسیار مؤثر است و متعاقباً خطر ضایعات کف پا هم طیور را تهدید نخواهد کرد. اگر چه تدابیر جدید مدیریتی، مثل تغذیۀ طیور با پلت باعث می شود که حجم عمده ای از مواد مغذی وارد بدن آنها شود و همچنین میزان مصرف خوراک را بالا می برد اما در مقابل، عطش بیشتری را هم به دنبال خواهد داشت. در سال های اخیر، به دنبال افزایش تغذیۀ طیور با خوراک خشک و فشرده، میزان مصرف آب نسبت به غذا افزایش یافته است. ایجاد هر گونه تغییراتی در ذخائر مواد مغذی بدن بر روی دفع آب بدن تأثیرگذار است: غذارسانی بیش از حد مورد نیاز بدن منجر به افزایش دفع فضولات و متعاقباً دفع آب بدن می گردد. در نتیجه، یک رژیم غذایی متعادل با نیازهای طیور می تواند بر روی کیفیت مطلوب بستر کاهی طیور تأثیرگذار باشد.
صحت و سلامت کامل روده ای از عوامل مؤثر در کاهش میزان رطوبت بستر کاهی و به دنبال آن پیشگیری از وقوع عارضات کف پای طیور است. سلامت روده نیز متأثر از رژیم غذایی است. به عنوان مثال، مواد غذایی با قابلیت هضم پایین منجر به افزایش انباشت غذایی و فعالیت میکروبی در رودۀ کوچک و رودۀ کور می گردد. علاوه بر این، از آنجائیکه برخی میکرو ارگانیسم های روده به تجزیۀ اسیدهای صفراوی می پردازند، فعالیت های باکتریایی رودۀ کور منجر به اختلالات چاقی و جذب چربی ها می گردد و در جذب مواد مغذی با بدن میزبان به رقابت می پردازند. گوارش میکروبی در روده ها منجر به تولید متابولیت سمّی، آمین های بیوژنیک و گازهای آمونیاک آزاردهنده ای می گردد که آنها هم به نوبۀ خود به دیوارۀ روده حمله می کنند و منجر به بروز سندروم نشت روده می شوند. در چنین شرایطی، انسجام بافت روده ای کاهش می یابد و منجر به اسهال اسمزی و متعاقباً دفع مقدار زیادی از آب بدن از طریق مدفوع می گردد.مکمل های خوراک گیاهی با فعالیت های آنتی اکسیدانی خود، به تقویت دیوارۀ روده کمک می کنند.
روغن های ضروری – بسته به ساختار شیمیایی شان – ظرفیت آنتی اکسیدانی خود را از دو طریق ارتقا می بخشند:
۱.از طریق تحریک آنزیم های آنتی اکسیدان درونی و سنتز .
۲.از طریق جستجو در میان اکسیژن های واکنش پذیر.
از آنجائیکه اکسیژن های واکنش پذیر مازاد به بافت روده ای آسیب می زنند، جستجو در میان این مولکول های واکنش پذیر منجر به کاهش التهابات روده ای می گردد و در نتیجه سلامت روده ای منجر به کاهش بروز پدیدۀ نشت روده ای و به دنبال آن کاهش عارضۀ زخم های کف پا در طیور می گردد.
تنها بستر کاهی مرطوب مرغداری منجر به بروز عارضۀ زخم های کف پا نمی گردد بلکه انتشار گاز آمونیاک نیز به دلیل وارد کردن آسیب به دیوارۀ پوستی در بروز این عارضه نقش مهمی دارد.
گاز آمونیاک که از تجزیۀ پروتئین خوراکی و اسید آمینه به وجود می آید، در کبد پرنده با سم زدایی تبدیل به اسید اوریک شده و سپس از طریق کلیه ها دفع می گردد. اوریک اسید دفع شده، توسط آنزیم های باکتریایی ادرار تبدیل به اوره می شوند و متعاقباً اوره باز هم توسط آنزیم های باکتریایی اوره آز تجزیه می شود؛ گاز آمونیاک در این واکنش آزاد می گردد. این باکتری تغییر یافته برای آزاد سازی آمونیاک به اکسیژن، گرما و به ویژه آب نیاز دارد.
راه حل کاهش انتشار گاز آمونیاک در مرغداری ها چیست ؟
راه حل، استفاده از مکمل های خوراکی گیاهی برای سرکوب فعالیت باکتری های تجزیه شوندۀ گاز آمونیاک مشروط بر استفاده از “ساپونین ها” می باشد:
ساپونین، متابولیت های ثانویۀ گیاهی از (به عنوان مثال) پوست درخت صابون هستند که با مهارسازی فعالیت باکتریایی اوره آز، سرعت شکل گیری گاز آمونیاک را کاهش می دهد.
بنابراین می توان گفت مکمل های خوراک گیاهی نقش پر رنگی را در پیشگیری از بروز زخم های کف پای طیور ایفا می کنند.
راه حل شما برای کاهش میزان رطوبت بستر کاهی طیور چیست؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
